In de film Unremember van Flavia Castra speelt de Braziliaanse puber Joana de hoofdrol. Samen met haar Braziliaanse moeder Ana, Chileense stiefvader Luis en twee stiefbroertjes woont ze het grootste deel van haar leven in Parijs. Voor de ouders een leven in ballingschap; de echte vader van Joana is tijdens de dictatuur verdwenen en ook Luis moest zijn land ontvluchten. Zijn zoontje Paco nam hij mee. Alleen voor de jongste, Leon, zijn Ana en Luis de biologische ouders. Er wordt dan ook vrolijk Frans, Spaans en Portugees door elkaar gesproken. Zoals de kleine Leon zegt: “Wij zijn een gecompliceerd gezin”, waarop Paco verbetert: “Niet gecompliceerd, maar complex.”
De film start in Parijs, waar het gezin bezig is te pakken voor de verhuizing naar Rio de Janeiro.
De 15-jarige Joana heeft er niet veel zin in. Luis zegt dat er nu overal in Latijns Amerika kleine overwinningenzijn behaald. “Die Pinochet zit er toch nog, in Chili”, antwoordt Joana. Intussen krijgt Ana bericht dat ze in het appartement van de moeder van een van haar vriendinnen terechtkunnen. Vervolgens bevinden we ons in Rio, waar de jongens zich al snel aanpassen aan het nieuwe leven. Joana, bij wie ook de puberteit meespeelt, heeft het er moeilijker mee. .jpg)
Tijdens een uitstapje met het gezin in de natuur, waar ze worden overvallen door een tropische regenbui, vraagt Joanna aan haar moeder of ze hier al eens is geweest. Die zegt van niet. Het is de eerste keer dat Joana zich dingen uit haar vroege jeugd lijkt te herinneren, of zijn het dromen?
Al naar gelang de film vordert, ziet Joana steeds vaker flarden van gebeurtenissen, personen en plaatsen, die de kijker in nevelige flashbacks meemaakt. Op een feestje ontmoet Joana vrienden van haar moeder, onder wie Gerardo die haar vertelt dat haar vader een hele goede zanger was. Zelf houdt ze van muziek van The Doors. Ze leert er ook Ernesto kennen, een jongen van haar leeftijd. Allebei kinderen uit een links milieu. Zo denkt Ernesto dat Joanna geen cola drinkt, omdat het een ‘drankje van de yankee imperialisten’ is. Zij meent dat hij is vernoemd naar Ernesto Guevara.
Een cruciaal moment in de film is wanneer Joana’s school een excursie organiseert. Daarvoor moet ze een overlijdenscertificaat meenemen van haar vader. Haar moeder zegt kortaf dat zo’n certificaat er niet is. “Hoe weet je dan dat hij dood is”, vraagt Joana. “Je weet wat desaparicidos zijn”, zegt Ana en daarmee is de kous af. Met haar vragen en twijfels vindt Joana meer gehoor bij haar oma van vaderszijde dan bij haar moeder. Oma vertelt haar over haar zoektocht naar Eduardo, haar zoon en de vader van Joana. Dan ontdekt Joana een foto van een huis in een van de krantenknipsels die ze van haar oma heeft gekregen. Ze weet zeker dat ze het huis kent, want op de vloer ligt haar pop Lily.
Een paar nachten later ziet Joana in een droom hoe ze in een trein zit met haar moeder, bij een huis komt en zichzelf “Eduardo!” hoort schreeuwen. Ana hoort haar dochter en vertelt haar dat het zo niet is gegaan. Er was niemand in dat huis en Joana heeft er niets mee te maken. “Niemand weet wat er is gebeurd met je vader”, zegt ze tenslotte. De film eindigt met het vertrek van Luis naar Chili, waar hij wil helpen met de strijd tegen Pinochet. Ana en de kinderen brengen hem naar de bus. Op de terugweg pakt Joanna de sigaret tussen de lippen van haar moeder weg, steekt hem zelf aan en neemt een diepe trek. Dan geeft ze hem aan haar moeder. Op de voorbank zitten niet meer een volwassene en een kind, maar twee (bijna) volwassen vrouwen.
Unremember is zowel een liefdevolle coming to age film als een zoektocht van een dochter naar haar vader. Dit tegen de achtergrond van een links milieu ten tijde van de dictatuur in Latijns Amerika.
Lengte: 96 minuten
Gesproken taal: Spaans, Portugees, Spaans
Ondertiteling: Engels
De film is te zien op het Festival Movies that Matter van 22 t/m 30 maart 2019 in Den Haag. Kijk voor data en tijdstip op:https://www.moviesthatmatter.nl/
