In de documentaire The Tiniest Place keren overlevenden van de burgeroorlog in El Salvador terug naar hun verwoeste dorp Cinquero. De film start met beelden van in mist gehulde bergen en groene valleien. Langzaamaan verschijnen mensen in beeld. Doña Elba, Aníbal Avalo en andere teruggekeerde bewoners vertellen wat er destijds in hun dorp is gebeurd. De verhalen hoor je niet rechtstreeks. De regisseuse heeft ervoor gekozen de stemmen van de personen te laten horen, terwijl je hen gadeslaat in hun huidige dagelijkse bezigheden.
Omdat de verhalen in stukjes verteld worden, komen dezelfde personen steeds opnieuw aan bod. Wat betreft de verhalen is dat niet erg, maar het vergt wel geduld om tien keer te kijken naar grazende koeien of een vrouw die haar kip eieren laat uitbroeden. De film duurt bijna twee uur en dat is te veel van het goede, hoe indrukwekkend en gruwelijk de verhalen ook zijn. Een spannend deel, dat je doet opveren, is een bezoek aan een grot, waar een aantal families zich twee jaar schuil hield.
Mooi aan de film is dat het laat zien hoe mensen hun trauma’s en verdriet verwerken. Eerlijk en open vertellen ze over hun gevoelens, zelfs als dat gedachten aan de dood zijn. Allengs kom je ook te weten waarom het dorp destijds vernietigd is en veel inwoners zijn omgebracht door het leger. Cinquera stond tijdens de burgeroolog van 1989 tot 1992 te boek als een haard van de guerrilla. Het verzet werd met harde hand neergeslagen. De oorlog maakte duizenden slachtoffers en nog meer mensen zijn ‘verdwenen’.
Pas aan het eind van de film zie je mensen zingen en lachen. Het leven lijkt zijn loop te hebben hervonden. Je kunt zeggen dat het tempo van de film past bij de zoektocht van de mensen naar een nieuw leven. Maar ik denk dat de impact niet minder was geweest, en misschien zelfs groter, als de film niet bijna twee uur, maar een uur had geduurd. Ook beter om een groot publiek te bereiken, dat sowieso niets weet van de Salvadoraanse geschiedenis en zelfs nier weet waar het land ligt.
De film wordt vertoond tijdens het festival Movies that Matter dat van 22 tot 28 maart plaatsvindt in Den Haag en tijdens het Latin American Film Festival van 18 tot 27 april in Utrecht. Op 21 april organiseert La Chispa een FilmExtra na de film.
The Tiniest Place | Tatiana Huezo | Mexico 2011 | 104 min | Spaans gesproken, Engels ondertiteld
