Al decennia lang zijn soaps de meest populaire vorm van entertainment en hebben ze wereldwijd miljoenen kijkers. De meeste soaps dienen vooral ter vermaak, maar nu zijn er soaps die de wereld willen veranderen. En dat is waar Poor Consuelo Conquers the World om draait.
Deze documentaire wisselt gesprekken met deskundigen af met fragmenten van soaps uit verschillende landen. De Mexicaanse regisseur Miguel Sabido is hierbij de belangrijkste persoon. Met zijn methode maakt hij soaps die zowel bedoeld zijn als vermaak als om een sociaal probleem aan te pakken. Deze soaps bieden anders dan de traditionele ook oplossingen voor problemen. Ze zijn eigenlijk geen fictie meer.
De Canadese psycholoog Albert Bandura toont met een onderzoek aan dat mensen door kopiëren van televisie kunnen leren. Hij liet kinderen een film zien van een volwassene die een pop sloeg en alle kinderen die dit zagen deden vervolgens hetzelfde; zij kopieerden dit gedrag dus van de televisie. Maar ook op een positieve manier kan van de televisie gekopieerd worden: kijkers van soaps zien personages worstelen met problemen die zelf ook hebben en herkennen zich hierin. Ze zien hoe de personages het oplossen en dat geeft hen de mogelijkheden en de kracht om dit zelf ook te doen.
Sabido’s methode verspreidde zich vanuit Mexico over de hele wereld. Soaps worden veel bekeken en besproken en mensen hoeven er geen alfabeet voor te zijn. Door het grote bereik kunnen veel mensen leren hoe ze hun problemen kunnen aanpakken. De documentaire laat verschillende effecten zien die soaps hebben gehad: programma’s die door mensen zelf werden opgezet, afspraken die gemaakt werden en concrete verbeteringen in cijfers. Zo zijn er over de hele wereld inmiddels al verschillende problemen in een soap besproken. Het willen volgen van onderwijs als volwassene, familieplanning, vrouwenbesnijdenis en huiselijk geweld zijn daar enkelen van.
Met deze soaps wordt geprobeerd diepgeworteld onacceptabel gedrag te veranderen door ‘positive rol modeling’. Duidelijk wordt ook de mening van Sabido: makers van soaps hebben de macht om mensen het heft in eigen hand te laten nemen. Door hun problemen aan te pakken, kunnen ze zo de maatschappij verbeteren. Deze documentaire laat op een heel brede en indrukwekkende manier zien wat een enorm groot en belangrijk effect soaps bij het aanpakken van wereldwijde problemen kunnen hebben. Deze soaps bieden bemoediging.
Poor Consuelo Conquers the World/Peter Friedman/VS&Frankrijk/2011/90 minuten/Engels & Spaans gesproken/Engels ondertiteld (niet constant).
Poor Consuelo Conquers the World is van 16 t/m 23 november te zien op het IDFA te Amsterdam (dat van 14 t/m 25 november duurt).
