Pablo Escobar (1949-1993), ’s werelds grootste drugscrimineel, blijft Colombia achtervolgen. Boeken en films over hem doen het onverminderd goed. Denk aan de recente Netflixserie Narcos. Vergeet deze serie. Die is misschien sensationeel, maar zoals onze Colombiacorrespondent Nico Verbeek eerder aangaf, kloppen het verhaal en de details gewoon niet.
Gelukkig is nu het echte werk in Nederland beschikbaar. De Colombiaanse televisieserie Pablo Escobar. De beruchte drugsbaas is hier op dvd uitgebracht, Nederlands ondertiteld, in 3 boxen met in totaal 74 afleveringen. De serie opent met beelden uit het veel bewogen leven van Escobar, daarna begint het verhaal als Pablo nog een kleine jongen is. Al vroeg blijkt dat hij op slinkse wijze situaties naar zijn hand weet te zetten. Van zijn moeder leert hij zijn belangrijkste levensles: als je iets doet wat niet mag, laat je dan in ieder geval niet betrappen. De rest van zijn volwassen leven speelt hij een kat-en-muisspel met de politie. De serie volgt het leven van Escobar nauwgezet. Voor mensen die bekend zijn met zijn levensloop en de impact daarvan op Colombia zal het verloop van het verhaal niet verrassen. Toch boeit het verhaal vanaf het begin, alle 74 afleveringen lang.
Escobar en de zijnen groeiden mede dankzij hun drugsfortuin uit tot onaantastbare criminelen. Tegenstanders werden omgekocht of uit de weg geruimd. De enige uitweg die de Colombiaanse staat zag, was uitlevering van de drugscriminelen aan de Verenigde Staten. In reactie daarop ontketende Escobar een terreurcampagne tegen de staat. Onwelgevalligen werden zonder pardon geliquideerd, bomaanslagen waren aan de orde van de dag. De politie was vogelvrij; per gedode agent kregen huurmoordenaars een bonus uitbetaald van Escobar. Colombianen van 35 jaar en ouder staat deze angstige periode nog helder voor de geest en het boezemt hen nog altijd angst en afkeer in.
Vadsig
De serie was enorm succesvol in Colombia. Maandenlang zat iedereen aan de buis gekluisterd. De recensies waren lovend, maar er was ook kritiek: de sympathie zou te veel liggen bij Escobar, waardoor het geweld en zijn levensstijl vergoelijkt en zelfs verheerlijkt zouden worden, aldus de critici, een slecht voorbeeld dus. Het punt dat je meeleeft met Escobar klopt. Ook al is hij de slechterik, je leeft vanzelf met hem mee. Met het punt van de vergoelijking en verheerlijking ben ik het niet eens. Het getoonde geweld in de serie is soms hard, maar niet onnodig overvloedig, of geweld om het geweld. Het was simpelweg de realiteit, hoe droevig ook.
De kracht van de serie zit ‘m vooral in het goede acteerwerk en de realistische scènes en dialogen. Zo praten, eten, lopen mensen in Colombia. De details kloppen, van la familia tot de generaal die zijn ondergeschikte op missie stuurt, van de gezamenlijke middagmaaltijd tot de plaats van kinderen in het gezin, van de journalistiek tot de plattelandsfamilie die op het landgoed van de grote baas werkt. De rol van Pablo wordt briljant vertolkt door de Colombiaanse acteur Andrés Parra. Niet alleen lijkt hij fysiek op Pablo – vadsig, sluik haar dat hij om de haverklap goed doet, het snorretje – ook zijn manier van praten, het taalgebruik. Hij ís Pablo gewoon. De setting, de sfeer eromheen en de karakterisering van de personages, alles ademt Colombia.
Knap is hoe Parra gestalte geeft aan Pablo. Het ene moment is hij de aardige familieman, vader en liefhebbende echtgenoot; letterlijk het volgende ogenblik geeft hij opdracht tot martelen en bomaanslagen. Om vervolgens glashard zijn betrokkenheid te ontkennen en de vermoorde onschuld te spelen. Ook heeft Pablo er een handje van om zaken om te draaien, zodanig dat het ook nog logisch klinkt wat hij zegt en dat je bijna denkt ‘hij heeft gelijk’. Wanneer een van zijn eigen mannen hem belachelijk maakt, schiet Pablo hem zonder enige aarzeling dood. Net zo makkelijk.
Andere belangrijke sleutelrollen in de serie – en daarmee ook in het echte leven – zijn weggelegd voor vrouw Patricia en Pablo’s moeder, doña Hermilda. Zij wisten dondersgoed wat er aan de hand was, maar bleven hem – na wat kritiek – trouw, steunden hem en gaven hem zelfs advies.
Feature
Geheel in stijl met het genre van de telenovela kent de serie genoeg ‘gevoelige momenten’, meestal iets met liefde of de dood, die worden omkleed met melodramatische muziek. Dat moet je maar voor lief nemen.
Pablo Escobar. De beruchte drugsbaron is een spannende en onderhoudende serie, die je met wat goede wil zelfs een politieke en historische serie zou kunnen noemen. Maar nergens wordt het zwaar; vermaak voor de kijker is nooit uit het oog verloren. De serie is meer dan het leven van Pablo Escobar. Het schetst ook de opkomst van de drugsindustrie in Colombia als fenomeen. Ook voor kijkers die de geschiedenis kennen en weten wat er gaat gebeuren, is het spannend. Dat komt door het goede acteerwerk en de dramatiek van de historische gebeurtenissen, die Colombia tot op de dag van vandaag tekenen.
Het gebruik van historische beelden in de serie onderstreept de authenticiteit van het verhaal en vergroot de geloofwaardigheid van het gebeurde. Bijvoorbeeld de beelden van de aanslag op en de begrafenis van de populaire politicus en presidentskandidaat Galán, die als een van de weinigen pleitte voor uitlevering aan de Verenigde Staten van grote drugscriminelen. Daarom besloot Pablo dat de man moest sterven. Andere elementen zijn de romance van Pablo met een bekende televisiejournaliste en de bomaanslag op de krant El Espectador, een van de weinige kranten die het aandurfde om kritisch te berichten over Escobar.
De Nederlandse ondertiteling is prima verzorgd, niet onbelangrijk. Voor fijnproevers – dat wil zeggen mensen die het Spaans op een gevorderd niveau beheersen – is een leuke feature van de dvd dat je de ondertiteling aan en uit kunt zetten. Het spreektempo ligt hoog, net zoals in het echte leven.
Pablo Escobar. De beruchte drugsbaron | volume 1 (van 3) | 5 dvd’s | ca. 18 uur | €29,99 Spaans gesproken, Nederlands ondertiteld | EAN Code 8717662569869 | leeftijdswijzer: vanaf 16 jaar | distribiteur: Source 1 Media | ondertiteling: Ericsson
