De documentaire Máxima van Claudia Sparrow volgt Máxima, een Peruaanse vrouw van inheemse komaf, die in een hevige strijd over een stuk grond is verwikkeld met de inmiddels grootste goudproducent ter wereld, Newton Goldcorp. Dit bedrijf is eigenaar van het mijnbouwbedrijf Yanacocha in de provincie Cajamarca in het noorden van Peru. Het goudmijnbedrijf probeert op allerlei manieren het land waar Máxima en haar familie op wonen te bemachtigen om de mijnen uit te kunnen breiden. De documentaire legt pijnlijk het arsenaal middelen bloot waarover machtige bedrijven beschikken om hun winst veilig te stellen, waarvoor anderen de prijs betalen.
De documentaire belicht veel verschillende en belangrijke thema’s. Een van de belangrijkste onderwerpen is de verhouding tussen economische belangen en mensenrechten en de positie van het bedrijf versus het publiek belang. Zoals wordt aangetoond, profiteert de lokale bevolking economisch niet van de aanwezigheid van de grootste goudmijn van Latijns Amerika. Sterker nog, zij betaalt de prijs voor de mijnwerkzaamheden doordat het drinkwater wordt vervuild met alle gevolgen van dien. Ook de pijnlijke rol van de Wereldbank komt aan de orde; de bank verdient aan de projecten die zijn bedoeld om de armoede te bestrijden.
Een ander belangrijk thema is macht, die zich onder andere uit in de mate van vrijheid die bedrijven genieten om te doen en laten wat ze willen. Zo betaalt het mijnbedrijf politieagenten om Máxima en haar familie te intimideren en worden journalisten ingezet om het narratief te beïnvloeden. Daarnaast worden rechtszaken aangespannen om Máxima verder te ontmoedigen. Ook het winnen van twee rechtszaken is niet genoeg voor het bedrijf om de familie met rust te laten. Het is ironisch dat het recht bedrijven niet lijkt te reguleren, maar eerder een belangrijk middel is waarmee bedrijven hun macht kunnen uitoefenen .
Tot slot toont de documentaire hoe traditionele ideeën afwijken van het huidige heersende wereldbeeld, waarin natuurlijke bronnen vooral dienen om economische groei te realiseren. Máxima kijkt naar het water en ziet hoe het leven geeft en ook de mens in staat stelt te overleven. De documentaire toon hoe de zoektocht naar winst de overleving van mensen in gevaar brengt. Het zijn dappere mensen die op durven staan. “Je bent een mier, en het mijnbedrijf een olifant”, zei een politieagent tegen Máxima om haar te overtuigen te vertrekken. Hoe treffend de vergelijking ook is, Máxima heeft zich hierdoor niet laten ontmoedigen. De documentaire en de persoon van Máxima inspireren.
Maxima, Claudia Sparrow, Verenigde Staten, Peru 2019, 88 min.
Gesproken taal: Spaans, Engels
Ondertiteling: Engels
Máxima is te zien tijdens het Movies that Matter Festival van 20 -28 maart 2020 in Den Haag. De documentaire is geselecteerd voor de Activist competitie en Máxima Acuña zal als speciale gast aanwezig zijn.
Zie voor data en locaties: https://www.moviesthatmatter.nl/festival/programma/filmprogramma/film/2748