Hoe houd je je staande in het leven als je opgroeit zonder moeder, als je verder moet zonder de vrouw van wie je houdt? Op die vragen proberen het elfjarige meisje Kenza (Tiara Richards) en haar vader Ouira (Everon Jackson Hooi) een antwoord te vinden in Buladó, openingsfilm van Nederlands Film Festival 2020 en terechte winnaar van Gouden Kalf in de categorie Beste Lange Speelfilm.
Ouira is politieman, dochterlief is een pittig kind. Samen met grootvader Weljo (Felix de Rooy) wonen ze gedrieën in een eenvoudig huis met een rommelig erf vol autowrakken in het binnenland van Curaçao. Vierde hoofdpersoon is de ontbrekende moeder en vrouw, die overleed bij de geboorte van Kenza. Vader en dochter worstelen met deze lacune in hun leven en gaan daar ieder op hun eigen manier mee om.
Cunucu
“Wat je niet kent, kun je niet missen”, zegt Ouira, maar hij gelooft het zelf ook niet. Kenza, een eigenzinnig meisje vol levenslust, dat op de drempel naar de puberteit haar moeder steeds meer nodig heeft, wordt opstandiger. Hoewel de liefde tussen de twee onvoorwaardelijk is, botsen de rationele vader en gevoelige dochter.
Het eiland dat regisseur Eché Janga ons toont is wat je het échte Curaçao kunnen noemen: de streek Bandabou, een dor en droog binnenland, de cunucu (knoek), waar leguanen, vogels en cicaden (een insectensoort) zich ophouden. In dit ruige landschap overleven alleen de sterksten. In plaats van idyllische stranden zien we een ruwe rotskust aan de noordkant van het eiland, waar de golven op stuk slaan. De eeuwige passaatwind uit het noordoosten maakt de hitte draaglijk.
Vliegende vissen
Het landschap is niet alleen decor van het verhaal, maar ook de stille getuige van de geschiedenis van het Antilliaanse eiland. Grootvader Weljo staat direct in contact met dat verleden. Als tegenpool van zijn zoon Ouira is hij spiritueel en voelt hij zich verbonden met de natuur en de godenwereld. Hij bouwt een ‘boom’ van uitlaatpijpen om met hen te communiceren. Is dat daadwerkelijk zo, of begint hij te dementeren? Hoe het ook zij, Kenza staat wél open voor de manier waarop haar opa in het leven staat en met de dood omgaat.
De titel van de film komt uit de zin Pisca buladó no se ahoga, Papiaments voor ‘Vliegende vissen verdrinken niet’. Het is een soort bezwering die Kenza en Weljo zingen, als mantra om de dood en daarmee het leven aan te kunnen.
Buladó is puur Curaçao én vertelt een universeel verhaal, wat visueel prachtig is. Het sterke acteerwerk maakt de film helemaal af. Een ode aan het eiland en aan het leven én de dood.
Buladó | Eché Janga & Esther Duysker | 2020 | Keplerfilm | 86 minuten | Papiaments en Nederlands gesproken
Deze bijdrage is onderdeel van de special Film, muziek & street art
