Bij de Amazone denken veel mensen aan een gigantisch bos vol leven, met tropisch fruit en exotische dieren. Toch is de Amazone, juist door zijn indrukwekkende grootte, ook een meedogenloos bos. Wie hier verdwaalt, heeft een heel groot probleem. De debuutfilm van Braziliaanse regisseur Sérgio Andrade, A Floresta de Jonathas, toont deze twee gezichten van het grootste regenwoud ter wereld.
De film begint rustig. Hoofdpersoon Jonathas woont met zijn ouders en broer in het Braziliaanse Amazonegebied. Hij verzamelt fruit met zijn vader en verkoopt dit in een stalletje langs de weg. Tijdens dit werk ontmoet hij veel buitenlanders, die zijn woonplaats als een toeristische attractie zien. Hoewel Jonathas en zijn broer dit interessant vinden, moet hun vader er niets van hebben. Hij vind al die “gringos” maar vervelend. Het eerste deel van Andrade’s film speelt met deze twee contrasten: toeristen versus lokale bevolking, en jongeren versus hun ouders. Opvallend daarbij is dat de Amazone en haar inheemse tradities nergens geromantiseerd worden.
Als Jonathas echter met de Oekraïens-Amerikaanse Milly gaat kamperen in de jungle, slaat de sfeer volledig om. De jongen wil een speciale vrucht voor Milly plukken, maar verdwaalt. De prachtige, groene bossen veranderen in een bikkelharde vijand. Steeds wanhopiger dwaalt Jonathas rond, met nauwelijks te eten of te drinken. Ook Andrade’s filmstijl slaat daarbij om: Jonathas’ radeloosheid wordt verbeeld met psychedelisch camerawerk, dramatische muziek en hallucinaties.
Net als de Amazone heeft ook de film dus twee gezichten. Dit zorgt voor een onverwachte wending, maar maakt ook dat de film geen samenhangend geheel is. Daarbij is het jammer dat de interessante thema’s die in het eerste deel zijn aangekaart, niet worden uitgewerkt. Als kijker blijf je verbouwereerd achter, waardoor de mooie beelden en originele stijl – in zowel het eerste als het tweede deel van de film – helaas te snel vergeten worden.
A Floresta de Jonathas | Sérgio Andrade | 2012 | Brazilië | 99 minuten | Portugees gesproken | Engels ondertiteld
A Floresta de Jonathas is nog tot 2 februari te zien op het Internationaal Film Festival Rotterdam.
