Recensies boeken
De Stenen Goden
Schipper Cor van Oostenbrugge vaart met zijn lange boomkorkotter op de deining van de zee, tot hij een vreemd voorwerp opvist. Het bleek om een authentiek beeldje uit Paaseiland te gaan. Hoe is het in Zeeland terechtgekomen, is de grote vraag?
Het derde land
Haar debuut Nacht in Caracas was een groot succes. Nu heeft Karina Sainz Borgo, geboren in Venezuela en sinds 2006 woonachtig in Spanje, opnieuw een geweldige roman geschreven. Het derde land schetst de Latijns-Amerikaanse samenleving in al haar facetten, gruwelijk en tegelijk veerkrachtig en liefdevol, in prachtig proza.
Mijn documenten
“Mijn vader was een computer, mijn moeder een schrijfmachine. Ik was een leeg schrift en nu ben ik een boek.” Dit is een typerende zin uit Mijn documenten van de Chileense schrijver Alejandro Zambra (1975). In het verhaal heeft de vader van de verteller een kantoorbaan met elektrische typmachine, de moeder is creatief en houdt van zingen.
De christus van Elqui
Er is een gezegde: ‘Klein dorp, grote hel’. Dat geldt zeker voor de gemeenschap in de roman De christus van Elqui van de Chileense schrijver Hernan Rivera Letelier (1950). Onderling geroddel en sociale controle houden – samen met de feodale machtsverhoudingen tussen bazen en arme mijnwerkers – de sociale verhoudingen in hun oneerlijke, ijzeren greep.
Ons deel van de nacht
Juan Peterson en zijn zoon Gaspar maken een lange reis vanaf Buenos Aires richting de welbekende Iguazú watervallen, aan de grens met Brazilië en Paraguay. Wat ogenschijnlijk een normale reis lijkt, weliswaar met een ietwat norse, strenge vader aan het stuur, krijgt een duistere wending. Ons deel van de nacht is de vierde roman van de Argentijnse schrijfster Mariana Enríquez, waarin het obscure en onverklaarbare zich vermengen met de dagelijkse realiteit van de militaire dictatuur (1976 – 1983).
Torent een man hoog met zijn poëzie
Wat is poëzie? In het geval van de Surinaamse dichter Michaël Slory (1935-2018) is dat absolute taal. Daarmee bedoel ik dat de verhouding van kunstenaar tot zijn creatie volstrekt logisch is en schoonheid heeft, ook al vat je het niet per se meteen. ‘Ik vul mezelf in’, aldus Slory in de bloemlezing Torent een man hoog met zijn poëzie.
De weg van de boog
Tetsuya, de beste boogschutter van Japan, wordt verrast door onverwacht bezoek. Een bekende, uit een ver verleden, wil hem zijn techniek van het boogschieten tonen. Tetsuya heeft al jaren niet meer met een boog geschoten, maar stemt toch in. De roman De weg van de boog van de Braziliaanse schrijver Paulo Coelho (1947, Rio de Janeiro) is een vertelling over de wijsheden van de kunst van het boogschieten.
Een episode uit het leven van een landschapsschilder
In de korte roman Een episode uit het leven van een landschapsschilder tekent de Argentijnse schrijver César Aira (1949) het levensverhaal op van Johann Moritz Rugendas (1802-1858). Deze Duitse meesterlandschapsschilder brengt in het Europa van de 19e eeuw met beeld een ‘andere’, ‘nieuwe’ verre wereld naar de mensen toe. Rugendas’ tijdgenoten zijn meestal niet buiten hun landsgrenzen geweest.
Erfgoed
De omslag van de roman Erfgoed van Miguel Bonnefoy is treffend. We zien er een papagaai en een klein vliegtuig, met op achtergrond de Chileense hoofdstad Santiago en het Andesgebergte. Dat past goed bij deze familiekroniek, waarin de mateloze vogelverzamelaarster Thérèse en haar dochter Margot, een fervent vliegenier in vredes- en oorlogstijd, hoofdrollen vervullen. Ze behoren tot de tweede en derde generatie van een Franse familie in Chili. De man van de eerste generatie kwam daar alleen, berooid en toevallig tegen 1880 terecht, terwijl zijn achterkleinzoon bijna een eeuw later op de vlucht voor dictator Pinochet op zijn beurt alleen naar Frankrijk terugkeerde.
Aardbei en chocola
Een liefdesgeschiedenis tussen twee mannen in het Havana van 1989, zo kan je Aardbei en chocola van Senel Paz (1950) typeren. Maar het dunne boekje van slechts 56 bladzijden is meer dan dat. Het gaat over politiek, over (homo)seksualiteit en (on)vrijheid, over een revolutionaire maatschappij waarin vertrouwen een schaars goed is. Dergelijke thema’s zijn niet vanzelfsprekend in Cuba en al helemaal niet in 1991, toen het verscheen.
Mexicaanse trilogie – De koning, de zon, de dood
Een naamloze man wordt wakker in een wereld die tot stilstand is gekomen. De sfeer is onheilspellend; er is geen water, de elektriciteit is uitgevallen. Hij heeft een kater door de mezcal, “zijn trouwe vriend van de vorige avond”. Wat is er aan de hand in dit verhaal van Yuri Herrera (1970), dat de bombastische en cryptische titel Transmigratie der lichamen (La transmisión de los cuerpos) draagt en verscheen in 2013? Het is het derde boek van de Mexicaan dat in het Nederlands vertaald is en is opgenomen in de bundel Mexicaanse trilogie – De zon, de koning, de dood, die terugkomen in de symbolen op de omslag van het boek.
Servus. Macht, slavernij, uitbuiting en verzet
Het onderwerp slavernij is een ingewikkeld onderwerp. In Nederland hebben we er te lang over gezwegen, tot de afstammelingen van tot slaaf gemaakten kritische vragen gingen stellen over die stilte. Geen onterechte vragen, gezien het gedeelde slavernijverleden. Het boek Servus. Macht, slavernij, uitbuiting en verzet van Fred de Haas (Utrecht, 1938) is een poging om de discussie over ons slavernijverleden verder op weg te helpen. Het is een verhaal over macht en onderdrukking, met een focus op Europa en het Caribisch gebied.
De Doorsons. Op zoek naar een Afro-Amerikaanse slavenfamilie in het Caribisch gebied
Cultureel antropoloog Roline Redmond, wier voorouders als slaaf gemaakten naar Suriname waren gekomen, ondernam een zoektocht naar haar familiegeschiedenis. Daarvan deed zij boeiend verslag in haar boek De Doorsons. Op zoek naar een Afro-Amerikaanse slavenfamilie in het Caribisch gebied. Zij toont grote bewondering voor haar matriarchale ‘voormoeders’ die met hard werken de familie uit de armoede wisten te halen.
Tanja Nijmeijer – Van guerrilla naar vredesproces
De autobiografie van ex-guerrillera Tanja Nijmeijer (Denekamp, 1978) valt samen met de herdenking van de ondertekening, vijf jaar geleden, van het vredesakkoord tussen de Colombiaanse regering en de guerrillabeweging FARC. In haar boek schrijft Nijmeijer uitgebreid over de onderhandelingen, over het akkoord en over de problematische implementatie ervan. Interessant om van een van de direct betrokkenen te horen hoe dat allemaal in z’n werk is gegaan, maar misschien is het voor de gemiddelde niet-Colombiaanse lezer iets te uitgebreid.
Nederlands slavernijverleden
Historicus Henk den Heijer heeft een mooi en toegankelijk overzichtswerk geschreven: Nederlands slavernijverleden. Historische inzichten en het debat nu. Daarin komen alle belangrijke onderwerpen aan de orde: voor- en tegenstanders in de 17e en 18e eeuw, de slavenhandel, de slavernij in de koloniën, verzet, afschaffing van slavenhandel en slavernij en de economische betekenis ervan. In het slothoofdstuk gaat Den Heijer in op de recente discussies waarbij volgens hem slavernij te veel verknoopt is geraakt met Kick Out Zwarte Piet, Black Lives Matters en identiteitspolitiek.
De zon op mijn hoofd
Ooit deed ik een toeristische ‘excursie’ met een gids door de favela’s van Rio de Janeiro. We liepen voorbij een kerkhof, waar bendes hun wapens en drugs verstopten, zo wist onze gids. Buurten als deze vormen het decor van De zon op mijn hoofd (O sol na cabeça) van de Braziliaan Geovani Martins (1991).
Archief van verloren kinderen
Een Mexicaans-Amerikaans gezin maakt een autotrip in een grote Volvo stationcar van New York naar Arizona. Het is de omgekeerde route die veel latino migrantenkinderen maken, van Midden-Amerika naar de Verenigde Staten. Zonder ouders. Deze reis tekent de Mexicaanse schrijfster Valeria Luiselli (1983) op in haar roman Archief van verloren kinderen. Dit boek heeft ze in het Engels geschreven (oorspronkelijke titel Lost Children Archive), meestal schrijft ze in het Spaans.
Bloed in de rivier. Het onbekende verhaal van de massale slavenopstand in een Nederlandse kolonie, door Marjoleine Kars
Op zondag 27 februari 1763 kwamen duizenden tot slaaf gemaakten in de Nederlandse kolonie Berbice, in het tegenwoordige Guyana, in opstand tegen hun overheersers en hun verschrikkelijke levensomstandigheden. Deze opstandelingen zouden een vol jaar standhouden en hun overwinning kon maar net afgewend worden. In Bloed in de rivier vertelt slavernijhistoricus Marjoleine Kars op aangrijpende wijze het onbekende verhaal van een van de eerste grote opstanden van tot slaaf gemaakten in de Europese koloniën in de Amerika’s.
De Genesissleutel
De thriller De Genesissleutel van de Nederlandse auteur Jeroen Windmeijer (Delft, 1969) speelt zich af op een van de meest mysterieuze plekken op aarde: de Peruaanse Nazca-woestijn. Gekenmerkt als een van de droogste gebieden ter wereld is deze plek beroemd om de raadselachtige Nazca-lijnen (200 v. Chr – 900 n. Chr.), getrokken in het droge woestijnzand. In het bijzonder de figuur van een man – bekend als de astronaut – trekt de aandacht.
Vreemde vogels. Vervolgde christenen in Colombia
Hoe breng je een ver land en de problemen daar tot leven voor kinderen in Nederland, vanaf een jaar of tien? Zodat ze kunnen begrijpen en meevoelen met de mensen in dat land? Een toegankelijk geschreven verhaal met een hoofdpersoon waarmee jonge scholieren zich kunnen identificeren is een manier. De jeugdroman Vreemde vogels. Vervolgde christenen in Colombia van Lianne Biemond past in die opzet, maar vliegt daarbij flink uit de bocht.
Politiek & Maatschappij
Kunst & Cultuur
Vrije tijd & Toerisme
Economie & Ondernemen
Milieu en Natuur
Onderzoek & Wetenschap
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.