Recensies boeken

Bogotá Boppe. Een Hollander in de hel van de Colombiaanse gevangenis La Modelo

24 november 2020

Mark Weenink

Persoonlijk verhaal van Hylke Krikke over het leven in een gevangenis in Colombia

Toen ik begon met reizen was geld een aangelegenheid van travellerscheques, pinpas, creditcard, contant geld (eerst dollars, later euro’s) en lokale valuta. Met omzetten van je dollars of euro’s was het zaak om een gunstige wisselkoers te krijgen. Landgenoot Hylke Krikke heeft deze vaardigheid tot een kunst verheven. Daarover later meer.

Hij schreef het true crime verhaal Bogotá Boppe. Een Hollander in de hel van de Colombiaanse gevangenis La Modelo. Hij woont al enige tijd in het Zuid-Amerikaanse land wanneer hij in 2014 het Colombiaanse gevangeniswezen van binnenuit leert kennen. Aanklacht is verkrachting met geweld, volgens Krikke een compleet gefabriceerd verhaal.

Wat is er aan de hand? De auteur had een prostituee besteld bij een escortbureau. Die kwam volgens hem onder invloed van drugs en alcohol binnen, nauwelijks aanspreekbaar. Vervolgens heeft hij haar de deur uitgewerkt en haar achtergelaten op de gang. Niet zo handig allemaal, maar als lezer geloof je Krikke wel. Vervolgens beschuldigt ze hem ervan haar te hebben gedrogeerd en verkracht.

Troef

Gevangenissen buiten Nederland zijn meestal geen feest. La Modelo in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá valt zeker in die categorie. Overbevolkt, gewelddadig en het personeel is er corrupt tot op het bot. Qua gevangenen: grofgebekt volk, schuldig en onschuldig door elkaar, wetteloosheid is troef. Het beeld dat Krikke schetst is ontluisterend; het is geen verrassing maar toch blijft het schokkend.

Als (verondersteld) zedendelinquent wegen deze omstandigheden dubbel zo zwaar: je staat onderaan in de pikorde. Het helpt ook niet mee dat Krikke als niet-Colombiaan al veroordeeld is door de media: ‘buitenlander drogeert en verkracht vrouwen’ doet het goed als kop in de krant.

Leugenachtige hoer

Krikke heeft – gelukkig voor hem – genoeg geld om te overleven in de gevangenis. Daar wordt ook flink misbruik van gemaakt door iedereen om hem heen: gevangenisbewaarders, medegevangenen en niet op de laatste plek zijn advocaten, die met droge ogen om absurde bedragen vragen, zonder ooit het beloofde te leveren. Het zijn incompetente graaiers, onbetrouwbare geldwolven. De rechters zijn al weinig beter, ook die zijn te koop. Met zo’n door en door verrot rechtssysteem krijg je medelijden met de gevangenen, het doet er niet eens meer toe of ze schuldig zijn of niet.

Krikke schetst ook een portret van zijn de dame die aangifte tegen hem doet, Luz, uit het departement Putumayo. Arm, intelligent, in haar jonge leven in veel ellende meegemaakt. In Krikkes visie is ze een doortrapte en berekenende oplichter. Een leugenachtige hoer, in dit geval niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk.

Truc

Hoe begon het allemaal? Krikke is een boerenzoon van het Friese platteland die de wijde wereld in trok. Tien jaar werkte hij als reisleider in Latijns Amerika. Geen lieverdje, soms onaangepast, maar geen slechte vent. En hij doet zich niet beter voor dan hij is. Hij is in ieder geval ondernemend en zoekt daarbij de grenzen van de wet op. Krikke voelt zich als een vis in het water in Colombia, waar een cultuur van wheelen en dealen heerst.

Het bancaire systeem in Colombia is bureaucratisch en ouderwets, dat valt Krikke ook op. Niet voor niets is er levendige geldhandel op straat. De eurokoers op straat is lager dan die dan bij de banken. Het principe van zijn handelwijze is als volgt: hij pint in Colombia geld van zijn Nederlandse bankrekening en krijgt globaal 3.200 pesos voor een euro. Op straat koopt hij vervolgens met die pesos euro’s op straat tegen een koers van 2.600 pesos.

Deze truc heet arbitraje cambiario en het is gewoon legaal, zolang je maar kunt aantonen waar het geld vandaan komt. Het is tevens normaal dat de dollar of euro een andere koers heeft in verschillende plaatsen, daarvoor is geen duidelijke oorzaak. Het is waarschijnlijk een kwestie van vraag en aanbod, legt Krikke uit.

Bravoure

Als je deze wisseltruc een keer doet, dan is heb je als consument een klein voordeel. Maar Krikke pakt het zeer groots aan. Hij leent geld en pinpassen van vrienden en bekenden en herhaalt de truc keer op keer, met steeds grotere bedragen. Geld maakt geld. Elke twee weken vliegt hij met twee of drie ton contanten in euro’s in zijn bagage naar Nederland. Daar zet hij die weer op de Nederlandse bankrekeningen om vervolgens in Colombia weer pesos te pinnen, enzovoorts.

In de tijd dat Krikke begint, mag je nog een onbeperkte hoeveelheid geld uitvoeren. Hij haalt dezelfde truc uit in Peru en Brazilië. En last but not least begint Krikke een eigen wisselkantoor (casa de cambio), waar hij een commercieel succes van weet te maken. Hij verdient geld als water en smijt het even hard over de balk; drugs, drank en vrouwen, hij is er open over, net zoals over zijn seksleven.

Bij dit soort verhalen is natuurlijk altijd de vraag in hoeverre het werkelijk zo gegaan is. Want een bron is natuurlijk geen bron en als lezer moeten we Krikke maar op zijn woord geloven. Zijn verhaal komt oprecht over en hij spaart zichzelf geen moment. Krikke vertelt het verhaal zelf, soms afgewisseld door zijn vriendin Sandra of een collega. Bogotá Boppe is een vlotlezend boek vol bravoure en grootspraak, maar niettemin vermakelijk. En vanaf de bank lijken het misschien spannende avonturen, om het echt mee te maken is andere koek.

Uiteindelijk heeft Krikke 13 jaar in Colombia gewoond, sinds 2016 woont hij met zijn gezin in Thailand.

Hylke Krikke, Bogotá Boppe, Een Hollander in de hel van de Colombiaanse gevangenis La Modelo, Just Publishers, Meppel, 2019, ISBN 9789089757234, 287 pag., €20

Gerelateerde berichten

Een beetje geluk

Een beetje geluk

De roman Een beetje geluk van de Argentijnse schrijver Claudia Piñeiro verscheen al in 2016 in het Nederlands, toen onder de titel De goedheid van vreemden, en is nu opnieuw uitgebracht. Het boek vertelt het ontroerende verhaal van een vrouw die na vele jaren terugkeert naar het land en de stad waar ze vandaan kwam. Zal men haar nog herkennen? En meer in het bijzonder: zal die ene persoon haar herkennen?

Lees meer
Het mensenschip

Het mensenschip

‘Brazil is not for beginners’ was een uitspraak van componist en muzikant Tom Jobim die niet uit de lucht kwam vallen. Ook het werk van de Braziliaanse schrijver Autran Dourado heeft voor de onbevangen lezer een gewenningsperiode nodig om er ten volle van te kunnen genieten. Dat geldt zeker voor zijn roman Het mensenschip, dat verscheen in 1961 (A barca dos homens)en nu is vertaald in het Nederlands. Zijn schrijfstijl is wervelend en veelkleurig – hij wordt geschaard onder de barokke literatuur – en de gemeenschap die hij beschrijft is veel complexer dan de schijn doet vermoeden. Even inkomen dus, daarna ontvouwt zich een meesterwerk.

Lees meer
agsdix-null

Politiek & Maatschappij

agsdix-null

Kunst & Cultuur

agsdix-null

Vrije tijd & Toerisme

agsdix-null

Economie & Ondernemen

agsdix-null

Milieu en Natuur

agsdix-null

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This