Sinds zijn verkiezing in 2018 is de president van Brazilië, Jair Bolsonaro, herhaaldelijk verschenen met zijn ontbijtbroodje overgoten met gecondenseerde melk – het meest bekend tijdens een ochtendmaaltijd met de nationale veiligheidsadviseur van Donald Trump, John Bolton.
Maar beweringen, die later gedeeltelijk werden ontkracht, dat de regering-Bolsonaro vorig jaar 15,6 miljoen reais (€ 2,4 miljoen) aan zijn favoriete levensmiddel besteedde, hebben geleid tot een publieke verontwaardiging. “Degenen die verantwoordelijk zijn, moeten worden gestraft!”, donderde de linkse politicus Ciro Gomes op Twitter en eiste een onderzoek van het Hooggerechtshof naar “Bolsonaro’s belachelijke uitgaven”.
Sâmia Bomfim, een socialistisch congreslid, zei dat de Brazilianen het verdienden te weten hoe 7.200 blikken gecondenseerde melk elke dag verslonden konden worden. “Heeft de presidentiële familie dit allemaal verbruikt?”, vroeg ze zich af nadat de beschuldigingen waren gepubliceerd door een nieuwswebsite genaamd Metrópoles. Verwijzend naar de dodelijke Covidcrisis in de Amazone, beweerde congreslid Marcelo Freixo dat “met het geld dat Bolsonaro aan gecondenseerde melk besteedde achtduizend cilinders zuurstof hadden kunnen worden gekocht om te voorkomen dat Brazilianen stikken”.
De conservatieve columnist Merval Pereira veroordeelde het “schandaal dat komisch zou zijn, als het niet tragisch was”. Naast de gecondenseerde melk was naar verluidt 2,2 miljoen reais (€ 0,34 miljoen) besteed aan kauwgom, 8,9 miljoen (€1,36 miljoen) aan chocolaatjes en 31,5 miljoen (€ 1,36 miljoen) aan koolzuurhoudende dranken, klaagde Pereira in de krant O Globo, waarin hij aan de kaak stelde dat de uitgaven “burgerlijke indigestie” hadden veroorzaakt. “Zelfs als gecondenseerde melk een ministeriële rage is geworden, is meer dan twee miljoen blikjes overdreven”, zei de columnist.
De waarheid, verloren te midden van het online tumult en een explosie van memes en recepten, leek iets minder te onthullen over de smaakpapillen van Bolsonaro. De factchecking-website Aos Fatos meldde dat de waarden die door Metrópoles werden aangehaald, verwezen naar de totale uitgaven van de federale overheid, in plaats van alleen naar het presidentschap. Het grootste deel van de gecondenseerde melk was gekocht door het ministerie van Defensie om tienduizenden mensen in dienst te voeden.
Thomas Traumann, een specialist in politieke communicatie, zei dat het ironisch was dat Bolsonaro, die aan de macht kwam na een tsunami van nepnieuws en verkeerde informatie, een koekje kreeg van eigen deeg. Traumann voorspelde dat de commotie vanwege de gecondenseerde melk Bolsonaro niet zou leiden tot aftreding. Maar het verhaal was wel een PR-klap voor een president die al onder druk stond vanwege de instorting van de gezondheidszorg in de Amazone. “Ze zijn het jaar defensief begonnen op sociale media, dat is het domein dat ze het meest beheersen,” zei hij.
