Op 12 maart verklaarde de Wereldgezondheidsorganisatie WHO de corona-infectie tot een pandemie en riep ze de hele wereld op om passende maatregelen te nemen. In Nicaragua ging het regime van president Daniel Ortega en zijn echtgenote en vice-presidente Rosario Murillo regime lijnrecht tegen het advies van de WHO in: ze organiseerde marsen onder het motto: ‘Liefde in tijden van het corona-virus’ (foto).
En het bleef niet bij deze marsen. Onbeschermd worden vele ‘vrijwilligers’ in het hele land langs de huizen gestuurd om mensen te informeren over deze ‘onschuldige griep’, massale bijeenkomsten in het kader van patronaatsfeesten en de Heilige Week rond Pasen blijven doorgang vinden, scholen worden niet gesloten, toeristische activiteiten worden gepromoot en campagnes van de Katholieke Kerk gericht op coronapreventie zijn verboden. Ook worden mensen die op individueel niveau maatregelen nemen, zoals het dragen van mondkapjes of het gebruik van desinfecterende gel, terecht gewezen en soms zelfs gestraft.
Wat betreft de patiëntenzorg is de situatie rampzalig. De beschikbaarheid van zorg was de afgelopen jaren al fors verminderd. Zo zijn er vijfhonderd artsen om politieke redenen ontslagen. Op een bevolking van zo’n 6,5 miljoen mensen heeft Nicaragua slechts 160 IC-plaatsen, waarvan driekwart al in gebruik is voor patiënten met andere aandoeningen. Ook het aantal ziekenhuisbedden is minimaal: 0,9 per 1.000 inwoners terwijl het gemiddelde in Latijns-Amerika 2,2 is. Door te doen of er niets aan de hand is, ‘verdwijnt’ het probleem en wordt mogelijke politieke onrust vanwege gebrekkige gezondheidsvoorzieningen, voorkomen.
Het ontkennen van het probleem betekent ook minder druk op de economie. Deze was in 2019 al met 6 procent gekrompen en een verdere krimp wil het regime koste wat kost voorkomen. Tegelijkertijd was president Daniel Ortega ruim een maand spoorloos, totdat hij woensdag 15 april in een televisietoespraak de pandemie een ‘teken van God’ noemde en als vanouds de Verenigde Staten aanviel. “Deze transnationale krachten die de planeet willen domineren, dat is een zonde”, zei Ortega. “En de Heer stuurt ons dit signaal.”
Ogenschijnlijk wordt Nicaragua gespaard door de pandemie. Volgens officiële cijfers waren er op 14 april in totaal zes coronapatiënten, waarvan er een was overleden. Vergeleken met de omliggende landen zijn dit prachtige resultaten maar volgens de Nicaraguaanse Burgerobservatie waren er op echter 9 april al 174 coronagevallen. Doordat er nauwelijks getest wordt, is er sprake van onderrapportage.
Gelukkig nemen mensen zelf steeds meer maatregelen, zoals het dragen van mondkapjes, het thuishouden van de kinderen en het handhaven van afstand houden bij bijvoorbeeld bezoeken aan markten en winkels. Bovendien worden op regionaal niveau de adviezen van de WHO door werkers in de gezondheidzorg wel uitgedragen en opgevolgd, en heeft de Katholieke Kerk al haar festiviteiten rond de Pasen afgezegd.