Een nieuwe generatie Peruaanse vrouwelijke machthebbers bindt de strijd aan met seksisme en corruptie
Peru wordt geplaagd door seksisme en corruptie. Een nieuw gekozen en benoemde golf vrouwen heeft beloofd de strijd aan te binden tegen beide kwalen die het juridisch systeem in het land al jarenlang ondermijnen.
Nadat Elvia Barrios (foto) eerste helft december tot de eerste vrouwelijke voorzitter van het Hooggerechtshof van dit Zuid-Amerikaanse land benoemd werd, ging ze onmiddellijk in op het grote aantal Peruaanse rechters dat vanwege corruptie achter de tralies beland is. “We leven in een macho, patriarchale samenleving waar alles bekeken wordt vanuit het mannelijk perspectief en ook wij rechters zijn daar niet immuun voor”, aldus de van oorsprong advocate en rechter.
Barrios’ verkiezing, met 11 van de 15 stemmen in het Hooggerechtshof, is niet uitzonderlijk: recentelijk zijn meerdere vrouwen op belangrijke posities terecht gekomen. Zo zijn vrouwen benoemd of gekozen als woordvoerder van het parlement, voorzitter van het Grondwettelijk Hof, als hoofd van het Openbaar Ministerie en als minister van Defensie. Een van de weinige mannelijke uitzonderingen is de nieuwe president, Francisco Sagasti. Sagasti heeft echter een vrouw, Violeta Bermúdez, benoemd in de machtige positie van premier. Allen hebben uitdrukkelijk gezegd zich te zullen inzetten tegen de massale corruptie en de dagelijkse vrouwenhaat.
Deze golf van vrouwelijke benoemingen is des te opvallender omdat Peru een van de meest ongelijke landen van Latijns Amerika is, waar seksueel en huiselijk geweld welhaast de ‘norm’ zijn en het nieuws vaak gedomineerd wordt door de meest gruwelijke vrouwenmoorden.
De feministische journaliste Pao Ugaz verwelkomde deze nieuwe tendens dan ook, maar waarschuwde dat haar land nog een lange weg te gaan heeft om af te rekenen met de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en met vrouwenhaat.
Bijna een op de drie vrouwen heeft hier te maken met huiselijk geweld en ruim zestig procent van de vrouwen buiten de grote steden heeft minstens een keer met seksueel geweld te maken gehad. Eerder dit jaar veroorzaakte de toenmalige minister van Vrouwenzaken, Gloria Montenegro, nog een rel toen ze haar Peru een “land van verkrachters” noemde. Parlementariër Salvador Heresi reageerde in stijl en karakteriseerde Montenegro’s uitlating als de “criminalisering van de mannelijkheid”.
De opkomst van vrouwelijke politici in Peru staat niet op zichzelf. Vergeleken met andere delen van de wereld is het aantal vrouwelijke parlementariërs in de Amerika’s het grootst: 31 procent, tegenover bijvoorbeeld 29 procent in Europa. Opvallend gegeven: de Verenigde Staten en Canada halen het Amerikaanse gemiddelde naar beneden.
Overigens is het niet zo dat vrouwen minder bevattelijk zouden zijn voor corruptie en smeergeld. In patriarchale samenlevingen als Peru komen ze gewoon minder snel in de verleiding omdat ze meestal buitengesloten worden van door mannen overheerste, traditionele en meer informele machtscircuits die corruptie in de hand werken.