Maandenlang was Carol Solberg haar geduld aan het verliezen met de ‘nachtmerrie’ die het Brazilië van Jair Bolsonaro is: het brandende regenwoud, de aanvallen op de cultuur, de catastrofale reactie op het coronavirus waarbij meer dan 165.000 Brazilianen zijn omgekomen.
“Fora, Bolsonaro!” schreeuwde de Braziliaanse volleybalster aan het einde van een live interview op de meest bekeken sportzender van Brazilië, SporTV. “Bolsonaro eruit!” Toen ze die paar woorden eind september op een middag uitsprak, stond Solberg vooral bekend om haar heldendaden in de rechtbank.
Twee maanden later is de 33-jarige moeder van twee uitgegroeid tot een krachtig symbool van verzet tegen de extreemrechtse leider van Brazilië en een onwaarschijnlijke voorvechter van de vrijheid van meningsuiting. Haar imago en haar verzet tegen Bolsonaro zijn op de voorpagina’s van kranten en tijdschriften geplaatst.
“Ik wilde mijn stem gebruiken voor een zaak die ik urgent acht”, zei Solberg over haar beslissing om zich uit te spreken tijdens een interview nadat ze een bronzen medaille had gewonnen op een beachvolleybaltoernooi in Rio de Janeiro.
“Ik ben volkomen tegen alles wat deze regering vertegenwoordigt. Wat we meemaken is een nachtmerrie – een regering die zoveel minachting toont voor haar mensen en voor het menselijk leven”. Solbergs protest leidde tot een onmiddellijke en boze terugslag van zowel Bolsonaro-aanhangers als sportautoriteiten.
De Braziliaanse Volleybal Confederatie beschuldigde haar ervan “de sport te bevlekken” met haar “gedachteloze daad” en dreigde met actie. De Braziliaanse rechtbank voor sportarbitrage riep Solberg op tot een boete van 100.000 reais (£ 14.000) en gaf een schorsing van zes wedstrijden, ondanks het feit dat ze nooit atleten hadden gesanctioneerd die hun publieke steun voor Bolsonaro uitten.
Maar pogingen om Solberg te straffen mislukten en dienden alleen om haar schreeuw te versterken. “Op dit moment is de sportwereld getuige van een aanval op de vrijheid van meningsuiting”, klaagde het tijdschrift Istoé en veroordeelde de “onevenredige en gewelddadige” reactie op Solbergs actie.
“Het vervolgen van atleten vanwege hun politieke opvattingen is het werk van repressieve regimes”, meldde het tijdschrift, eraan herinnerend hoe de Braziliaanse dictatuur van 1964-1985 de voetballer Afonsinho aanviel.
In een van de meer dan twintig interviews die Solberg heeft gegeven sinds haar protest na de wedstrijd, zei ze dat Braziliaans zijn “beschamend” was geworden sinds Bolsonaro in januari 2018 aantrad en de oorlog verklaarde aan het milieu, de media en de kunsten. “Het zou voor een president verboden moeten worden om zo slecht te zijn.”
Solberg zei dat ze atleten respecteerde die zwegen. “Maar voor mij is een atleet niet zomaar een lichaam dat gemaakt is om anderen te vermaken. Ze maken deel uit van de samenleving. Ze zeggen dat wij sporters voorbeelden zouden moeten zijn. Maar hoe kun je het goede voorbeeld geven als je geen stem hebt? ” vroeg Solberg, waarbij ze de basketbalster en activist LeBron James als een van haar inspiratiebronnen noemde.
Een ander rolmodel is Solbergs eigen moeder, Isabel, een voormalige volleybalster die bekend staat om haar prodemocratisch activisme. In een interview met de krant O Globo verdedigde ze het recht van haar dochter om zich uit te spreken. “Waar ik me voor zou schamen, zou zijn dat ze de lof van een folteraar zou zingen”, zei ze in verwijzing naar Bolsonaro’s eerbetoon aan de folteraar Carlos Brilhante Ustra uit het dictatuurtijdperk, “of dat ze homofoob of racistisch was”.
Solberg, die vorige week werd vrijgesproken van alle misstanden na publieke verontwaardiging, zei dat ze werd aangemoedigd door het politieke ontwaken van jonge Brazilianen onder Bolsonaro.
