Covid-19 bereikte Venezuela relatief laat. Experts wijten dit aan de economische crisis waardoor er veel minder vluchten waren dan in de omringende landen. Terwijl Venezuela volgens de officiële gezondheidscijfers nu 329 doden telt zijn er in buurland Brazilië meer dan 110.000 mensen overleden en in qua bevolkingsaantal vergelijkbaar Peru ruim 26.000. Het gaat dus goed in Venezuela, zou je denken.
Maar de officiële cijfers worden sterk in twijfel getrokken. Sheyla Urdaneta, correspondent van The Guardian, bezocht het universiteitsziekenhuis van Maracaibo, een van de grootste steden van het land. “De regering zegt dat alles onder controle is. Maar dat is niet waar”, vertelt een medewerker van het ziekenhuis, die anoniem wil blijven uit angst voor repercussies. “We hebben hier zes tot acht sterfgevallen per dag.” Zo overleden er binnen drie opeenvolgende dagen in juli 26 mensen aan de gevolgen van covid-19, maar geen werd meegenomen in de officiële telling. De onderzoekswebsite Armando.info claimde dat ziekenhuisartsen in de deelstaat Zulia, waarvan Maracaibo de hoofdstad is, 216 doden door corona geteld hadden, terwijl er volgens de officiële cijfers op dat moment slechts 63 sterfgevallen waren. “We weten allemaal wat er in het universiteitsziekenhuis gebeurt,” zei één medewerker, “maar als we het naar buiten brengen sluiten ze ons op.”
De afgelopen dagen slaat het virus nog harder toe en worden ook politieke bondgenoten van president Maduro getroffen. De ministers van oliezaken en van communicatie zijn beiden ziek. Eerder deze maand maakte de regering het overlijden bekend van Darío Vivas, gouverneur van Caracas en een belangrijke bondgenoot van Maduro. “Hij was een man van het volk… met een grote wens om te leven… maar deze ziekte heeft hem overrompeld”, zei Maduro tijdens een herdenking op de televisie.
Ook de gouverneur van de deelstaat Zulia is ziek en onlangs opgenomen in een privé kliniek waar hij wordt behandeld. Het gros van de burgers van Zulia heeft hier geen geld voor en moet gebruik maken van de algemene gezondheidszorg. Het universiteitsziekenhuis van Maracaibo heeft een uitstekende naam en een lange geschiedenis. Zo werd er in 1967 de eerste niertransplantatie uitgevoerd. Maar vandaag ligt het gezondheidssysteem aan diggelen, zelfs de toiletten in het ziekenhuis functioneren niet meer. Om hun dialyseapparaat te bereiken moeten nierpatiënten langs de verdiepingen met corona-patiënten omhoog lopen: de liften zijn kapot. Een ziekenhuiswerker vertelt dat er mensen zijn met coronaklachten die liever thuis blijven, omdat ze bang zijn dat ze in het ziekenhuis zullen sterven.
Ondertussen loopt het aantal artsen dat aan het virus is overleden steeds verder op. Alleen al in Zulia zouden 23 artsen zijn gestorven, onder hen Luis Felipe Salazar, directeur van het Maracaibo Centraal Ziekenhuis. In heel Venezuela zijn tenminste 71 gezondheidswerkers overleden. Julio Castro, specialist in besmettelijke ziekten en werkzaam aan de universiteit van Caracas, zei tegen The Guardian dat hij vreest voor een “exponentiële stijging” van het aantal besmettingen, wat voor het land in crisis vernietigend zou zijn. “Er is geen reden om aan te nemen dat de situatie anders zal zijn” dan in Brazilië, Peru, Mexico en Colombia, waar gezamenlijk al meer dan 200.000 doden te betreuren zijn. “Het is hetzelfde virus en dit zijn vergelijkbare plaatsen.” Venezuela loopt hooguit anderhalf à twee maanden achter op Brazilië.
Naast veertig ziekenhuizen heeft de overheid in Zulia nu ook twintig hotels geboden coronapatiënten op te nemen en in quarantaine te houden. Volgens een ziekenhuismedewerker zitten sommigen daar al drie maanden vast nadat een snelle test hun coronabesmetting aantoonde. “We worden hier gevangen gehouden. Er zijn geen artsen en niemand vertelt ons wat er gaat gebeuren,” zegt een van de ‘patiënten’, die anoniem wil blijven. “Niemand weet wat er gaat gebeuren. Niemand weet wie ziek is en wie niet. Niemand weet wanneer we hier uit zullen komen.”