Brazilianen gingen afgelopen weekend de straat op en riepen op tot de afzetting van president Jair Bolsonaro, die onder vuur ligt vanwege de aanpak door zijn regering van COVID-19, dat door het land woedde en meer dan 216.000 levens en 8,9 miljoen besmettingen eiste. Auto’s met claxons paradeerden door de straten van Rio de Janeiro, São Paulo en een dozijn of meer andere steden terwijl andere demonstranten te voet marcheerden, sommigen riepen: “Weg met Bolsonaro!”
De protesten van zondag kwamen van conservatieve groeperingen die ooit de president hadden gesteund, terwijl die op zaterdag afkomstig waren van linkse groeperingen. Demonstranten op zondag klaagden over hun teleurstelling, en nu over de situatie in Manaus, de hoofdstad van de staat Amazonas, waar de ziekenhuizen geen zuurstof meer hebben voor de patiënten met het virus.
Maar volgens Thomaz Favaro, een politiek analist bij adviesbureau Control Risks, loopt Bolsonaro weinig risico op afzetting, hoewel dat zou kunnen veranderen als zijn bondgenoten op 2 februari de stemming verliezen voor het leiderschap van het lagerhuis. “De basis van Bolsonaro in het congres is onstabiel, maar wel robuust”, zei Favaro, hoewel die een deuk zou kunnen oplopen door de afnemende populariteit van de president.
Bolsonaro – die halverwege zijn ambtstermijn van vier jaar is – kreeg de afgelopen weken te maken met hernieuwde kritiek op zowel de crisis in Manaus als op vertragingen bij het starten van de vaccinatiecampagne van Brazilië tegen COVID-19. De president heeft zich lang verzet tegen lockdownmaatregelen tegen het nieuwe virus, met het argument dat economische schade erger zou zijn dan de ziekte.
De openbaar aanklager van Brazilië, Augusto Aras, heeft zaterdag het Hooggerechtshof gevraagd om een onderzoek in te stellen naar minister van Volksgezondheid Eduardo Pazuello over de crisis in Manaus. Aras citeerde een document waarin stond dat het ministerie op 8 januari op de hoogte was van een mogelijk zuurstoftekort, maar pas op 12 januari begon met het verzenden van extra voorraden.
Een onlangs vrijgegeven peiling van Datafolha van 20-21 januari toonde aan dat de steun voor Bolsonaro daalde van 41% naar 37% in december, de grootste daling in één maand sinds het begin van zijn regering. Het aantal dat zijn prestatie slecht noemt, steeg van 32% naar 40%. De foutenmarge was twee procentpunten. De demonstraties van het weekend vonden plaats omdat de oproepen tot afzetting van Bolsonaro toenemen, hoewel de meeste analisten het onwaarschijnlijk achten dat dit gebeurt.
Carlos Ayres Britto, voormalig voorzitter van de Braziliaanse rechtbank, voormalig presidentskandidaat Ciro Gomes en zelfs zanger Chico Buarque hebben opgeroepen tot afzetting van de president vanwege zijn reactie op de pandemie. De vooraanstaande krant O Estado de São Paulo publiceerde vrijdag ook een redactioneel commentaar waarin werd opgeroepen tot afzetting.
