In een interview met Blu Radio liet de Colombiaanse president maandag weten dat Venezolaanse vluchtelingen niet in aanmerking komen voor een vaccinatie tegen het covid-19 virus. Zijn uitspraak leidde tot sprakeloosheid onder gezondheidspersoneel en tot een veroordeling door noodhulporganisaties.
Sinds het begin van de economische en politieke crisis in Venezuela is het aantal Venezolaanse vluchtelingen en migranten gestegen tot naar schatting 1,7 miljoen mensen. En nog dagelijks komen Venezolanen de grens over, op de vlucht voor politieke onderdrukking en gebrek aan voedsel en medicijnen. Slechts 45 procent van deze mensen beschikt over een formele migranten- of vluchtelingenstatus. De mededeling van president Iván Duque dat alleen formeel geregistreerde Venezolanen of mensen met een dubbele nationaliteit in aanmerking komen voor een vaccin, zet bijna een miljoen mensen in de kou.
Gezondheidswerkers reageren verbijsterd. “Het niet-vaccineren van Venezolanen is een slecht idee epidemiologisch gezien”, zegt Alejandro Gaviria van de Los Andes universiteit in Bogotá. “Maar het is bovenal niet ethisch: het sluit de meest kwetsbaren uit en discrimineert een bevolkingsgroep op grond van hun nationaliteit en immigratiestatus.” Andres Cubillos-Novella, hoogleraar volksgezondheid, gespecialiseerd in migratie en werkzaam aan de Javeriana universiteit in Bogotá, waarschuwt dat het niet-vaccineren van migranten en vluchtelingen de problemen voor de Colombiaanse gezondheidszorg slechts zal verergeren. “Veel kwetsbare migranten leven tussen kwetsbare Colombianen, en die groep loopt daardoor extra risico. Toegang tot het vaccin is een kwestie van mensenrechten”, zegt hij en voegt er nog aan toe dat het besluit van de regering wellicht is ingegeven vanwege de financiële implicaties. “Misschien zou internationale steun hulp kunnen bieden?”
De mededeling van de president gaat ook lijnrecht in tegen het advies van internationale organisaties die ervoor waarschuwen om migranten en vluchtelingen uit te sluiten van vaccinatiecampagnes. “Dit is ethisch noch effectief”, zegt Marianne Menjivar, directeur van de Colombiaanse afdeling van de International Rescue Committee. “We kunnen covid-19 nergens verslaan als we het niet overal verslaan, met name binnen de meest kwetsbare groepen.”
Vorige week vrijdag heeft Colombia contracten getekend met de producenten Pfizer en AstraZeneca voor de levering van twintig miljoen doses vaccin. Het plan is om in de eerste week van januari te beginnen met vaccineren.