De recente dood van de zwarte Amerikaan George Floyd onder de knie van een politieagent leidde in de hele wereld tot ophef, ook in Latijns Amerika waar geweld tegen minderheden aan de orde van de dag is. Eind mei overleed de 21-jarige Afro-Colombiaan Anderson Arboleda in het ziekenhuis, nadat hij door de politie in elkaar geslagen was vanwege overtreding van de corona-lockdown.
Het gebeurde in Puerto Tejada, in het noorden van het departement Cauca. Cauca hoort tot de armere departementen van het land en is ook zwaar getroffen door de coronapandemie. Daarnaast is een belangrijk deel van de bevolking van Afrikaanse afkomst.
Net als elders worden armen onevenredig in Colombia zwaar getroffen door het virus, vooral omdat ze zich niet aan de beschermende maatregelen kunnen houden, bijvoorbeeld door gebrek aan schoon water en zeep, maar ook door gebrekkige gezondheidszorg. Afro-Colombianen zijn zodoende niet alleen oververtegenwoordigd in armoedestatistieken, maar ook in de coronacijfers.
In de steden Cartagena, Tumaco, Barranquilla, Cali en Buenaventura, waar een derde van alle Afro-Colombianen woont, is de coronacrisis inmiddels flink uit de hand gelopen. Hoewel in deze steden slechts 10,2 procent van de Colombiaanse bevolking woont, maken ze 30,1 procent van alle bewezen coronabesmettingen uit.
Onderzoek heeft aangetoond dat er een sterkte relatie bestaat tussen de hoeveelheid pigment die iemand heeft en zijn of haar positie op de maatschappelijke ladder. Hoe donkerder iemand is, des te groter de kans dat hij of zij in een arm gebied woont zoals het gebied langs de Stille Oceaan. In verschillende gemeentes hier liggen de armoedepercentages boven de tachtig procent. Deze gebieden lijden nog steeds onder gewapend geweld, waardoor de gezondheidszorg nog steeds gebrekkig is. In steden als Cartagena en Tumaco ligt de besmettingsgraad inmiddels zo’n zes keer hoger dan het landelijk gemiddelde – en het einde van de stijging lijkt nog niet in zicht.
Er is al nauwelijks sprake van beleid om Afro-Colombianen uit de armoede te verlossen, of om politie- en ander geweld tegen deze groep die zo’n tien procent van de bevolking uitmaakt bespreekbaar te maken. Er zou dan ook actief overheidsbeleid moeten komen om in elk geval de verspreiding van het coronavirus onder deze bevolkingsgroep actief tegen te gaan.
