Dat de Inca’s mensen hebben geofferd om hun goden tevreden te stellen, is algemeen bekend, maar een ontdekking in Peru werpt nieuw licht op een veel gebruikelijker offerpraktijk: het ritueel offeren van zeer gewaardeerde en rijkelijk versierde lama’s. Vier natuurlijk gemummificeerde lama’s zijn blootgelegd tijdens de opgraving van Tambo Viejo, een administratief Incacentrum.
Archeologen zeggen dat de buitengewoon goed bewaard gebleven exemplaren, die meer dan 500 jaar geleden zijn geofferd, mogelijk niet alleen zijn gedood om de goden te plezieren – om succesvolle oogsten, gezonde kuddes en oorlogsoverwinning te garanderen – maar ook om nieuw veroverde lokale bewoners voor zich te winnen.
“Historische gegevens geven aan dat dierenoffers belangrijk waren voor de Inca’s, die ze gebruikten als speciale offers aan bovennatuurlijke goden”, zei dr. Lidio Valdez van de Universiteit van Calgary, die de overblijfselen blootlegde met een team van archeologen van San Cristóbal van de Huamanga Universiteit. “Dit was vooral het geval bij lama’s, die na mensen op de tweede plaats kwamen in offerwaarde.”
Spaanse conquistadores documenteerden hoe honderden lama’s werden gedood als rituele offers aan de goden, maar uit radiokoolstofdatering bleek dat het offer van de vier Tambo Viejo-beesten plaatsvond nadat de regio vreedzaam was geannexeerd door de Inca’s. Verdere opgravingen onthulden het bewijs van een groot feest, waaronder grote ovens en andere sporen van feesten en vieringen.
“De geschenken waren waarschijnlijk onderdeel van veel grotere feesten en bijeenkomsten, gesponsord door de staat”, zei Valdez. “De staat raakte bevriend met de lokale bevolking door middel van eten en drinken, smeedde politieke allianties, terwijl het aanbieden van offers de Inca’s in staat stelde om het land als hun eigendom op te eisen.”
De opgraving bij Tambo Viejo begon in 2018. Er is een groot plein gevonden, een Inca-ushnu (een symbolische of religieuze structuur), en er is ontdekt dat een belangrijke weg vanuit de Nazca vallei stopte bij de nederzetting.
Toen de conquistadores in het Incarijk aankwamen, merkten ze op dat de inheemse bevolking een verscheidenheid aan goden aanbad, van wie werd gezegd dat ze aspecten van het leven regeerden, waaronder de zon, regen en rivieren.
Hoewel mensenoffers deel uitmaakten van het tevreden stellen van de goden, hadden lama’s de voorkeur. Bernabé Cobo, een Spaanse kroniekschrijver uit de koloniale tijd, schreef dat bruine lama’s werden geofferd aan de scheppende god Viracocha en witte lama’s aan de zon.
De rituelen zouden plaats hebben gevonden op belangrijke momenten van het jaar: in oktober zouden 100 lama’s zijn geofferd om regen te bevorderen en in februari werden er nog eens 100 geofferd om het te stoppen.
De ontdekking van Tambo Viejo, gepubliceerd in het tijdschrift Antiquity, geeft nieuw inzicht in de rituelen. De lama’s waren versierd met waardevolle armbanden en touw en werden levend begraven naast versierde cavia’s. Hun graven waren gemarkeerd met tropische veren, misschien om de nieuwe autoriteit van de Inca’s over het land verder te versterken.
De archeologen schreven in hun onderzoek: “Door deze ceremonies creëerden de Inca’s een nieuwe orde, nieuwe inzichten en betekenissen die hielpen om hun acties te legitimeren en te rechtvaardigen tegenover zowel de veroveraars als de overwonnenen.”
