De Pantanal, het grootste draslandgebied ter wereld, wordt ernstig bedreigd door branden die al twee maanden voortwoekeren. Vrijwilligers doen alles wat er in hun macht ligt om zoveel mogelijk dieren te redden. Het verbrandde gebied is net zo groot als het territorium van Israël. Het zijn de ergste branden ooit in de Pantanal.
Het overgrote deel van de Pantanal bevindt zich in Brazilië, een kleiner deel in Bolivia en Paraguay. In totaal beslaat het gebied zo’n 150.000 km². Volgens data van het Braziliaanse centrum ter preventie van bosbranden (Prevfogo) is 15 procent van de Pantanal inmiddels verbrand. Het nationale instituut van ruimtelijk onderzoek (Inpe) heeft tot nu toe 12.703 warmtebronnen geteld. Hiervan is bekend dat tientallen van deze bosbranden niet onder controle zijn. Zoveel branden zijn er nog nooit gemeten door het instituut. In vergelijking met 2019 is er een stijging te zien van 230 procent. De geïsoleerde ligging van de gemeenschappen in de Pantanal en het gebrek aan een goed functionerende logistiek bij bosbranden maken het lastig om deze te bestrijden. Volgens de lokale bevolking wordt vanuit de autoriteiten onvoldoende gedaan om de branden te blussen.
Verlies aan ecosystemen
De bosbranden zijn een ware vernietigende tragedie voor één van de best geconserveerde ecosystemen van Brazilië. Tijdens het regenseizoen komt 80 procent van het gebied onder water te staan, waardoor de Pantanal één van de plekken op aarde is met de rijkste diversiteit aan waterplanten. Vermoedelijk heeft de Pantanal de dichtste flora- en fauna-ecosystemen in de wereld. De branden betekenen een enorm verlies van deze ecosystemen. De Pantanal vormt verder een belangrijke schuilplaats voor bedreigde diersoorten in andere regio’s zoals de jaguar. De katachtige wordt in het Amazonegebied illegaal bejaagd door de hoge vraag naar lichaamsonderdelen voor onder meer het vervaardigen van traditionele medicijnen in Aziatische landen. Andere soorten dieren die hier leven zijn herten, roofvogels, kaaimannen en tapirs.
Volgens getuigen zijn de moerassen droog en zijn er in het verbrandde gebied lijken gevonden van honderden dieren die aan de vlammen probeerden te ontsnappen. Vrijwilligers werken hard om zoveel mogelijk dieren te redden. Snelle dieren zoals herten, vogels en katachtigen lukt het veelal om via de Transpanteneira, een weg die verschillende gemeenten in het gebied met elkaar verbindt, te bereiken. Zij zijn naar de enige dierenartsenpraktijk van het gebied overgebracht. De meest trage dieren, zoals egels en miereneters, zijn het meest kwetsbaar. Maar de omvang van het aantal getroffen dieren is nog onbekend.
De regering heeft eind augustus nog een centrum opgezet waar de meest ernstig verwonde dieren per helikopter kunnen worden overgebracht naar Cuiabá. Maar volgens de leiders van de lokale inheemse gemeenschappen is er veel meer veterinaire hulp nodig in het gebied.
De impact van de branden is niet alleen enorm op de wilde dieren die in de Pantanal leven. Ook de lokale gemeenschappen worden bedreigd en er is minstens een man overleden die niet op tijd aan de vlammenzee kon ontsnappen. De lokale economie van het getroffen gebied, dat voornamelijk gericht is op landbouw en veeteelt, en het toerisme worden ernstig bedreigd. Diverse natuurparken, die belangrijk zijn voor het ecotoerisme in Brazilië, zijn inmiddels gedeeltelijk door de branden vernietigd.
