Mercedes Barcha was de grote liefde van de Colombiaanse schrijver Gabriel García Márquez. 56 jaar waren ze getrouwd, tot zijn dood in 2014. Zij was niet alleen zijn vrouw, maar ook zijn steunpilaar en inspiratiebron. García Márquez zou zijn eerste roman nooit hebben kunnen publiceren zonder de onvoorwaardelijke steun van zijn vrouw.
Mercedes Barcha werd geboren op 6 november 1932 in Magangué, een dorpje aan de oevers van de rivier Magdalena in Colombia. In 1941 ontmoette ze García Márquez, in Sucre, waar hun families vakantie vierden. Zij was 9, hij 13 jaar oud. In 1958 trouwden ze. Ze kregen twee zonen.
Barcha speelde een sleutelrol in de periode dat García Márquez zijn roman Honderd jaar eenzaamheid schreef. Ze woonden in Mexico-Stad en in de 18 maanden dat hij aan het boek werkte, nam Barcha alle huishoudelijke taken op zich en zorgde voor het oplossen van alle economische problemen van het gezin. In september 1966 was het boek af en García Márquez en Barcha snelden naar het dichtstbijzijnde postkantoor om het volumineuze manuscript van bijna 500 pagina´s te verzenden naar de uitgeverij Editorial Sudamericana in Buenos Aires. Toen het manuscript in het kantoor gewogen werd kwam het stel erachter dat ze alleen voldoende geld hadden om de helft te versturen. Ze hertelden hun muntjes en biljetten. Ze wogen het manuscript nogmaals. En alleen de helft werd naar Argentinië verstuurd.
Eenmaal thuis verkochten ze al hun elektrische huishoudelijke apparaten, zoals de droger, mixer en verwarming, vervolgens keerden ze terug naar het postkantoor en verzonden de rest van het manuscript. García Márquez zou dit moment later in hun leven beschrijven in een anekdote, door de woorden van Barcha te herhalen: “Het enige wat nu nog ontbreekt, is dat de roman slecht is.” Gelukkig werd de roman onmiddellijk een succes en in 1967 gepubliceerd.
De Colombiaanse schrijver erkende in diverse interviews dat zijn vrouw niet alleen essentieel is geweest voor het schrijven van Honderd jaar eenzaamheid, maar ook voor het tot stand komen van zijn algehele oeuvre.
Mercedes Barcha overleed in Mexico Stad op 87-jarige leeftijd.