Dertig jaar geleden was de Colombiaanse stad Medellín een van de gevaarlijkste steden ter wereld. Drugshandel en gangs maakten er de dienst uit. Hoe anders is dat nu! De stad trekt vandaag de dag veel toeristen uit binnen- en buitenland. Een van de mensen die hieraan heeft bijgedragen is stadsplanoloog Daniel Carvalho.
Geboren en getogen in Medellín vertelde Carvalho aan The Observer hoe zij ontdekte dat cultuur het leven van (jonge) mensen kan beïnvloeden. En dan niet door hen cultuur in de vorm van dans of theater aan te bieden, maar om hen zelf cultuur te laten maken. In Medellín gebeurde dit onder andere door muzieklessen en het openen van hiphop “scholen”. In Comuna 13, een van de meest gevaarlijke wijken van de stad, werden jongeren uitgenodigd om roltrappen met graffiti te beschilderen.
De roltrappen verbinden de hoger gelegen wijken met het centrum van de stad. “In het begin dachten we dat de jongeren beter een spuitbus of kwast in hun hand konden houden dan een pistool. Maar we ontdekten al snel dat ze heel veel talent hadden”, vertelt Carvalho, die nu gemeenteraadslid is. “Nu maken ze muziek in plaats van dat ze rondhangen en drugs of drank gebruiken”.
De positieve ervaringen die Medellín heeft met het verbinden van cultuur en jongeren wil de stad graag delen met andere steden. Vorige week sprak Carvalho met Parijse collega’s. De bijeenkomst werd georganiseerd door Ruth Mackenzie, artistiek directeur van het Châtelet theater. Dit theater onderging de afgelopen twee jaar een grote renovatie en zal binnenkort heropenen met een bewerking van Albert Camus’ Les Justes. De Franse rapper Abd al Malik heeft de bewerking samen met jongeren uit enkele van de armste wijken van Parijs geschreven en op rap muziek gezet. Andere jongeren uit de volksbuurten studeren op circusacts voor een volgende show van het Châtelet theater.
“Parijs is geen Medellín”, zeggen Carvalho en Mackenzie, “maar we weten uit ervaring dat de kunsten mensen kunnen helpen, in de gevangenis, in buurthuizen, in wijken die veel last hebben van vandalisme en misdaad, bij het tegengaan van radicalisering”. Carvalho maakte veel indruk op de stadsbestuurders in Parijs. Vooral toen hij vertelde hoe het aantal moorden spectaculair daalde naar minder dan 500 in 2015 (hoewel vorig jaar het aantal weer steeg, met name in de wijk Comuna 13). “Onze artiesten zijn geen politieagenten, en we gaan geen wonderen verrichten, maar de waarden die we overbrengen via de kunst, zoals respect, betrokkenheid en het luisteren naar elkaar, zijn van belang in hun verdere leven…. én het is leuk!”