Peru worstelt met het lijk van voormalig Sendero-leider Abimael Guzmán
Op 11 september dit jaar overleed in zijn cel op 86-jarige leeftijd Abimael Guzmán, tussen 1971 en zijn arrestatie in 1992 (foto) de leider van de Communistische Partij van Peru, oftewel de terroristische organisatie Sendero Luminoso (Lichtend Pad). Sindsdien worstelen de autoriteiten met de vraag wat te doen met zijn stoffelijk overschot.
Tijdens de Peruaanse burgeroorlog tussen 1980 en 2000 was Sendero Luminoso verantwoordelijk voor de dood van duizenden mensen. Nu hun leider in levenslange gevangenschap is overleden, zijn de autoriteiten verplicht zijn stoffelijk overschot over te dragen aan de nabestaanden.
Dat betekent in dit geval aan Elena Iparraguirre, Guzmán’s weduwe en zijn voormalige plaatsvervanger bij de Maoïstische organisatie. Iparraguirre zelf zit echter ook een levenslange gevangenisstraf uit (ze trouwden in gevangenschap) en een rechter heeft inmiddels haar verzoek tot overdracht afgewezen.
Velen in Peru zijn bang dat Iparraguirre het lijk van haar man formeel wil laten begraven en dat de begraafplaats vervolgens een bedevaartsoord wordt voor Sendero-aanhangers die nog steeds actief zouden zijn.
Tegelijkertijd biedt het overlijden van Guzmán de nieuwe president Pedro Castillo, die zich volgens de Washington Post net als Guzmán beroept op het Marxisme-Leninisme, de gelegenheid zich verder af te zetten tegen het gewelddadige verleden van Sendero. Tijdens zijn campagne werd hem regelmatig verweten een Sendero-sympathisant te zijn geweest – wat hij ontkent – en ook tijdens het samenstellen van zijn kabinet was de beschuldiging nooit ver weg.
Op dit moment moet het Peruaanse parlement zich nog uitspreken over een wetsvoorstel dat de crematie regelt van stoffelijke overschotten van mensen van wie “het vervoer of de begrafenis tot grote maatschappelijke onrust kan leiden”.
De wet wordt waarschijnlijk wel aangenomen, maar politiek analist Gonzalo Banda vraagt zich af waarom het 29 jaar moest duren voordat er iets geregeld werd voor het moment dat Guzmán kwam te overlijden in de gevangenis van de marine in Callao.
Met een presidentiële opdracht om het lichaam van Guzmán te cremeren zou Castillo volgens Banda een duidelijk standpunt maken zich van Sendero te distantiëren. Dat is nodig, want velen in het land lijken te geloven dat Guzmán niet aan een longontsteking overleden is maar stiekem door Castillo vrijgelaten. Oppositiepolitici eisten dan ook het lichaam te mogen zien.