Wordt Peru’s voormalige president Alberto Fujimori nou vrijgelaten of niet?
Weinig politieke figuren in Peru leveren zo veel polarisatie op als Alberto Fujimori, president van 1990 tot 2000. Voor velen in het Andesland is hij een held die de burgeroorlog met de guerrillabeweging Sendero Luminoso wist te beëindigen en de economie stimuleerde, voor anderen is hij een voormalig dictator die terecht een gevangenisstraf van 25 jaar uitzit wegens (opdracht tot) moord en corruptie tijdens zijn ambtstermijn. En nu heeft het Grondwettelijk Hof de verwarring rond Fujimori verder opgevoerd.
Op 17 maart dit jaar keurde het Grondwettelijk Hof de eerdere gratie van Fujimori uit 2017 namelijk goed. Toch is onduidelijk of hij nu daadwerkelijk vrijgelaten wordt, al was het alleen maar omdat zijn vrijlating tot grote maatschappelijk onrust kan leiden.
Op Kerstavond 2017 verleende de toenmalige president Pablo Kuczynski al gratie aan de vader van zijn politieke opponent Keiko Fujimori (op de foto met haar vader in betere tijden) Dat werd het jaar daarop door het Hooggerechtshof weer ongedaan gemaakt en vader Fujimori moest terug te cel in vanwege mensenrechtenschendingen onder zijn bewind.
Dochter Fujimori heeft meerdere malen aangegeven haar vader vrij te laten indien zij tot president gekozen zou worden (wat tot nu toe niet gebeurd is) omdat hij niets fout gedaan heeft. Kuczynski’s gratie was gebaseerd, volgens hem, op medische gronden maar velen zagen er een poging in om zijn steun onder de Fujimoristas in het parlement te verstevigen.
De Fujimori-soap begon feitelijk al met zijn geboorte: formeel geboren in Miraflores, Lima, onthulde het tijdschrift Caretas in 1997 dat Alberto Fujimori feitelijk in Japan geboren was – waarmee zijn hele presidentschap illegaal zou zijn.
In november 2000 reisde Fujimori naar Brunei om een internationale vergadering bij te wonen. Bang om in Peru gearresteerd te worden reisde hij door naar Japan vanwaar hij zijn ontslag als president indiende – per fax. Deze gang van zaken werd niet geaccepteerd door het Peruaanse parlement dat hem wilde berechten voor misstanden tijdens zijn presidentschap. Japan wilde hem echter niet uitleveren, zeker niet nadat Fujimori het Japanse staatsburgerschap verworven had.
Volkomen onverwachts vroeg Fujimori in Tokyo 2005 een nieuw Peruaans paspoort aan om in 2006 aan de presidentsverkiezingen mee te kunnen doen. Eind dat jaar dook hij op in Chili waar hij gearresteerd werd en uitgeleverd aan Peru – opnieuw na de nodige verwikkelingen.
De formele vrijlating van Alberto Fujimori is voorzien op 10 februari 2032. Met de uitspraak van het grondwettelijk hof zou het kunnen dat de inmiddels 83-jarige niet tot zolang achter de tralies hoeft te blijven maar slechts weinig zaken in de Peruaanse politiek zijn voorspelbaar.