Non-gouvernementeel wordt steeds vaker beschouwd als anti-gouvernementeel
Ook overheden die zich ogenschijnlijk niets aantrekken van wat de bevolking over hen denkt, proberen vaak toch oppositionele meningen te blokkeren. De regering van Daniel Ortega in Nicaragua is daar geen uitzondering op.
Op 31 maart keurde het door hem gecontroleerde parlement in een spoedprocedure een wet goed, getiteld ‘Algemene wet ter regulering en controle van organisaties zonder winstoogmerk’ (beter bekend als NGO’s, non-gouvernementele organisaties). Deze wet is een slag in het gezicht van het maatschappelijk middenveld in het land. Advocate Martha Patricia Molina sprak zelfs van een ‘inbeslagname’ van NGO’s, wat in tegenspraak is met de grondwet.
Media als Confidencial en 100% Noticias zagen hun bezittingen geconfisqueerd. Onder artikel 38 van de wet kunnen leidinggevenden van deze organisaties zelfs strafrechtelijk vervolgd worden. Molina beveelt hen dan ook aan hun activiteiten in Nicaragua te staken, omdat het risico op vervolging te groot wordt. ‘Non-gouvernementeel’ wordt in het Nicaragua van Ortega namelijk steeds meer uitgelegd als anti-gouvernementeel en daar staan zware straffen op.
Tussen december 2018 en februari 2022 zijn minstens 143 organisaties, waaronder 110 NGO’s, hun rechtspersoonlijkheid al kwijt geraakt. Daardoor kunnen ze bijvoorbeeld geen bankrekening meer hebben. In maart dit jaar heeft dit lot ook weer verschillende organisaties getroffen. De overheid beroept zich op internationale aanbevelingen die de financiering van het terrorisme moeten tegengaan. Daarnaast beschuldigt zij de NGO’s ervan niet-transparant te opereren. De nieuwe wet zou juist bedoeld zijn het vertrouwen van de donateurs en de bevolking in het algemeen in de NGO-sector te versterken.
Volgens Molina zijn deze argumenten voorwendselen om de sector juist te criminaliseren, een veelgebruikt middel om kritische stemmen te mond te snoeren. Veel van de getroffen NGO’s in Nicaragua waren betrokken bij de grote protesten tegen de regering vanaf april 2018. Maar ook organisaties werkzaam op sociaal gebied, ontwikkeling en democratieopbouw zijn getroffen. De slachtoffers van de wet zijn dan ook voornamelijk te vinden onder de veelal arme doelgroep van deze organisaties, meestal vergeten door overheidsdiensten.