Vorig jaar alleen al werden ruim 34.500 mensen vermoord door drugsbendes of als gevolg van de illegale drugshandel. Dat zijn ongeveer evenveel mensen als het Utrechtse IJsselstein inwoners heeft. En de jaren daarvoor was dat niet anders. President López Obrador, gekozen met de belofte een einde aan het druggerelateerde geweld te maken, is daar tot nu toe niet in geslaagd. Maar in april kan het parlement een wet aannemen die een stap in de goede richting lijkt: het legaliseren van soft drugs.
Elke dag rookt Javier Zaragoza vier joints. Daarvoor heeft hij sinds vijf jaar zes marihuanaplanten in huis, in de Chimalhuacán, een oostelijke buitenwijk van Mexico Stad. “Dat voelt goed want ik heb ze voor eigen gebruik. Ik hoef geen marihuana meer te kopen van de georganiseerde misdaad. En mensen zien me minder als een misdadiger”, vertelt hij.
Hoewel hij daarmee nu nog in overtreding is, kan dat volgende maand anders zijn. De Mexicaanse Senaat, het Hogerhuis, bespreekt dan een wetsvoorstel om het gebruik van de softdrug cannabis te legaliseren. De verwachting is dat de wet goedgekeurd wordt, twee jaar nadat het Hooggerechtshof oordeelde dat een verbod ongrondwettelijk is. President López heeft al aangekondigd dat hij het wetsvoorstel steunt.
Het voorstel staat volwassenen toe om marihuana te gebruiken en tot 28 gram marihuana en acht hennepplanten te bezitten voor persoonlijk gebruik. Daarnaast voorziet het in voorzieningen om verbouw, onderzoek en zelfs export van dit licht verslavende middel te legaliseren. Op dit moment is het in bezit hebben van meer dan vijf gram marihuana al strafbaar.
“Een verbod beperkt het aantal verslaafden niet en belemmert ook de georganiseerde misdaad niet. Het tegenover gestelde is het geval: de georganiseerde misdaad wordt er sterker door”, zegt Senator Patricia Mercado. Ze zal dan ook voor het wetsvoorstel stemmen. Bovendien ziet ze groot economisch potentieel in het legaliseren van zowel verbouw als verkoop van de drug.
Vorig jaar verwoestte het leger ruim 2800 hectare aan hennepplantages. Mercado: “Daarmee zijn we een bedrijfstak kwijtgeraakt die een belangrijke rol zou kunnen spelen in deze tijden van economische crisis en werkloosheid, een sector die inkomsten en banen kan genereren.”
Door legalisering van de drug in delen van de Verenigde Staten, zijn (illegale) Mexicaanse telers al een groot deel van hun markt kwijt geraakt. Velen hopen dat legalisering in Mexico ten minste een bron van inkomsten van drugsbendes zal afsluiten.
Anderen zoals veiligheidsanalist Eduardo Guerrero zijn minder optimistisch. Volgens hem halen de bendes het grootste deel van hun inkomsten niet uit de handel in softdrugs maar uit die in cocaïne en heroïne, uit mensensmokkel en afpersing.
Toch is Guerrero voorstander van legalisering. Vooral jongeren hoeven dan niet meer naar afgelegen plekjes te gaan om aan soft drugs te komen met alle gevaren van dien. Javier Zaragoza beaamt dat: “Je weet nooit wie je tegen komt. Je kunt gemakkelijk beroofd worden.”
