Tientallen vrouwen beschuldigen celebrity van verkrachting
Andrés Isaac Roemer Slomianski was een vooraanstaande Mexicaan met contacten in de hoogste kringen van het land en onder meer goodwill ambassadeur voor UNESCO. Inmiddels lijkt hij gevlucht naar het buitenland, nadat hij door niet minder dan 36 vrouwen formeel beschuldigd is van verkrachting en andere seksuele misdrijven.
Op 15 februari dit jaar postte de 31-jarige danseres Itzel Schnaas een video op YouTube waarin ze Andrés Roemer, een van Mexico’s bekendste mannen, ervan beschuldigde een verkrachter te zijn nadat ze zelf door hem aangerand zou zijn. Ze ging er van uit dat andere vrouwen zouden volgen en dat de aandacht die dat zou opleveren, haar zou beschermen tegen Roemer en zijn machtige vrienden.
Inmiddels hebben 36 vrouwen vergelijkbare verklaringen afgelegd. Minstens zes van hen hebben een formele aanklacht ingediend tegen Roemer wegens seksueel misbruik inclusief verkrachting. Schnaas’ plan werkte: op 24 mei bevestigde het Openbaar Ministerie (OM) de zaak geopend te hebben.
Roemer ontkent alle aanklachten, maar al in februari had UNESCO de samenwerking met hem opgezegd en had Columbia University in New York hetzelfde gedaan. Op 5 mei, terwijl het gerucht ging dat Roemer in Israël zou zijn, vaardigde een rechter in Mexico-Stad een aanhoudingsbevel uit en besloot ook dat zijn tegoeden bevroren moesten worden. Op 21 mei kondigde het OM aan een uitleveringsverzoek aan Israël te zullen doen.
Slechts vijf procent van de rechtszaken voor seksueel geweld eindigen in Mexico in een veroordeling. Zeker als de daders vrienden hebben zoals de 57-jarige Andrés Roemer: voormalig president Vicente Fox en miljardair Ricardo Salinas Pliego waren getuigen bij zijn huwelijk in 2018. “Het is heel moeilijk om bewijzen zoals een video, medische gegevens of iets anders te krijgen dat het geweld bewijst”, zegt Viridiana Valgañón van vrouwenrechtenorganisatie Equis. “Bovendien kom je tegenover de hele patriarchale, juridische machinerie te staan, waarbij twijfel gezaaid wordt bij alles wat je als vrouwelijk slachtoffer zegt.”
Inmiddels heeft de wereldwijde MeToo beweging ook Mexico bereikt en zijn er barstjes gekomen in het juridische bastion dat mannen altijd beschermde. Sociale media versterkten de stem van vrouwelijke slachtoffers.
Volgens Schnaas begonnen de misdragingen van Roemer na afloop van een elite-bijeenkomst in 2019. Na afloop van een als zakelijk bedoeld gesprek bij hem thuis, waarbij Roemer onder meer masturbeerde, gaf hij haar een stapel bankbiljetten om “voor de volgende keer” een dure jurk te kunnen kopen. Ze had die eerste keer het gevoel dat ze goed weg kwam, maar dat dat niet voor anderen gold: “Ik wist dat hij een verkrachter was.”
Met hulp van een feministisch journalistencollectief besloot ze een video te publiceren die veel aandacht moest opleveren voor 8 maart 2020, Internationale Vrouwendag. Nadat een gesprek met Roemer op 14 februari niets opgeleverd had, liet ze een vriend in een keer een video opnemen waarin ze haar ervaringen met Roemer gedetailleerd beschreef.
Onmiddellijk na publicatie de volgende dag stroomden de reacties binnen. Tientallen vrouwen uit binnen- en buitenland bevestigden Schnaas’ ervaringen met Roemer, maar de meesten schrokken er toch voor terug een formele aanklacht in te dienen. Voor de 36 die dat toch deden, was het een verrassing dat justitie de zaak dit jaar oppakte: nog maar twee of drie jaar geleden zouden de autoriteiten hier niets in gezien hebben, aldus advocate Ximena Ugarte van het Mexicaanse Instituut voor Mensenrechten en Democratie (IMDHD).
Voor Itzel Schnaas zijn het zware tijden. Het is de gezamenlijke strijd met andere vrouwen die haar de kracht geeft door te gaan met de strijd tegen Andrés Roemer en voor gerechtigheid voor zo vele vrouwen.