Kan het deze rechtszaak winnen?
Spoedig na zijn inauguratie in december 2018, riep de Mexicaanse president Andrés Manuel López Obrador zijn buurland de Verenigde Staten op iets te doen aan de ongeremde wapensmokkel vanuit dat land. Hij was niet de eerste en veel resultaat was er niet. Vorige maand zette Mexico een nieuwe stap tegen wapensmokkel: bij een federaal gerechtshof in Boston werden zeven Amerikaanse wapenfabrikanten en een handelaar aangeklaagd voor steun aan Mexico’s georganiseerde misdaad.
Volgens berichten vinden een half miljoen wapens per jaar hun weg naar Mexico vanuit de Verenigde Staten, vaak naar criminele bendes. Begin augustus werden daarom acht bedrijven aangeklaagd vanwege hun ‘actieve betrokkenheid’ daarbij. Een van de gevolgen daarvan zijn 25.000 slachtoffers van vuurwapengeweld in 2020 alleen al, ondanks dat Mexico strikte wapenwetten kent en maar één wapenwinkel.
Desondanks zijn de alomtegenwoordige drugsbendes goed bewapend waardoor Mexico’s eigen War on Drugs vanaf begin deze eeuw geen succes werd, ondanks 36.000 doden vorig jaar. De rechtszaak gaat echter niet alleen over betrokkenheid van de aangeklaagde bedrijven bij wapensmokkel: in 2004 eindigde een Amerikaans moratorium op aanvalswapens. Sindsdien, aldus de aanklacht, hebben de bedrijven hun productie en verkoop van deze militaire wapens bewust opgevoerd.
“De toegenomen beschikbaarheid van aanvalswapens heft zeker bijdragen aan de stijgende geweldscijfers in Mexico”, zo zei de Mexicaanse veiligheidsdeskundige Alejandro Hope tegen CNN. Volgens de Amerikaanse National Shooting Sports Foundation (NSSF) treft hun leden echter geen blaam: “Het zijn de kartels die de illegaal geïmporteerde of gestolen vuurwapens misbruiken”. De oorspronkelijke verkoop in de VS was legaal, volgens de NSSF.
Meerdere rechtszaken
Na de massamoord op 23 mensen, veelal van Mexicaanse komaf, bij een Walmart in Texas in augustus 2019, werd deze supermarkt door de nabestaanden en de Mexicaanse overheid aangeklaagd omdat het bedrijf niet genoeg gedaan zou hebben de slachtoffers te beschermen. Walmart ontkent – deze rechtszaak zal waarschijnlijk in 2022 plaatsvinden.
Daarna besloot de Mexicaanse overheid de wapenindustrie zelf aan te klagen opdat zij hun handel anders in gaan richten: het is duidelijk dat een vrijwel onbeperkte hoeveelheid wapens systematisch de grens overgebracht wordt, waar niets tegen gedaan wordt.
Minister van Buitenlandse Zaken Marcelo Ebrard vertelde aan journalisten dat Mexico zeker 10 miljard dollar aan schadevergoeding eist van fabrikanten Smith & Wesson, Barrett, Beretta, Century Arms, Colt, Glock en Ruger en van wapengroothandel Witmer Public Safety group. Glock heeft al aangekondigd zich “stevig” te zullen verdedigen tegen de aanklacht.
Deskundigen schatten in dat Glock c.s. het moeilijk krijgen zich te beroepen op een wet uit 2005 die hen vrijpleit van misdaden gepleegd met hun producten, omdat de wet alleen in de VS geldt. De aanklagers zijn dan ook optimistisch over hun kansen.
Maar eerst moet rechtbank in Boston de zaak nog in behandeling nemen.
