Xiomara Castro zal naar verwachting vandaag worden beëdigd als de eerste vrouwelijke president van Honduras. Er zijn hoge verwachtingen om het tij van het diep in moeilijkheden verkerende land te keren. Intussen heerst er onzekerheid over de vraag of een zich ontvouwende parlementaire crisis haar de steun zal geven die ze nodig heeft.
Relatief vlotte verkiezingen en een gezonde overwinningsmarge op 28 november kwamen als een opluchting. Maar politieke manoeuvres in de aanloop naar de inauguratie van Castro heeft de vooruitzichten vertroebeld en afgeleid van wat een hoopvol nieuw begin zou worden na de twee ambtstermijnen van president Juan Orlando Hernández.
In de dagen dat Castro haar kabinetsselecties zou uitrollen, werd Honduras opgeschud door een geschil over wie het nieuw gekozen congres zal leiden. Er zijn twee leiderschapsteams van het congres geselecteerd – geen van beide legitiem volgens experts – en hun impasse bedreigt verlamming van het congres op een moment dat Castro dringend snel aan de slag moet om de problemen van Honduras aan te pakken.
In plaats van Castro’s keuze voor het voorzitterschap te steunen, die ze in overleg met haar vicepresident had bepaald om de steun van zijn partij te winnen, kozen leden van Castro’s eigen partij Vrijheid en Heroprichting een van hun eigen leden om de voorzitter van het nieuwe congres te worden. Geen van beide groepen trok zich terug, wat leidde tot surrealistische sessies dinsdag.
Luís Ruíz, een 52-jarige Castro-aanhanger en fruitverkoper in de buurt van het congres, zei dat het politieke meningsverschil het land dreigde te verdelen. “Zij (Castro) moet deze situatie oplossen door middel van dialoog”, zei Ruíz. “Ze heeft de macht niet gegrepen en ze heeft al problemen, ze moet haar leiderschap tonen.”
Hoge werkloosheid, aanhoudend geweld, corruptie en problematische gezondheidszorg- en onderwijssystemen zijn slechts enkele van de dringende uitdagingen die Castro te wachten staan. Castro heeft gezegd dat ze van plan is de Verenigde Naties formeel uit te nodigen voor het opzetten van een anti-corruptiemissie in Honduras.
Castro (62) won bij haar derde poging om het presidentschap te bemachtigen. Ze was eerder presidentsvrouw tijdens het presidentschap van haar man, Manuel Zelaya, dat in 2009 werd beëindigd door een militaire staatsgreep.
Veel kiezers zeiden deze keer dat ze vooral gemotiveerd waren door de mogelijkheid om de macht van de Nationale Partij van Hernández te doorbreken. Hernández werd voor het eerst verkozen in 2013 en een vriendelijk Hooggerechtshof stelde hem in staat om een grondwettelijk verbod op herverkiezing te omzeilen en in 2017 opnieuw deel te nemen aan een verkiezing die werd geteisterd door onregelmatigheden.
Federale aanklagers in New York hebben herhaaldelijk gesproken over de vermeende banden van Hernández met drugshandel, waarbij is beweerd dat zijn politieke opkomst gedeeltelijk werd gefinancierd door drugswinsten. Hernández is niet formeel aangeklaagd en heeft de beschuldigingen herhaaldelijk ontkend.