De Mexicaanse regering heeft officiële excuses aangeboden aan de Mayabevolking voor het onrecht dat de oorspronkelijke bevolking van het land vijf eeuwen lang sinds de Spaanse verovering is aangedaan.
“We bieden onze oprechte verontschuldigingen aan voor de verschrikkelijke schendingen die zijn begaan door individuen, de nationale regering en buitenlandse autoriteiten gedurende de kolonisatieperiode en de twee eeuwen onafhankelijkheid van Mexico”, zei president Andrés Manuel López Obrador.
Hij sprak tijdens een evenement dat ook werd bijgewoond door de Guatemalteekse leider Alejandro Giammattei in de zuidoostelijke staat Quintana Roo. Giammattei zei dat het Mayavolk nog steeds te maken heeft met lijden en verwaarlozing. “Door onze geschiedenis opnieuw te bekijken, kunnen we het heden analyseren en beseffen dat we nog steeds worden geconfronteerd met het verlies van mensenlevens, maar nu door de georganiseerde misdaad, vanwege ondervoeding en de onvermoeibare zoektocht naar de droom en kansen die zo velen mensen najagen.”
De excuses komen aan de vooravond van lokale en regionale verkiezingen in Mexico. Daarnaast is het dit jaar 500 jaar geleden dat de Spaanse kolonisten Mexico veroverden. In zijn toespraak verwees López Obrador naar de Kastenoorlog (Guerra de Castas) tussen de Mayabevolking en de Mexicaanse regering die tussen 1847 en 1901 aan 250.000 tot 300.000 mensen het leven kostte. Ook erkende de president dat de Mayabevolking nog altijd lijdt onder racisme en discriminatie door de rest van de Mexicaanse bevolking.
Het zal een belangrijke mijlpaal zijn voor de Mayaleiders die lang hebben aangedrongen op meer erkenning van de massale slachting onder hun bevolking en de bijna uitroeiing van hun cultuur en gewoonten door de Spaanse en Mexicaanse regeringen.
De timing, een maand voor verkiezingen, zal ook enige scepsis oproepen. President López Obrador gaat door met zijn project van de Tren Maya – een toeristentrein die door een regio met de naam Riviera Maya zal rijden – ondanks de overweldigende lokale oppositie.
Er leven in naar schatting 6 tot 9 miljoen Maya’s in Midden-Amerika, met name in Guatemala en het zuiden van Mexico. De term Maya wordt tegenwoordig als verzamelnaam van tientallen volkeren gebruikt, waaronder de Yucateken, Akateken en de K’iche’. Veel van hen verdienen tegenwoordig hun brood met ongeschoold werk of in de toeristenindustrie.