Kerst in Colombia is net als elders in de wereld een kwestie van vrede op aarde en samenzijn met familie, maar misschien minder een periode van reflectie en rust. De kersttijd is vooral een excuus voor feestvieren en uitgaan. December en een deel van januari is ook de tijd dat mensen vakantie vieren, thuis, aan de kust of op een andere toeristische bestemming.
De belangrijkste drank voor het opluisteren van feesten en plezierig samenzijn is zonder twijfel bier. Veruit de grootste bierproducent van het land is Bavaria, met een vrijwel compleet monopolie op de nationale markt. De merken Aguila, Costeña, Poker en Club Colombia worden met afstand het meest verkocht en gedronken. En precies die biertjes zijn nu ineens schaars geworden.
Uit verschillende regio’s van het land komt al sinds eind november het gerucht dat bier een schaars product is geworden, een probleem waarvan vooral de kleine cafés en buurtwinkels last hebben. Dergelijke zaakjes maken hun begroting voor het hele jaar rond door de grote omzet tijdens de feestdagen aan het einde van het jaar. De verkoop van bier vertegenwoordigt voor dergelijke kleine ondernemers ongeveer 75 procent van de omzet.
Gebrek aan bier zou in elke maand van het jaar een probleem zijn, maar als het in december gebeurt is het niet minder dan een ramp. Dorpscafés in het departement Boyacá klagen dat Bavaria alleen nog de grote bierverkopers en groothandel van bier voorziet. En volgens verkopen het aan de getroffen cafébazen, die het weer doorverkopen aan de kleine spelers, maar wel voor het dubbele van de oorspronkelijke prijs. De bestellingen van de detailhandel worden slechts voor een deel gehonoreerd, iets dat vroeger nooit gebeurde.
Wat is er aan de hand, waarom krijgen de kleine jongens op de biermarkt geen voldoende bier aangeleverd? De officiële lezing van Bavaria is dat bier een schaars product is geworden door een wereldwijd tekort aan grondstoffen. Volgens de bierbrouwer is er in de hele wereld een gebrek aan gerst, tarwe, hop en verpakkingsmaterialen, allemaal zaken die de Colombiaanse brouwer moet kopen op de wereldmarkt.
Een ander probleem dat Bavaria noemt is het gebrek aan containers voor het transport van goederen, ook al een fenomeen dat elders in de wereld al langer voor tekorten en prijsstijgingen zorgt. Het vervoer met een container – die in de meeste gevallen uit China komt – kost normaal gesproken 2200 dollar en de prijs daarvan ligt tegenwoordig rond de 20.000 dollar. En dat schijnt weer samen te hangen met een verstoring van de wereldhandel als gevolg van de coronapandemie.
Een andere mogelijke oorzaak voor het biertekort in Colombia is het sociale protest dat in de periode van april tot juni in Colombia plaatsvond en waarbij in het gehele land wegen en havens werden geblokkeerd. Belangrijke producten en grondstoffen konden daardoor niet op tijd of helemaal niet op hun bestemming komen. Volgens Bavaria heeft deze ‘nationale staking’ daarom de bierproductie geschaad en een belangrijke vermindering in de inventarissen van de bedrijven veroorzaakt.
Als gevolg van het haperend aanbod van de ‘gewone’ biermerken, proberen sommige winkeliers de schaarste aan te vullen met ambachtelijk bier, een sector die ook in Colombia steeds populairder is geworden en voor flink wat werkgelegenheid zorgt. Het probleem is echter dat de nationale productie van dit bier lang niet voldoende is om aan de toegenomen vraag te voldoen.
En daarom blijft het probleem bestaan en lopen de bierconsumenten de komende dagen het risico nuchter te moeten blijven tijdens de feestelijkheden van kerst en nieuwjaar. Of ze worden gedwongen een veel hogere prijs te betalen voor hetzelfde product. En dan begint het nieuwe jaar in ieder geval met een lege portemonnee…
