Iedere week ontvangt de joodse kunstenares Alma Belasco een liefdesbrief en een bos gardenia’s. Ze is eind zeventig en woont in het Lark House, een progressief bejaardentehuis in California. Als kind ontvluchtte ze de Holocaust in Europa en groeide ze op bij haar familie in de Verenigde Staten. Voor de lezer lijkt het al snel duidelijk wie de afzender is, maar hoofdpersoon Irina Bazili moet er behoorlijk moeite voor doen om het te achterhalen.
In haar roman De Japanse minnaar vertelt de Chileense schrijfster Isabel Allende (1942) een meeslepend liefdesverhaal, dat begint vlak voor de Tweede Wereldoorlog en doorloopt tot in het heden. Alma neemt twintigster Irina, die in het Lark House werkt, in dienst als persoonlijk assistent. Samen met kleinzoon Seth, die verliefd is op Irina, pluist Irina het levensverhaal van Alma uit. Daarbij stuit het duo al snel op jeugdvriend Ishimei Fukuda, een Japanse migrantenzoon.
Alma’s en Ishimei’s familiegeschiedenissen blijken nauw met elkaar verweven. Gaandeweg lijkt er zich een verhaal van een onmogelijke liefde te ontspinnen, belemmerd door maatschappelijke conventies en de angst om uit de sociale omgeving te breken.
De Tweede Wereldoorlog, die meer dan 60 miljoen levens kostte, houdt ons nog altijd bezig. Een aspect van die oorlog dat mij onbekend was, is het lot van de Japanse (migranten)bevolking in de VS ten tijde van die Tweede Wereldoorlog. Na de aanval op Pearl Harbor was een hele bevolkingsgroep in een klap verdacht. Japanners en mensen van Japanse afkomst werden geïnterneerd in semi-concentratiekampen, mensen die niets te maken hadden met oorlogsdaden van hun voormalige vaderland. Deze vergeten en ook verzwegen geschiedenis verwerkt Allende mooi in het verhaal.
Met De Japanse minnaar heeft Allende een onderhoudende roman geschreven over ouderdom, aftakeling en onmogelijke liefde. De kracht schuilt vooral in de goed uitgewerkte personages, enkele verrassende wendingen in het verhaal en interessante thematiek. Irina en Alma hebben beiden hun eigen onverwerkte verleden, dat stap voor stap gestalte krijgt voor de lezer. Het verhaal, dat zich afspeelt op meerdere plaatsen en door de tijd heen en weer springt, zit goed in elkaar en leent zich ongetwijfeld voor een mooie verfilming.
Isabel Allende brak door met haar debuutroman Het huis met de geesten (1982). Deze Chileense megabestsellerauteur woont inmiddels al dertig jaar in de VS en verkocht wereldwijd tientallen miljoenen boeken. Haar werk is vertaald naar 35 talen. Ze ontving uit handen van Barack Obama de Presidential Medal of Freedom en in 2010 kreeg de Premio Nacional de Literatura de Chile. Andere boeken van Allende zijn onder andere Paula, Eva Luna, Het oneindige plan en Afrodite.
Isabel Allende, De Japanse minnaar, Uitgeverij Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2015, ISBN 9789028426214, 320 pag., €19,99, vertaling: Henk van den Heuvel
