Milieu & Natuur

Klimaatverandering: piek in emissies in Amazone gekoppeld aan gebrekkige wetshandhaving

27 september 2022

Redactie

Volgens een nieuwe studie is de CO2-uitstoot in het Amazonegebied in 2019 en 2020 meer dan verdubbeld ten opzichte van het gemiddelde van de voorgaande acht jaar. De auteurs stellen dat ontbossing voor de landbouw en branden de belangrijkste oorzaken zijn van de toename. De wetenschappers zeggen dat een “instorting” van de wetshandhaving in de afgelopen jaren het kappen van bossen heeft aangemoedigd. De onderzoeksresultaten zijn ingediend voor publicatie, maar moeten nog onafhankelijk worden beoordeeld.

Als thuisbasis van het grootste tropische bos op aarde, speelt de Amazone een cruciale rol bij het handhaven van het klimaat op aarde door enorme hoeveelheden koolstof op te slaan in bomen en bodems. De afgelopen decennia is het bos steeds meer onder druk komen te staan doordat in Brazilië en de buurlanden land is gekapt, voornamelijk voor landbouw.

Vorig jaar publiceerden onderzoekers gegevens die erop wezen dat het oostelijke deel van het bos in een zodanig tempo werd gekapt dat er meer koolstof vrijkwam dan door de bomen en vegetatie werd opgenomen. Nu geloven dezelfde wetenschappers dat een explosie van boskap in het westelijke deel van de Amazone ook die regio in een bron van koolstofemissies heeft veranderd.

Met behulp van kleine vliegtuigjes hebben de onderzoekers de afgelopen tien jaar honderden luchtmonsters verzameld uit verschillende delen van het bos. Uit hun nieuwe studie blijkt dat de CO2-uitstoot in 2019 met 89% toenam ten opzichte van het jaargemiddelde van de uitstoot tussen 2010 en 2018. In 2020 was het beeld nog slechter, met een stijging van 122%. Terwijl branden een rol speelden, was de belangrijkste factor het verwijderen van bomen door landopruiming, die in 2020 met 75% toenam.

De onderzoekers koppelen deze toename van ontbossing aan een snelle afname van vervolgingen door wetshandhavingsinstanties, die de boetes voor illegale ontbossing in 2020 met 89% zagen dalen. De wetenschappers zeggen dat dit te wijten is aan het beleid van president Jair Bolsonaro, die in 2019 aantrad. Hij heeft boetes en straffen in verband met ontbossing geannuleerd en hard gepusht voor de uitbreiding van de landbouw in Brazilië.

“We veronderstellen dat de gevolgen van de ineenstorting van de handhaving hebben geleid tot een toename van ontbossing, verbranding en afbraak van biomassa, waardoor netto koolstofverliezen worden veroorzaakt en het drogen en opwarmen van bosgebieden wordt versneld”, aldus de nieuwe studie. De onderzoekers zeggen dat deze snelle toename van de uitstoot van het bos ook een impact heeft gehad op het klimaat rond de bomen.

“Als gevolg van deze grote ontbossing zagen we in het natte seizoen van 2020 een daling van 26% van de regenval in januari, februari en maart, terwijl de temperatuur met 0,6C is gestegen”, zegt hoofdauteur Dr. Luciana Gatti van het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE). “De uitstoot is het gevolg van ontbossing en degradatie en ook van deze klimaatverandering die wordt bevorderd door de menselijke vernietiging van het bos. En dit is een zeer alarmerend scenario”, vertelde ze aan BBC News.

Milieuactivisten zeggen dat deze hands-off benadering van het vervolgen van illegale ontbossing dit jaar is voortgezet, met meer dan 8.500 vierkante kilometer verloren tussen augustus 2021 en juli 2022, een gebied dat groter is dan de Amerikaanse staat Delaware. “De ineenstorting van de wetshandhaving in het Braziliaanse Amazonegebied heeft landroof en illegale houthakkers in staat gesteld ongecontroleerd door te gaan met verwoestende gevolgen voor mensen, dieren in het wild en de planeet”, zegt Mike Barrett van WWF. “De Amazone komt gevaarlijk dicht bij een cruciaal kantelpunt waardoor grote gebieden kunnen veranderen van een veerkrachtig, vochtig regenwoud in een droge, door brand verwoeste en onomkeerbaar aangetaste staat.”

De toekomst van het bos is een belangrijke kwestie bij de Braziliaanse presidentsverkiezingen die op 2 oktober plaatsvinden, waarbij de zittende Jair Bolsonaro wordt uitgedaagd door voormalig president Luiz Inácio “Lula” da Silva. De uitkomst zou belangrijke implicaties kunnen hebben voor de Amazone, aangezien wetenschappers zoals Dr. Gatti vrezen dat het een punt bereikt waarop het voortdurend meer koolstof zou uitstoten dan het absorbeert.

Gatti zei dat ook actie van consumenten en regeringen over de hele wereld van cruciaal belang was om dit te voorkomen. “We moeten een internationale verbintenis hebben met landen in de internationale handel, dat ze geen producten kopen die resulteren in de vernietiging van de natuur,” zei ze.

Foto’s: Courtesy Luciana Gatti

BBC World News, Nature

Gerelateerde berichten

Oerbossen Bolivia branden in stilte weg

Oerbossen Bolivia branden in stilte weg

Internationaal is er diepe verontwaardiging over de bosbranden in het Braziliaanse Amazonewoud. De extreemrechtse president Bolsonaro krijgt bakken kritiek over zich heen. Maar in buurland Bolivia voltrekt zich een vergelijkbare, stille ramp. In 2019 brandde meer dan zes miljoen hectare aan bos af, een gebied ter grootte van Nederland, Luxemburg en Vlaanderen samen.

Lees meer
Brazilië, Indonesië en Democratische Republiek Congo willen ‘Opec van regenwouden’  vormen

Brazilië, Indonesië en Democratische Republiek Congo willen ‘Opec van regenwouden’ vormen

Aangespoord door de verkiezing van Lula willen de drie landen, waar zich de helft van alle tropische bossen bevinden, sterkere inspanningen voor natuurbehoud toezeggen. Met name de verkozen president van Brazilië, Luiz Inácio ‘Lula’ da Silva, heeft beloofd te vechten om de ontbossing in het Amazonegebied een halt toe te roepen.

Lees meer

Stikken in het paradijs

Documentaire over vervuiling Isla-raffinaderij Dit jaar bestaat het Koninkrijk der Nederlanden 200 jaar. Curaçao is een van de parels aan de kroon, een geliefd eiland bij veel (Nederlandse) toeristen. Wat de vakantiegangers vaak niet weten, is dat in dit paradijs een...

Lees meer
agsdix-null

Politiek & Maatschappij

agsdix-null

Kunst & Cultuur

agsdix-null

Vrije tijd & Toerisme

agsdix-null

Economie & Ondernemen

agsdix-null

Milieu en Natuur

agsdix-null

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This