Latijns Amerika heeft te kampen met enorme prijsstijgingen in alle grote economieën van de regio, met jaarlijkse inflatiecijfers deze maand van 6 procent in Chili, 6,2 procent in Mexico, 10,7 procent in Brazilië en maar liefst 52 procent in Argentinië. Grote banken in Wall Street voorspellen dat de gemiddelde stijging van de kosten van levensonderhoud in Latijns Amerika dit jaar zal eindigen boven 10 procent, het hoogste percentage ter wereld. Ook voorspellen ze dat de druk op de consumentenprijzen tot ver in 2022 zal voortduren.
De ergste inflatie ter wereld draagt bij aan de ellende die Latijns Amerika heeft doorgemaakt als een van de zwaarst getroffen regio’s tijdens de pandemie. En hoewel fiscale steun ongekend was in veel van de landen, was het op de meeste plaatsen een fractie van de vrijgevigheid die wordt gezien in de Verenigde Staten, Duitsland of Japan.
Nu de regio uit de ergste economische crisis van de afgelopen twee eeuwen komt, volgt een periode van lage groei en snelle inflatie. De economische catastrofe was al een tegenslag voor de inspanningen om de armoede terug te dringen en zou ook de migratie kunnen aanwakkeren. Mensen zullen waarschijnlijk eerder naar de Verenigde Staten trekken voor betere vooruitzichten.
Sommige centrale banken in Latijns Amerika zijn begonnen met een van de meest agressieve renteverhogingen ter wereld, maar tot nu toe hebben ze weinig gedaan om de verwachtingen voor steeds stijgende prijzen te onderdrukken. Een probleem is dat het onwaarschijnlijk is dat de drijvende krachten achter inflatie, zaken als wereldwijde knelpunten in de scheepvaart en hogere grondstofkosten, zullen worden overwonnen met hogere rentetarieven. Maar een ander specifiek probleem voor de regio is de self-fulfilling prophecy, de verwachting dat de dingen alleen maar erger worden, een mentaliteit die wordt gevoed door jaren van snelle prijsstijgingen in de afgelopen decennia.
“Aanbodschokken zijn niet echt iets wat je met monetair beleid kunt bestrijden”, zegt Andre Loes, hoofdeconoom voor Latijns Amerika bij Morgan Stanley in São Paulo. “Latijns Amerika heeft een langere geschiedenis dan de meeste regio’s met inflatie en dat heeft een relevante impact op de verwachtingen. Mensen hebben herinneringen aan die jaren.”
De jaarlijkse inflatie in Latijns Amerika zal dit jaar 10,6 procent bereiken, volgens voorspellingen van Citigroup Inc., terwijl Morgan Stanley prijsstijgingen boven de 10 procent voorziet. Volgens de prognoses van economen, ondervraagd door Bloomberg, bedraagt de inflatie in Latijns Amerika dit jaar en volgend jaar gemiddeld 11,9 procent en 10,4 procent, de snelste prijsdruk ter wereld op lange termijn. De effecten zijn overal in de regio te zien. In Brazilië waren de prijzen voor kip en eieren in oktober ongeveer 29 procent hoger dan een jaar eerder. In Mexico kost kookgas 8,2 procent meer dan de maand ervoor.
Adriana Cardoso Oliveira, een 53-jarige zelfstandige bakker uit Estancia, in het noordoosten van Brazilië, zegt dat hogere kosten voor ingrediënten de winst van de taarten en gebakjes die ze online verkoopt, hebben gedrukt. Ze aarzelt om de prijzen die ze rekent net zo snel te verhogen als haar kosten stijgen, bang dat ze klanten zal verliezen. In plaats daarvan bezuinigt ze op haar eigen uitgaven. “Vroeger kocht ik twee kilo vlees per maand, nu koop ik er nog maar één”, zei ze in een interview. “Mijn budget is snel veranderd.”