President Jair Bolsonaro vormt een “bedreiging” voor de Braziliaanse democratie, volgens advocaat Maria Laura Canineu, hoofd van het lokale kantoor van Human Rights Watch (HRW). Canineu richtte zich op de situatie van journalisten in het land, evenals die van inheemse gemeenschappen in het Amazonegebied.
HRW adviseerde de internationale gemeenschap ook om mogelijke aanvallen op instellingen in dit verkiezingsjaar te monitoren. “2021 werd gekenmerkt door zeer ernstige bedreigingen van president Bolsonaro aan de pijlers van de democratie. Bolsonaro heeft geprobeerd de rechters van het Federale Hooggerechtshof te intimideren, het kiesstelsel in diskrediet te brengen en de media aan te vallen”, zei Canineu bij de lancering van HRW’s jaarverslag afgelopen donderdag.
Met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting wees ze erop dat het beeld “zeer zorgwekkend” is, omdat Bolsonaro journalisten te allen tijde lastigvalt. Volgens Reporters Zonder Grenzen heeft Bolsonaro in de eerste helft van 2021 minstens 90 keer journalisten aangevallen.
Een andere vorm van bedreiging voor “de vrijheid van meningsuiting was de vervolging van critici van de president met de start van strafrechtelijke onderzoeken tegen journalisten. Daarbij werd de nationale veiligheidswet toegepast die tijdens de dictatuur (1964-1985) was uitgevaardigd”, ging Canineu verder.
Het hoofd van HRW Brazilië wees ook op de beperkingen waaraan de inheemse gemeenschappen werden onderworpen, vooral in het Amazonegebied. “De regering promootte ontbossing, faalde in het bestrijden van geweld tegen inheemse volkeren, en er was een toename van invasies van inheemse gebieden”, benadrukte Canineu. “De regering geeft mensen die de vernietiging van de Amazone bevorderen de macht (terwijl) mensen die het milieu verdedigen, zich in een extreem gevaarlijke situatie bevinden”, voegde ze eraan toe.
Canineu drong er ook op aan dat mensenrechtenschendingen tegen voorouderlijke gemeenschappen noch ontbossing “nieuwe problemen in Brazilië” waren. Hoewel het HRW-document de toestand in 2021 behandelt, zei Canineu dat 2022 een sleuteljaar zal zijn voor democratische stabiliteit vanwege de presidentsverkiezingen van 2 oktober.
“Dit jaar gaan Brazilianen hun stemrecht uitoefenen, de verkiezingen moeten vrij zijn en dit is een recht dat niet kan worden aangetast”, benadrukte ze. “Een van de belangrijkste boodschappen van ons rapport is dat de internationale gemeenschap waakzaam moet blijven, toezicht moet houden op elke poging om het kiesstelsel aan te vallen en de democratische staat te verzwakken”, concludeerde Canineu.