Een reis vol duistere rituelen van de Argentijnse Mariana Enríquez
Juan Peterson en zijn zoon Gaspar maken een lange reis vanaf Buenos Aires richting de welbekende Iguazú watervallen, aan de grens met Brazilië en Paraguay. Wat ogenschijnlijk een normale reis lijkt, weliswaar met een ietwat norse, strenge vader aan het stuur, krijgt een duistere wending. Ons deel van de nacht is de vierde roman van de Argentijnse schrijfster Mariana Enríquez, waarin het obscure en onverklaarbare zich vermengen met de dagelijkse realiteit van de militaire dictatuur (1976 – 1983).
Het is niet bepaald een normale familie waarin Gaspar als enig kind opgroeit. Zijn vader, een boomlange vent met lang blond haar, een opvallende verschijning dus, heeft een ernstige hartafwijking en balanceert constant op het randje van leven en dood. Gaspars moeder Rosario is recent overleden in een auto-ongeluk, hoewel dit verhaal door Juan in twijfel wordt getrokken. De familie heeft daarnaast een schaduwkant: Ze maken deel uit van ‘de Orde’, een geheim verbond waarin duistere rituelen worden uitgevoerd, offers worden gebracht en contact wordt gezocht met ‘de Duisternis’.
Offers
Juan speelt een belangrijke rol binnen het genootschap, dat ooit opgezet is door zijn schoonfamilie. Het wordt snel duidelijk dat ze achter zijn zoon aanzitten, omdat ze hem nodig hebben voor de toekomst van de Orde. Juan probeert hem dit gewelddadige lot te besparen. Enríquez windt geen doekjes om het duistere karakter van de Orde. Er worden kinderen in kleine kooitjes gehouden, ergens ondergronds, die ooit van pas kunnen komen. Er worden mensen verminkt en offers gebracht, ook menselijke. Het lijkt de normale gang van zaken binnen de Orde. Juan opent als medium binnen de orde ‘De Duisternis’, wat alles opslokt:
“De volgende waren twee vrouwen, hand in hand. De een jong, de ander oud. Moeder en dochter? De Duisternis rukte het hoofd van de romp van de oudere vrouw en een moment lang bleef haar onthoofde lichaam nog doorlopen. De jonge vrouw zag het niet eens en als ze het wel zag, liet het haar koud. Met een glimlach op haar gezicht stapte ze vastberaden de Duisternis in, het lichaam zonder hoofd sleurde ze aan één arm achter zich aan.”
Verstikkend
Het duurt even voordat alle puzzelstukjes in elkaar vallen. Het boek, dat maar liefst 669 pagina’s lang is, speelt zich niet chronologisch af. Zoals Enríquez in een interview met El Periódico toegeeft, wil ze naarmate de lezer vordert, deze laten verstikken. De lezer komt elk hoofdstuk binnen in een nieuwe situatie, omgeving en tijd. In de hoofdstad Buenos Aires, waar Gaspar met zijn vrienden een verlaten huis binnendringt. In Misiones, het meest oostelijke puntje van Argentinië, waar journaliste Olga Gallardo naar het graf van ‘Zañartú’ afreist, waar tientallen lichamen van de dictatuur zouden liggen. Een fictionele plek weliswaar, maar dat maakt het niet minder werkelijk. Of in Londen, waar Juan en Rosario elkaar voor het eerst ontmoeten, maar ook waar de Orde ontstond.
Zoals in andere werken van Enríquez, spelen geweld, het irreële en het obscure een belangrijke rol. In sommige gevallen liggen deze elementen er iets te dik bovenop, waardoor gebeurtenissen enigszins banaal worden en hun kracht binnen het verhaal verliezen. De opeenstapeling van onwerkelijke scenes begint soms langdradig aan te voelen. Hoewel andere werken van de Argentijnse schrijfster meer in gemeen hebben met het magisch realisme, valt dit boek iets duidelijker binnen het genre horror. Voor liefhebbers hiervan is Ons deel van de nacht dan ook zeker aan te raden. Ga er wel goed voor zitten, want je bent er niet zo doorheen.
Mariana Enríquez, Ons deel van de nacht, Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, 2021, ISBN 9789403105413, 669 pag., €29,99, vertaling (Spaans): Irene van de Mheen
Lees ook onze recensie van Dingen die we verloren in het vuur van Mariana Enriquez
