Column Panama

Fiestas Patrias

12 november 2018

Auteur: Camar Dapper

Fiestas PatriasDeze novembercolumn vanuit Panama kan eigenlijk maar over een ding gaan. Want november is de mes de Fiestas Patrias, de maand van de ‘patriottische feestdagen’. Officieel zijn er in november vijf nationale feestdagen, die elk een keerpunt in de strijd voor Panamese onafhankelijkheid van Spanje (in 1821) en van Colombia (in 1903) markeren.

De hele maand zie ik Panamese vlaggen wapperen bij woonhuizen, scholen, overheidsgebouwen, op grasvelden en op auto’s. Er wordt hier grappend gezegd dat je niets belangrijks moet willen regelen in november. Want scholen, veel restaurants en winkels zijn op al deze dagen gesloten. Alle scholen, inclusief de internationale scholen, doen mee aan feestelijke parades of organiseren een speciale Panamadag waarbij kinderen al weken van tevoren dansen voorbereiden en leren over de geschiedenis en cultuur van Panama. Op de school van mijn oudste kind wordt een volledige dag besteed aan toespraken, gedichten, dans en muziek. Alle ouders zijn uitgenodigd en ook de allerkleinsten mogen in traditionele kleding het podium op.

De traditionele kleding van Panamese vrouwen springt het meest in het oog. Ze dragen polleras, een witte blouse met ruches gecombineerd met wijde rok, veelal versierd met felgekleurde patronen. Het geheel wordt afgemaakt door meerdere gouden kettingen, armbanden, oorbellen en in het haar fantastische tooien of ‘tembleques’, gemaakt van kralen, goud, zilver of zelfs schelpen. In deze accessoires wordt op een ingenieuze manier de nationale flora en fauna ‘verwerkt’ door bijvoorbeeld bloemen, planten en vogels uit Panama af te beelden. De traditionele kleding voor mannen is beduidend eenvoudiger: een hooggesloten witte tuniek, zwarte broek en een strohoed. Per regio zijn er kennelijk verschillen in de exacte uitvoering van de kostuums en de muziek en dans behorende bij die streek.

Ik besluit op een ochtend met een Spaanse vriendin tijdens de Día de las Banderas (dag van de vlaggen) een bijeenkomst bij te wonen nabij onze wijk, Cárdenas. Al vroeg is daar de fanfare aan het spelen. We zien bezoekers in traditionele kleding en schoolkinderen stellen zich langs de kant van de weg op. Nog een beetje beschroomd, niet zeker wetend in hoeverre dit een evenement is voornamelijk gericht op Panamezen, lopen we langs de stalletjes met eten en koffie. Maar al na vijf minuten worden we vriendelijk welkom geheten en uitgenodigd om (gratis) mee te eten aan de picknicktafels die staan opgesteld. In de stalletjes zien we voornamelijk gefrituurde snacks als hojaldras (een soort oliebollen zonder suiker), tortillas de maíz, patacones (gemaakt van bakbanaan) en carimañolas (yuca-bolletjes gevuld met kaas en/of gekruid gehakt). Ik besluit van alles een beetje te proberen, maar moet eerlijk bekennen dat ik om negen uur ’s morgens wat moeite heb met de nogal zwaar op de maag vallende etenswaren…

Saamhorigheid

Tussen de happen door leren we heel wat over de achtergrond van dit specifieke evenement. De Día de las Banderas in de zogenaamde Kanaalzone, waar wij momenteel wonen, draait vooral om een meer recente onafhankelijkheid, namelijk die van het Panama-Kanaal. Tijdens de speech wordt uit eerste hand verteld over de studentenprotesten in de jaren zestig van de vorige eeuw, waarbij in de door Amerikanen beheerde Kanaalzone Panamese vlaggen werden gehesen naast de Amerikaanse. Na het uitbreken van gewelddadigheden en na jarenlang onderhandelen werd uiteindelijk het beheer van het kanaal en het hele gebied aan weerszijden daarvan, in 1999 overgedragen aan de Panamezen.

In de toespraak wordt daarnaast gepassioneerd gepleit tegen corruptie en voor het belang van een sterke nationale trots en saamhorigheid. Zo lijken de Fiestas Patrias behalve een historisch, cultureel en nationalistisch gewicht zeker ook een politieke gewicht met zich mee te dragen. Na afronding van de toespraak, het zingen van het volkslied en het hijsen van de grote Panamese vlag mogen alle aanwezigen helpen om Panamese vlaggen te steken in de zorgvuldig afgebakende stroken in het naastgelegen grasveld. Met – zeer passend – een mooi uitzicht op het kanaal en de voorbij varende schepen.

Tot slot, voor veel inwoners van Panama betekenen de Fiestas Patrias ook gewoon een aantal mooie  vrije dagen. Zeker op de dagen die samen een lang weekend vormen staan er lange files richting de stranden en de binnenlanden. De verkeerspolitie doet op die dagen goede zaken… Met nog een feestdag voor de boeg, de onafhankelijkheid van Spanje op 28 november, zit deze voor Panamezen belangrijke maand er inmiddels bijna op. En dan gaat de mij beter bekende feestmaand van start: kom maar op met Sinterklaas, Kerst en Oud & Nieuw!

Gerelateerde berichten

Als de angst regeert

Als de angst regeert

Vanwege de corona crisis was er vanaf 25 maart, veertien weken lang, in Panama sprake van een volledige quarantaine. Volwassenen zonder essentieel beroep mochten hun huis of tuin niet verlaten behalve binnen een ‘blokje’ van twee uur. En dan nog was dit ‘uitje’...

Lees meer

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This