Op 23 juni jongstleden vertrokken we nogal halsoverkop met een humanitaire vlucht vanuit Panama naar Nederland. Voor een – eigenlijk later geplande – vakantie en familiebezoek. Hiermee konden we gelukkig de strenge quarantaine situatie ontlopen waar we ons sinds half maart in bevonden. Het was lang onduidelijk of we weg mochten en bij vertrek was het nog steeds onduidelijk wanneer we weer terug zouden kunnen. Het verblijf in Nederland was een adempauze. Letterlijk en figuurlijk. Koeler weer. Vrijheid van beweging. Tijd met vrienden en familie.
Maar uiteraard komt aan alle vakanties een eind en moesten wij uitzoeken of we weer terug mochten reizen naar Panama. In augustus en september bleef het Panamese luchtruim voor commerciële vluchten gesloten. KLM blonk niet uit in communicatie. Regels en vluchtschema’s werden tussentijds aangepast. Maar uiteindelijk konden wij begin deze week opnieuw met een humanitaire vlucht terug. Met een hele rits andere expats.
Maar dat ging niet zonder niet zonder slag of stoot.
Momenteel mogen alleen Panamezen en residents (legale buitenlandse inwoners) het land in. Bij het boarden moet er een negatieve coronatest worden overlegd die niet ouder is dan 48 uur. Bij aankomst teken je een document waarin je belooft twee weken in thuisquarantaine te blijven. Bij niet naleving kan er een boete worden opgelegd van 50.000 dollar. We worden dagelijks nagebeld door het Ministerie van Gezondheid. “Wat is je paspoortnummer”? “Voel je je nog goed”? “Heb je koorts”?
Dus er is nog geen sprake van ‘normaal’. Maar inmiddels mogen mannen en vrouwen op ‘hun’ dag de hele dag naar buiten, in plaats van een blokje van 2 uur. Zondags moet nog steeds iedereen binnen blijven maar er gaan steeds meer winkels open. Kappers, bouwvakkers en vissers mogen weer aan het werk. Online bestelmogelijkheden worden ruimer, en beter georganiseerd. Gedwongen vooruitgang in de service industrie…
Onze jetlag is bijna voorbij. De eerste dagen quarantaine zitten erop. We wennen weer snel aan de hitte, de stortbuien en de stroomuitval. De corona cijfers zien er hier redelijk uit op dit moment. De R-waarde is al even onder de 1. Er is capaciteit in de ziekenhuizen. En er worden eindelijk concrete stappen gezet om de Panamese economie weer te heropenen.
Maar veel is nog onzeker. Er is nog geen openingsdatum voor hotels, casino’s en theaters. Of voor scholen. Het Ministerie van Onderwijs houdt zich angstvallig stil. Naar verwachting zal ik tot zeker het einde van het jaar thuisonderwijs moeten geven aan een 4- en een 7-jarige. Dat betekent de hele dag Zoom calls, opdrachten maken via verschillende online platforms, huiswerk opsturen en de kinderen letterlijk bij de les proberen te houden.
Mijn dagen staan nu noodgedwongen in het teken van de tafels van vermenigvuldiging, computer science en het online leerprogramma phonics. Ik concentreer me daarnaast op de uitdagingen waar wij momenteel met het bestuur van de Nederlandse school in Panama voor staan. Een op handen zijnde verhuizing, het verzelfstandigen van de stichting en het opkrikken van het leerlingaantal dat een grote klap heeft gekregen door de coronacrisis. Tot slot gaat het écht goed onder de knie krijgen van de Spaanse taal mij nog veel tijd kosten. Het huis-tuin-en-keuken Spaans dat ik inmiddels beheers is niet het niveau waar ik op gehoopt had na twee jaar.
Dat brengt mij bij het volgende. Twee jaar geleden begon ik met het schrijven van columns over mijn verblijf in Panama voor La Chispa. Ik heb met veel plezier beschreven hoe ik hier mijn draai heb gevonden. En welke uitdagingen en bijzonderheden ik tegenkwam. Het wonen in een onbekend land, het leren van een nieuwe taal, het ontmoeten van nieuwe mensen. Het is een avontuur. Dat nog door zal lopen, maar dan zonder nieuwe columns mijnerzijds. Want hoewel onze vrijheid hier weer langzaam wordt teruggeven, kan deze elk moment weer ingeperkt worden. Het corona virus heeft laten zien dat het wereldwijd grote impact heeft. Op de economie. Op de besluitvorming van overheden. En daarmee op ons dagelijks leven. Dus wil ik nog gerichter de tijd die ons hier in Panama in gaan vullen.
Om ruimte vrij te maken – in mijn dagplanning en in mijn hoofd – heb er daarom voor gekozen om mijn vrijwillige bijdragen aan het mooie platform van La Chispa stop te zetten. Mijn leertraject wat Panama, Latijns Amerika én schrijven betreft is nog niet voorbij. En ik volg nog steeds graag alle ontwikkelingen en artikelen op de website. Maar voortaan vanaf de zijlijn.
Hasta luego!
Dit is de laatste column van Camar Dapper uit Panama. La Chispa begrijpt en respecteert haar overwegingen om te stoppen. De redactie spreekt haar waardering uit voor Camar’s bijdragen de afgelopen twee jaar waarin ze ons deelgenoot maakte van belangrijke nieuwe stappen in haar leven en dat van haar gezin, en een boeiend beeld van binnenuit schetste van een land dat hier zelden het nieuws haalt. Camar, bedankt en ¡mucha suerte!
