Column Colombia
Door Nico Verbeek
Nico Verbeek woont en werkt sinds 1996 in Medellín, Colombia. Hij is vertaler en schrijver van boeken over Colombia, zoals Pablo Escobar: Zoektocht naar de man achter de mythe; De Wrekers van Medellín; Ingrid Betancourt, de vrouw die president wilde worden en Eigen doelpunt. Voetbal en maffia in het Colombia van Escobar.
De bieb en de burgemeester
De burgemeester van Medellín Daniel Quintero heeft onlangs besloten om het hoofd van de Biblioteca Pública Piloto (BPP) te ontslaan en in haar plaats een meneer te benoemen die geen bibliotheekopleiding heeft gehad, die niks weet van cultuurbeleid en die waarschijnlijk zelf nooit een bibliotheek heeft bezocht. Het is een politicus die de burgemeester in zijn campagne twee jaar geleden heeft gesteund en die nu als beloning daarvoor dit ‘baantje’ heeft gekregen.
Geen bier deze kerst
Kerst in Colombia is net als elders in de wereld een kwestie van vrede op aarde en samenzijn met familie, maar misschien minder een periode van reflectie en rust. De kersttijd is vooral een excuus voor feestvieren en uitgaan. December en een deel van januari is ook de tijd dat mensen vakantie vieren, thuis, aan de kust of op een andere toeristische bestemming.
Bloedige folklore
Na een klopjacht van tien jaar is het dan eindelijk toch gelukt en is drugsbaas Dairo Antonio Úsuga David, alias Otoniel, dan toch gevangen genomen. De regering van Colombia vierde zijn arrestatie groots. President Duque noemde het “de zwaarste slag die in deze eeuw de drugshandel is toegebracht” en de grootste overwinning op de drugshandel in deze eeuw (toe maar), alleen te vergelijken met het uitschakelen van Pablo Escobar in december 1993.
School’s out forever?
Dat zong Alice Cooper ooit. Nu is die kinderdroom voor veel Colombiaanse kinderen een nachtmerrie geworden. Net als elders in de wereld heeft ook Colombia de meeste sectoren van de economie weer aan het draaien gekregen: bars, discotheken, winkels, restaurants zijn weer open, het openbaar vervoer functioneert weer op het oude niveau. Het leven is dus voor een belangrijk deel weer terug naar normaal gegaan, met de opmerkelijke uitzondering van een sector: het onderwijs. Op veel scholen en universiteiten verloopt de terugkeer naar de leslokalen extreem moeizaam.
Soms komen er brieven binnen…
Het is een heel vervelend zooitje bij elkaar: de groep van ex-presidenten van Colombia. Sommigen met nog een reële politieke macht, anderen alleen maar herkauwend op het verleden en excuses zoekend voor hun weinig glorieuze ambtstermijn. En alle fouten en rampen waren natuurlijk een gevolg van de erfenis die hun nog slechtere voorganger ze had nagelaten.
Geen goud voor Yuberjen Martínez
Heel wat Colombianen waren opgebleven voor de kwartfinale van het boksen bij de Olympische Spelen in Tokio afgelopen week. Het gevecht ging tussen de 29-jarige Colombiaan Yuberjen Martínez en de Japanner Ryomei Tanaka, die dus het thuisvoordeel had. De interesse was begrijpelijk. Niet alleen is boksen een populaire sport in Colombia, ook werd Martínez in staat geacht om eindelijk de eerste gouden medaille voor Colombia te behalen op deze Spelen. Het liep echter anders.
Politici in het stenen tijdperk
De productie en handel van medicinale cannabis is wereldwijd een booming business. Zelfs in de Verenigde Staten, al jarenlang de aanjager van de zinloze criminalisering van illegale drugs, zijn er 23 staten die marihuana voor medicinaal gebruik hebben gelegaliseerd. In Uruguay en Mexico deden ze dat zelfs ook voor marihuana voor ‘recreatief’ gebruik.
Het einde van de democratie
Sergio Fajardo leerde ik persoonlijk kennen toen hij burgemeester was van Medellín en ik op het Centro Colombo Americano werkte. Soms voerde dit cultureel instituut samen met de gemeente projecten uit en dan kwam Fajardo wel eens langs. Hij zag er niet uit als een ‘echte’ burgemeester, droeg geen driedelig pak en wilde niet worden aangesproken met ‘doctor’. Fajardo liep gewoon in jeans en was wars van dikdoenerij en praatjes.
Priester tussen krokodillen
Hij vertelde het als een grap. In zijn nieuwe parochie, op het platteland rond Medellín, ging priester Sergio op zoek naar parochianen die ver buiten het dorp woonden, om ze te leren kennen en te kijken hoe hij ze kon helpen. Hij werd vriendelijk binnengevraagd door de al wat oudere vrouw, ze was vereerd met het bezoek van de nieuwe priester. Ze bood hem een kopje koffie aan en dat kon hij natuurlijk niet weigeren. Hij haalde zijn mondkapje even af om te drinken uit het kopje dat er niet erg afgewassen uitzag.
Tijdschrift Semana wordt oud papier
Afgelopen week vierde ik mijn zilveren migratie-jubileum, het was precies 25 jaar geleden dat ik in Medellín aankwam en dus woon ik al bijna de helft van mijn leven in Colombia. Voor mijn vertrek uit Nederland besloot ik me te ontdoen van de meeste materiële bezittingen en onder andere een flinke boekencollectie heb ik toen verkocht of weggegeven.
Geen gewone wielrenner
Rigoberto Urán zal de Colombiaanse sportgeschiedenis ingaan als de wielrenner die een keer als tweede eindigde in de Tour de France, twee keer tweede werd in de Giro d’Italia en als enige Colombiaanse wielrenner die een zilveren medaille wist te winnen op de wegwedstrijd van de Olympische Spelen.
In memoriam en een beschouwing over de dood
Dood door corona-virus, dat is niets nieuws. In Colombia stierven op dezelfde dag de minister van Defensie, Carlos Holmes Trujillo, en de leider van de grootste vakbond, Julio Roberto Gómez. Twee figuren die tegengestelde politieke posities vertegenwoordigen, het zou zomaar het bewijs kunnen zijn voor de stelling dat het corona-virus, in zijn verwoestende werking ‘niets en niemand discrimineert’ – de dood maakt geen onderscheid. Wat ze verder nog gemeen hebben, was hun leeftijd: beiden stierven op de leeftijd van 69 jaar.
Terug naar de Comunas van Medellín
In juni 1991 vloog een helikopter van de regering van het departement Antioquia naar een finca in de buurt van Medellín om Pablo Escobar op te halen en hem naar La Catedral te brengen, de luxueuze gevangenis waar hij het iets meer dan een jaar zou volhouden. Dat jaar was een van de meest gewelddadige uit de geschiedenis van de stad: volgens politiecijfers kwamen er dat jaar maar liefst 7081 mensen op gewelddadige wijze om het leven. Het tijdschrift Semana vroeg zich in een artikel af of in Medellín een burgeroorlog aan de gang was.
The Good American
De afgelopen weken stonden in het teken van de Amerikaanse verkiezingen, hoe kan het anders. En hoewel de huidige bewoner van het Witte Huis nog niet van plan lijkt te zijn uit te checken, wijst alles erop dat in januari een einde komt aan vier jaar schrikbewind van de meest potsierlijke president die Amerika ooit heeft gekend, een man die bovendien de gringos ver buiten de landsgrenzen een slechte naam bezorgt of misschien al de faam bevestigt die ze al hadden, vooral in hun zelfbenoemde achtertuin, hier in Zuid-Amerika.
Tragische muzikale levens
Een tragisch levenseinde lijkt het lot te zijn van een flink aantal Colombiaanse zangers van vallenato-muziek en andere populaire genres. Soms is het een vreselijk auto-ongeluk, als gevolg van hoge snelheid en te veel drank op, in andere gevallen worden ze vermoord omdat ze met het met de verkeerde vrouw hebben aangelegd. Het zijn verhalen waarbij de lotgevallen van André Hazes & familie nogal schril afsteken.
Een huis vol bloemen
Het hele huis stond vol bloemen de afgelopen week. Geen heliconia’s en anturio’s zoals in de tijd dat we nog een finca hadden en we elke zondag met een auto vol terugkeerden en vazen tekort kwamen om ze allemaal kwijt te kunnen. Nu waren het bloemstukken die waren overgebleven van de uitvaart van mijn schoonzus die onder de aanwezige familieleden waren verdeeld.
Ziek zijn in Colombia
Drie maanden geleden werd de zus van mijn Colombiaanse vrouw van de ene op de andere dag ernstig ziek, ze begon raar te praten en wist soms niet meer waar ze was. Ze werd onderzocht, er werden scans gemaakt en toen bleek dat ze een agressieve en ongeneeslijke vorm van hersenkanker had. En dus heeft ze sinds die tijd dagelijks te maken met het Colombiaanse gezondheidsstelsel. Dat kende ze overigens al uit eigen ervaring, want ze werkte tot het moment dat ze de tumor kreeg, zelf in de zorg – nu maakt ze alles dus van de andere kant mee.
Forrest Gump in quarantaine
En opnieuw werd de lockdown verlengd, dit keer tot 1 augustus, maar het einde is nog lang niet in zicht. Want nu pas begint het aantal besmettingen echt op te lopen en de piek is nog lang niet bereikt. Die wordt pas ergens in augustus verwacht. Vooral in Bogotá en aan de Atlantische Kust is de situatie kritiek en daar wordt de capaciteit van de ziekenhuizen de komende weken op de proef gesteld.
Creatieve vormen van overleven
In tijden van quarantaine zijn dingen soms anders dan je denkt. De eerste keer dat we de scherpe trompetten van het mariachi-orkest hoorden, dachten we nog dat iemand in de flat of in de buurt de glitter-jongens had betaald voor een serenade aan een echtgenoot of minnaar of familielid.
Een verhaal van twee steden
Terwijl de meeste journalisten ervoor kiezen om netjes thuis in quarantaine te blijven en het nieuws de wereld in te zenden vanuit de eigen huiskamer, trekt de redactie van Universo Centro erop uit om met eigen ogen te ontdekken hoe die ‘andere’ stad de gevolgen van de pandemie beleeft. Om te zien waar de stadsnomaden naartoe gaan, om beschutting te zoeken tegen het rondwarende virus en waar de sjacheraars, de daklozen en oudrommel-ophalers zich opsluiten in de donkere dagen van de quarantaine.
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.