Vorige week eindigde in Bogotá de jaarlijkse Feria del Libro (Boekenbeurs), waar elk jaar een ander land centraal staat. Dit jaar was dat een land dat niet op de landkaart te vinden is, een land dat nog nooit een schrijver heeft afgeleverd en waar, zover bekend, ook nooit een boek is gedrukt. Het is Macondo, een fictieve plaats uit een van de boeken van de vorige jaar overleden Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez. Als eerbetoon aan hem stonden hij en zijn boeken centraal op de boekenbeurs van dit jaar.
In het Macondo van Honderd Jaar Eenzaamheid gebeurde allerlei vreemde dingen, die niet met de ‘normale’ logica te bevatten zijn. Een plaag van gele vlinders, personen die spontaan naar de hemel opstijgen, een kolonel die een fusilleringspeleton overleeft, een geslacht dat met een varkensstaart wordt opgescheept.
Maar het magisch realisme ging gewoon nog even door op de boekenbeurs. Een zeldzame uitgave van een eerste druk van Honderd Jaar Eenzaamheid, die samen met andere bijzondere exemplaren uit het oeuvre van García Márquez in een glazen vitrine stond tentoongesteld, werd midden op de dag, temidden van duizenden bezoekers gestolen. Geen enkele camera had de roof weten vast te leggen, het slot van de vitrine was niet geforceerd, kortom… Welke magische kracht was hier aan het werk geweest? Een nieuw raadsel was geboren.
De roof van dit collectors item, eigendom van boekenhandelaar Alvaro Castillo en persoonlijk ondertekend door de schrijver, was een smet op een verder als zeer succesvol omschreven boekenfeest. De verkopen waren opnieuw gestegen en het aantal bezoekers was ook weer hoger dan het jaar ervoor. Dus was het jammer dat de media vooral stil stonden bij dat ene vlekje op het blazoen. De mysterieuze roof van dit historische exemplaar.
En zoals altijd gebeurt bij een dergelijk geval, willen de verantwoordelijke autoriteiten laten zien dat ze erg efficiënt kunnen optreden. In een persconferentie liet officier van justitie Juan Vicente Valbuena weten ‘dat het Openbaar Ministerie een uitputtend onderzoek is begonnen om de verantwoordelijkheid van de roof vast te stellen (…) Het ontvreemden van dit werk van GGM is een aanslag op het culturele erfgoed van het land.’ En hij voegde er ook nog aan toe de verantwoordelijken gevangenisstraffen tegenmoet kunnen zien van zes tot maar liefst 20 jaar.
Ook weer zo Macondiaans. Twintig jaar gevangenis voor het roven van een boek. En dan te bedenken dat in dezelfde week Emilio Tapia, een louche aannemer die Bogotá voor miljarden oplichtte in een bouwfraude-schandaal, hooguit drie jaar cel krijgt opgelegd en dat een paramilitaire commandant die talrijke massamoorden op z’n naam heeft, na slechts acht jaar de gevangenis mocht verlaten.
Nagekomen bericht. Het boek is terecht. Gevonden in de wijk La Perseverancia in Bogotá. De daders zijn niet gepakt. Toch wist de politie te melden dat ze van plan waren het boek in het buitenland te verkopen – logisch, want in Colombia zelf is het boek ‘gebrandmerkt’. De dieven dachten er 120 miljoen (45.000 euro) voor te kunnen vangen.
