Fietsen in een stad als Medellín was tot voor kort een vrijwel suïcidale onderneming. Automobilisten houden geen rekening met fietsers, net zo min overigens als met voetgangers. De wegen zijn overvol en niet alleen auto’s, maar ook vrachtwagens, bussen, motorfietsen en handkarren van allerlei allooi vechten om de weinige ruimte op de wegen. En natuurlijk ontbreken fietspaden of aparte zones voor fietsers.
Daar kwam een jaar of tien geleden verandering in. Naar Nederlands voorbeeld werd in een aantal vlakgelegen wijken een klein netwerk van fietspaden aangelegd, dat het gebruik van de fiets moest stimuleren. Een ingenieur van de afdeling ruimtelijke ordening van de gemeente woonde en studeerde een aantal jaren in Delft. Na zijn terugkomst slaagde hij erin zijn enthousiasme over de Hollandse fietscultuur over te brengen op de toenmalige beleidsmakers van zijn stad.
Hoewel de fietspaden redelijk intensief worden gebruikt, is er in de loop van de jaren een klein probleem ontstaan. Voetgangers zien de prachtige, groene asfaltstroken naast de drukke verkeerswegen namelijk óók als een perfect toevluchtsoord en kijken vaak vreemd en zelfs verbolgen op als er een fietser komt aangestoven. Ook de mensen die met hun typische handkarren afval van de straten ophalen en recycleren, wijken vaak uit naar de fietspaden. Kortom, het is een beetje druk geworden op de fietspaden en dat komt de veiligheid niet ten goede.
De
gemeente heeft nu weer iets nieuws bedacht. Toen ik net per fiets naar de bibliotheek ging, zag ik onderweg een stalling met alleen maar blauwe fietsen. Ik moest meteen denken aan het befaamde ‘wittefietsenplan’ dat in Amsterdam in de jaren zestig eens is uitgeprobeerd. In Medellín heeft de gemeente samen met Universiteit EAFIT ook iets dergelijks bedacht. Je kunt ‘onderweg’ gratis een fiets lenen, die je dan een uur mag gebruiken en daarna bij een ander fietsenstalling weer kunt inleveren. Je moet je wel van te voren inschrijven en als je een fiets leent moet je je identificatienummer geven dat vervolgens door de fietsenstallingbediende wordt ingevoerd in een computer.
Voor dit proefproject zijn voorlopig ruim honderd fietsen beschikbaar, die allemaal identiek zijn geverfd en er bijzonder degelijk uitzien. Voor diefstal hoef je niet bang te zijn, want de fietsen zijn uitgerust met een chip die is verbonden met een GPS, zo wist de jongen die de fietsen verhuurt me te vertellen. En dáár ontbrak het bij het Amsterdamse wittefietsenplan zo’n vijftig jaar geleden aan. Als ik me het goed herinner, was het gebrek aan controle een van de oorzaken van het mislukken van dat plan. Maar dat euvel is met de huidige technologie hier in Medellín in ieder geval opgelost. Lang leve de vooruitgang!
(Voor meer info over dit fietsenplan: www.encicla.gov.co )
