Het waren mooie beelden die de camera’s bij het World Trade Centrum in Barranquilla half december week wisten vast te leggen. Eerst stond er nog een nette rij wachtenden bij de geldautomaat aan de ingang van het gebouw, maar ineens kwamen van alle kanten mensen aanlopen die heel graag óók bij die automaat geld wilden opnemen.
Deze automaat bleek geen gewone flappentapper te zijn, maar een wonderautomaat. Mensen die geld opnamen, ontvingen maar liefs 600.000 peso’s, ongerekend bijna 200 euro extra als ze hun pasje in de gleuf staken. En dan maakte het niet uit of de rekeninghouder genoeg geld op z’n rekening had staan of om een mindere hoeveelheid geld had gevraagd. Dus een ‘fout van de bank in uw voordeel, u ontvangt…’, zoals het bij het vroegere Monopoly-spel zo mooi heette.
Uiteraard verspreidde het nieuws zich als het welbekende lopende vuurtje en al snel kwamen van alle kanten personen aangerend om met eigen ogen te constateren of het verhaal van de wonderbaarlijke geldvermenigvuldiging werkelijkheid was of alleen een slechte grap. Want iedereen wilden natuurlijk wel een vervroegd kerstcadeau ontvangen.
Er zullen maar weinig inwoners uit Barranquilla zijn geweest die scrupules hebben gehad toen ze met die 600.000 peso’s huiswaarts trokken. Want banken en financiële instellingen in het algemeen zijn nu eenmaal niet de meest populaire instellingen, niet in Colombia en eigenlijk nergens anders in de wereld. Bankiers hebben overal een slechte naam, ze zijn toch de aasgieren en bloedzuigers van het economisch systeem. Niemand zal zomaar vergeten dat de hebzucht van bankiers en beleggers de directe aanleiding was voor de financiële crisis van 2008, waardoor miljoenen mensen wereldwijd in het verderf en armoede werden gestort.
In Zuid-Amerika is de relatie met de financiële sector op z’n zachts gezegd ook lang niet altijd gelukkig geweest. Het IMF (Internationale Monetaire Fonds) werd in de jaren tachtig berucht door de harde recepten die het oplegde aan de regeringen in de regio/ Die werden in ruil voor de leningen gedwongen grote bezuinigen door te voeren. Het neoliberale recept bleek in veel gevallen schadelijker te zijn dan de ziekte en veel economieën op het continent kregen een harde klap. Een land als Argentinië is die eigenlijk veertig jaar later nog steeds niet te boven.
In Colombia kan vooral het financiële imperium van Luis Carlos Sarmiento, oprichter en baas van onder andere de Banco de Bogotá en de Grupo Aval, op weinig sympathie onder de bevolking rekenen. Zijn bedrijf kwam in opspraak omdat het onderdeel uitmaakte van een consortium dat samen met het inmiddels roemruchte Braziliaanse bouwbedrijf Odebrecht autowegen aanlegde in Colombia. De contracten werden verkregen via grootschalige omkoping en corruptie ter waarde van miljoenen dollars, maar Sarmiento en z’n bedrijf Aval wisten aan vervolging te ontsnappen. En dat kwam vooral omdat hij over goede contacten beschikte in de Colombiaanse politiek. Hij wist ervoor te zorgen niemand minder dan Nestor Humberto Martínez, dat tot Fiscal General de la Nación (hoofd van het Openbaar Ministerie) werd benoemd. Die man was een paar jaar terug nog huisadvocaat van zijn eigen bedrijf Aval! Geen wonder dus dat van de onderzoeken naar de corruptie van Odebrecht en Sarmiento in Colombia, in vergelijking met landen als Peru en Brazilië, maar heel weinig is terechtgekomen…
Ik denk dat ik er geen probleem mee had gehad om me bij de rij wachtenden voor de wonderautomaat in Barranquilla aan te sluiten. Al dat geld dat banken in een mensenleven van je afpakken. Dan voelt die 600.000 peso’s toch als een superieure vorm van genoegdoening. Eindelijk (een klein beetje) gerechtigheid.
