De man had al heel wat klanten opgelicht. Mensen hadden hun spaarcenten ondergebracht in een aandelenfonds dat Interbolsa werd genoemd. Een heel veilige manier van sparen, dacht iedereen. Want het was het grootste fonds op de beurs en de grote mannen erachter hadden zitting in de directie van de beurs zelf en bekleedden topposities bij verschillende succesvolle bedrijven, allemaal zo legaal als het maar kan. Tenminste, zo leek het.
Het bleek allemaal schijn. In november 2012 donderde de hele zaak in elkaar. De top van het fonds runde al jaren een netwerk van schimmige bedrijfjes en fondsen, waarachter fraudeleuze leningen en investeringen schuil gingen. Door het speculeren met de aandelen van een slecht lopend textielbedrijf ging Interbolsa uiteindelijk roemloos ten onder. Het geld van duizenden kleine spaarders was van de ene op de andere dag in rook opgegaan.
En dat deed pijn. Vooral toen de slachtoffers dagelijks in de krant konden lezen dat de directeuren van Interbolsa, met de ‘beste’ advocaten aan hun zijde, er alles aan deden om hun straf te ontlopen. En erger nog: er alles aan deden om zich bankroet te verklaren, zodat ze zogenaamd geen cent te makken hadden en daarom hun slachtoffers niets aan schadevergoeding konden betalen.
Toch kwamen de heren-criminelen voor de rechter en wonder boven wonder werden enkelen van hen veroordeeld tot gevangenisstraf. Maar dat is een erg relatief begrip in het Colombiaanse rechtssysteem. Oplichters en frauduleuze overheidsfunctionarissen of corrupte politici die tegen de lamp lopen, krijgen altijd een aparte behandeling. Ze hoeven hun straf niet uit te zitten in een cel met tralies ervoor, een donker hok van drie bij drie. Nee, voor hen zijn er speciale ‘huizen-cellen’, waar ze de beschikking hebben over een luxe waar 90 procent van de gewone Colombianen alleen maar van kan dromen.
Dat leek het ‘lot’ dat ook Rodrigo Jaramillo wachtte, het meesterbrein achter de fraude van Interbolsa. Want hij werd eerder veroordeeld tot 11 jaar gevangenisstraf, dus er leek zoiets als genoegdoening te komen. Maar de slachtoffers van Interbolsa hadden buiten de generositeit gerekend van de Colombiaanse rechters. Want, het begon ineens kortingen te regenen, alsof het een voorjaarsactie betrof van een grote winkelketen. De oorspronkelijke straf van 11 jaar werd terug gebracht tot zeven jaar, omdat de veroordeelde schuld had bekend. Voor werken en studeren in de gevangenis staat ook nog eens een mooie korting, en alles bij elkaar kon de man binnen drie jaar zijn straf hebben ingelost.
Maar afgelopen week kwam de mokerslag. De meester-oplichter stond opnieuw voor de rechter en kreeg nu te horen dat hij z’n straf mocht uitzitten in zijn eigen huis, casa por cárcel, een zeer omstreden maatregel die rechters soms nemen en waarbij een veroordeelde z’n straf thuis mag uitzitten. In principe moet hij dan een elektronische armband dragen, maar in de praktijk blijken maar weinig veroordeelde dat ding ook echt om te houden. Dus kunnen ze in de praktijk gaan en staan waar ze willen.
De meeste slachtoffers van Interbolsa kennen Jaramillo maar al te goed. En weten waar hij woont: in de meest exclusieve wijk van Medellín. In een woning waar zij alleen maar van kunnen dromen. Conclusie: de enige tralies die Jaramillo ooit van dichtbij zal zien, zo verklaarde een van de slachtoffers met een diepe zucht, zijn niet de tralies van een gevangeniscel in La Picota of La Modelo, maar de tralies van het tuinhek dat naar z’n luxueuze villa leidt.
