De burgemeester van Medellín Daniel Quintero heeft onlangs besloten om het hoofd van de Biblioteca Pública Piloto (BPP) te ontslaan en in haar plaats een meneer te benoemen die geen bibliotheekopleiding heeft gehad, die niks weet van cultuurbeleid en die waarschijnlijk zelf nooit een bibliotheek heeft bezocht. Het is een politicus die de burgemeester in zijn campagne twee jaar geleden heeft gesteund en die nu als beloning daarvoor dit ‘baantje’ heeft gekregen.
De BPP is de belangrijkste openbare bibliotheek van de stad, met een belangrijke collectie gedrukte werken, tijdschriften en foto’s, maar ook met een breed programma van culturele activiteiten en cursussen, allemaal gratis. De bieb werd in 1952 opgericht met steun van de UNESCO (de organisatie van de Verenigde Naties voor onderwijs, wetenschap en cultuur), en was toen een model voor andere landen in de wereld met beperkte financiële middelen.
De BPP probeerde lezers te trekken door dependances te creëren in bedrijven, ziekenhuizen, gevangenissen en in openbare scholen, allemaal plekken waar de boeken schaars waren. De bibliotheek werd beheerd door het ministerie van Onderwijs, maar sinds 2006 valt die onder de gemeente Medellín. Tegenwoordig heeft de BPP een hoofdzetel en vier filialen in arme buitenwijken van de stad.
Omdat ik zelf jarenlang in een bibliotheek in Medellín heb gewerkt, weet ik wat zo’n instelling voor mensen kan betekenen, bijvoorbeeld voor kinderen en jongeren uit probleemwijken die door de lotgevallen van het leven weinig onderwijs en intellectuele stimulans meekrijgen. Een toevluchtsoord voor het maken van huiswerk, voor het ontmoeten van anderen, de mogelijkheid om op een andere manier tijd door te brengen dan op straat hangen of alleen met videogames bezig te zijn. Ze vinden er informatie voor hun opdrachten voor school, leren nieuwe werelden kennen, verbreden hun horizon. Globalisering op de vierkante meter.
Burgemeesters vóór Quintero hebben er de laatste twintig jaar voor gezorgd dat alle wijken van de stad, ook de zogenaamde ‘achterstandswijken’ een bibliotheek kregen. Die bibliotheken werden al snel het epicentrum voor andere culturele programma’s en sociale integratie van kansarme groepen. Ook dit ‘netwerk van bibliotheken’ heeft de huidige burgemeester nu in het vizier, want zijn idee is om alles af te breken wat zijn voorgangers hebben opgebouwd.
Twee jaar geleden werd Quintero tot burgemeester van Medellín gekozen. Weinig mensen kenden deze kandidaat op dat moment, want toen hij met z’n politieke campagne begon, woonde hij al tien jaar buiten Medellín. Wat hij wel zeker wist, was dat hij met politiek zijn geld zou gaan verdienen, al twijfelde hij lange tijd welke politieke kleur hij zou verdedigen. Hij begon als aanhanger van de Conservatieve Partij, werd daarna lid van de Liberale Partij, en koketteerde ook nog met Cambio Radical en El Partido de la U. Bij de verkiezingen in oktober 2019 vermomde hij zich echter als een ‘onafhankelijke’ kandidaat, want hij had begrepen uit enquêtes dat mensen in het land de traditionele politieke partijen helemaal zat waren.
Na twee jaar wanbeleid weten de burgers van Medellín inmiddels dat achter het masker van onafhankelijkheid een sluw electoraal bedrijfje schuil ging. Alle oude functionarissen werden meteen na zijn aantreden vervangen door familieleden van de burgemeester, door oude vrienden en dubieuze politici die hem steunden tijdens de campagne, in ruil voor een baantje in een van de afdelingen van het gemeentebestuur. Bedrijfjes die geld doneerden in de campagne werden beloond met miljoenencontracten, ook als deze bedrijven geen enkele ervaring hadden of twee keer zo duur waren als de concurrenten. Zijn populariteit houdt de burgemeester op peil door actief gebruik te maken van de sociale media. Hij betaalt hackers om valse accounts te creëren waarop hij nepnieuws verspreidt over politieke tegenstanders of mensen die er een andere mening op na houden of kritiek hebben op zijn ‘beleid’.
Het is erg pijnlijk dat twintig jaar vooruitgang en goed lokaal bestuur in minder dan twee jaar teniet worden gedaan door een opportunist die als zijn termijn is afgelopen, weer vertrekt uit de stad om ergens anders een lucratieve onderneming op te zetten. Waarschijnlijk zal hij weer terugkeren naar Bogotá, om zich voor te bereiden op zijn volgende project: president worden van Colombia. Arm Medellín, arm Colombia…
