Column Colombia
Door Nico Verbeek
Nico Verbeek woont en werkt sinds 1996 in Medellín, Colombia. Hij is vertaler en schrijver van boeken over Colombia, zoals Pablo Escobar: Zoektocht naar de man achter de mythe; De Wrekers van Medellín; Ingrid Betancourt, de vrouw die president wilde worden en Eigen doelpunt. Voetbal en maffia in het Colombia van Escobar.
In handen van hufters
Het was geen prettig gezicht. De pas beëdigde senator stond stomdronken voor de ingang van het hotel in Cartagena te schelden tegen politieagenten, nadat het personeel van het hotel hun hulp hadden ingeroepen. De senator ging gekleed in luchtige, witte kleding, was bezweet van opwinding en had een vochtige plek in z’n kruis waar hij de urine z’n vrije loop had gelaten. Hij moest door leden van zijn veiligheidsteam vastgepakt worden, anders was hij de politieagenten te lijf gegaan.
Het zwaard van de nieuwe president
Zondag 7 augustus was het zover, Gustavo Petro ‘greep’ de macht in Colombia. Met behulp van het zwaard van Bolívar. Al meer dan veertig jaar wilde hij de baas worden in het land, eerst gewapenderhand en later op democratische wijze. En nu is het gelukt. De officiële inauguratie vond plaats op het Plaza de Bolívar in Bogotá, in aanwezigheid van tienduizenden enthousiaste fans en genodigden én geflankeerd door het zwaard van Bolívar, in een glazen kistje.
De wielrenner en de politiek
De verkiezingen zijn voorbij en Gustavo Petro is met een verschil van ruim drie procent gekozen tot de nieuwe president van Colombia. Er was een recordopkomst (bijna zestig procent) en meer dan elf miljoen Colombianen stemden op Petro, de kandidaat van ‘de verandering’. De uitslag werd door zijn tegenstander nog dezelfde avond erkend en de gevreesde onrust bleef uit.
Politiek vanuit de keuken
Misschien deed hij het, omdat het gewoon praktisch was. Misschien wilde hij graag laten zien dat hij als presidentskandidaat mijlenver afstaat van al die andere politici die het land al sinds de onafhankelijkheid naar z’n mallemoer helpen. Rodolfo Hernández gaf zijn overwinningsspeech niet vanaf een podium in een dure congreszaal in de hoofdstad Bogotá, maar in de keuken van z’n eigen woning. En opnieuw kreeg hij alle aandacht van de media en voor de zoveelste keer wist hij zich te onderscheiden van het ‘politieke gespuis’.
Mislukte huwelijksreis
De Colombiaanse badplaats Cartagena is zonder twijfel de favoriete bestemming voor pasgetrouwden op huwelijksreis. De historische stad aan de Caribische kust heeft een pittoreske bemuurde binnenstad met gebouwen uit de koloniale tijd en verschillende andere toeristische attracties zoals het beroemde Castillo de San Felipe. En in de buurt liggen tientallen paradijselijke eilanden met kilometerslange stranden, voorzien van hagelwit zand en eindeloze rijen palmbomen. Exotischer krijg je het niet.
De Hoogste Wijk van Medellín
De Hoogste Wijk van Medellín, zo heet het boek waar ik met alle plezier reclame voor ga maken in deze column. In het boek staan twintig verhalen over twintig kinderen die door een speling van het lot terecht zijn gekomen in een van de achterstandswijken in Medellín. Het is een uitgave van de stichting Children of Medellín, voorheen Straatkinderen van Medellín.
Verkiezingen in een betaaldemocratie
Op 13 maart zijn in Colombia verkiezingen voor het congres en ook dit jaar zal naar schatting twee derde van de senatoren en afgevaardigden die worden gekozen hun stem op illegale wijze hebben verkregen. Ze betaalden de kiezers voor hun stem, ze lieten zich sponsoren door criminele types of ze financierden hun verkiezingscampagnes met publiek geld. Iedereen weet dat het zo werkt, er wordt voor gewaarschuwd, maar het is altijd tevergeefs en de eeuwenoude praktijken herhalen zich elke vier jaar opnieuw.
Dood in de avond
Het gebeurde om half tien ‘s avonds in de gemeente Carmen de Viboral, in het oosten van het departement Antioquia. Mario Palomino Salcedo fietste naar zijn huis in het dorpje La Chapa, maar hij kwam daar nooit aan. De ochtend erop werd hij gevonden met verschillende kogels in zijn lichaam en een gericht schot in zijn hoofd.
De bieb en de burgemeester
De burgemeester van Medellín Daniel Quintero heeft onlangs besloten om het hoofd van de Biblioteca Pública Piloto (BPP) te ontslaan en in haar plaats een meneer te benoemen die geen bibliotheekopleiding heeft gehad, die niks weet van cultuurbeleid en die waarschijnlijk zelf nooit een bibliotheek heeft bezocht. Het is een politicus die de burgemeester in zijn campagne twee jaar geleden heeft gesteund en die nu als beloning daarvoor dit ‘baantje’ heeft gekregen.
Geen bier deze kerst
Kerst in Colombia is net als elders in de wereld een kwestie van vrede op aarde en samenzijn met familie, maar misschien minder een periode van reflectie en rust. De kersttijd is vooral een excuus voor feestvieren en uitgaan. December en een deel van januari is ook de tijd dat mensen vakantie vieren, thuis, aan de kust of op een andere toeristische bestemming.
Bloedige folklore
Na een klopjacht van tien jaar is het dan eindelijk toch gelukt en is drugsbaas Dairo Antonio Úsuga David, alias Otoniel, dan toch gevangen genomen. De regering van Colombia vierde zijn arrestatie groots. President Duque noemde het “de zwaarste slag die in deze eeuw de drugshandel is toegebracht” en de grootste overwinning op de drugshandel in deze eeuw (toe maar), alleen te vergelijken met het uitschakelen van Pablo Escobar in december 1993.
School’s out forever?
Dat zong Alice Cooper ooit. Nu is die kinderdroom voor veel Colombiaanse kinderen een nachtmerrie geworden. Net als elders in de wereld heeft ook Colombia de meeste sectoren van de economie weer aan het draaien gekregen: bars, discotheken, winkels, restaurants zijn weer open, het openbaar vervoer functioneert weer op het oude niveau. Het leven is dus voor een belangrijk deel weer terug naar normaal gegaan, met de opmerkelijke uitzondering van een sector: het onderwijs. Op veel scholen en universiteiten verloopt de terugkeer naar de leslokalen extreem moeizaam.
Soms komen er brieven binnen…
Het is een heel vervelend zooitje bij elkaar: de groep van ex-presidenten van Colombia. Sommigen met nog een reële politieke macht, anderen alleen maar herkauwend op het verleden en excuses zoekend voor hun weinig glorieuze ambtstermijn. En alle fouten en rampen waren natuurlijk een gevolg van de erfenis die hun nog slechtere voorganger ze had nagelaten.
Geen goud voor Yuberjen Martínez
Heel wat Colombianen waren opgebleven voor de kwartfinale van het boksen bij de Olympische Spelen in Tokio afgelopen week. Het gevecht ging tussen de 29-jarige Colombiaan Yuberjen Martínez en de Japanner Ryomei Tanaka, die dus het thuisvoordeel had. De interesse was begrijpelijk. Niet alleen is boksen een populaire sport in Colombia, ook werd Martínez in staat geacht om eindelijk de eerste gouden medaille voor Colombia te behalen op deze Spelen. Het liep echter anders.
Politici in het stenen tijdperk
De productie en handel van medicinale cannabis is wereldwijd een booming business. Zelfs in de Verenigde Staten, al jarenlang de aanjager van de zinloze criminalisering van illegale drugs, zijn er 23 staten die marihuana voor medicinaal gebruik hebben gelegaliseerd. In Uruguay en Mexico deden ze dat zelfs ook voor marihuana voor ‘recreatief’ gebruik.
Het einde van de democratie
Sergio Fajardo leerde ik persoonlijk kennen toen hij burgemeester was van Medellín en ik op het Centro Colombo Americano werkte. Soms voerde dit cultureel instituut samen met de gemeente projecten uit en dan kwam Fajardo wel eens langs. Hij zag er niet uit als een ‘echte’ burgemeester, droeg geen driedelig pak en wilde niet worden aangesproken met ‘doctor’. Fajardo liep gewoon in jeans en was wars van dikdoenerij en praatjes.
Priester tussen krokodillen
Hij vertelde het als een grap. In zijn nieuwe parochie, op het platteland rond Medellín, ging priester Sergio op zoek naar parochianen die ver buiten het dorp woonden, om ze te leren kennen en te kijken hoe hij ze kon helpen. Hij werd vriendelijk binnengevraagd door de al wat oudere vrouw, ze was vereerd met het bezoek van de nieuwe priester. Ze bood hem een kopje koffie aan en dat kon hij natuurlijk niet weigeren. Hij haalde zijn mondkapje even af om te drinken uit het kopje dat er niet erg afgewassen uitzag.
Tijdschrift Semana wordt oud papier
Afgelopen week vierde ik mijn zilveren migratie-jubileum, het was precies 25 jaar geleden dat ik in Medellín aankwam en dus woon ik al bijna de helft van mijn leven in Colombia. Voor mijn vertrek uit Nederland besloot ik me te ontdoen van de meeste materiële bezittingen en onder andere een flinke boekencollectie heb ik toen verkocht of weggegeven.
Geen gewone wielrenner
Rigoberto Urán zal de Colombiaanse sportgeschiedenis ingaan als de wielrenner die een keer als tweede eindigde in de Tour de France, twee keer tweede werd in de Giro d’Italia en als enige Colombiaanse wielrenner die een zilveren medaille wist te winnen op de wegwedstrijd van de Olympische Spelen.
In memoriam en een beschouwing over de dood
Dood door corona-virus, dat is niets nieuws. In Colombia stierven op dezelfde dag de minister van Defensie, Carlos Holmes Trujillo, en de leider van de grootste vakbond, Julio Roberto Gómez. Twee figuren die tegengestelde politieke posities vertegenwoordigen, het zou zomaar het bewijs kunnen zijn voor de stelling dat het corona-virus, in zijn verwoestende werking ‘niets en niemand discrimineert’ – de dood maakt geen onderscheid. Wat ze verder nog gemeen hebben, was hun leeftijd: beiden stierven op de leeftijd van 69 jaar.
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.