De special trappen we af met een overzicht van de jaren 1974 tot 2004: de eerste dertig jaar berichtgeving van La Chispa en haar voorgangers. In # 300 schreef Jan de Kievid een overzicht van de ontwikkelingen in die periode in ‘een conservatief continent met een revolutionaire reputatie’. Aan het begin van het nieuwe millennium leek een nieuw elan de kop op te steken. Meerdere presidenten beloofden hun volkeren een ‘nieuwe toekomst’ en een ‘nieuw ontwaken’. Weg met het verleden, weg met de armoede, achterstelling en ongelijkheid. In Mexico was het de nieuwbakken president Vicente Fox, in Peru was het Alejandro Toledo en in Venezuela, als eerste, Hugo Chávez. In een redactioneel in 2001 maakte La Chispa echter korte metten met deze prachtige vergezichten: ‘Een ex-manager van Coca-Cola, een econoom en een ex-militair; en dat moet de verbeelding aan de macht helpen?’
Archief
Moeders van de Candelaria: 25 jaar op zoek naar de waarheid
Op 16 maart vierde Madres de La Candelaria haar 25-jarig bestaan met een bijeenkomst in Museo Casa de Memoria in Medellín. De viering heette ‘Altijd woensdag om twaalf uur’, als eerbetoon aan hun wekelijkse protest in het atrium van de Nuestra Señora de la Candelaria-kerk in Medellín. Aanwezig waren leden van de organisatie en flink wat van de mensen die hen gedurende deze tijd hebben gesteund.
De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname
Het plantageproject waar je spaargeld in zit gaat failliet, de boot waarmee je toeristentrips uitvoert zinkt. Wat doe je dan? Van de nood een deugd maken, dat is de aanpak van de Surinaams-Nederlandse Tessa Leuwsha (1967) en haar Surinaamse partner Sirano Zalman. Samen varen ze het binnenland in met een oude garnalenboot, het avontuur tegemoet. Hun ervaringen tekent Leuwsha op in De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname.
Democratie in Latijns-Amerika niet langer vanzelfsprekend
Afgelopen jaar is de wereld weer iets minder democratisch geworden en in Latijns-Amerika is de terugval het grootst. Dat komt met name door de scherpe daling van het democratiegehalte van een aantal Midden-Amerikaanse landen. Van het idee van twintig jaar geleden dat de democratie in Latijns-Amerika vrij stevig was verankerd, is weinig meer over. Zo blijkt uit de Democracy Index 2023.
De jungle in de Colombiaanse literatuur
Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat José Eustasio Rivera (1888 – 1928) La vorágine publiceerde, een roman waarin de Colombiaanse jungle de hoofdrol speelt en die tegenwoordig tot de canon van de Colombiaanse literatuur behoort. En dus ook verplichte lectuur op de middelbare scholen in Colombia en dat heeft het imago van de roman niet veel goed gedaan. La vorágine (vrij vertaald: De maalstroom) staat voor moeilijk, weinig toegankelijk proza, in ieder geval lectuur die een scholier niet voor z’n plezier leest.
Jaguar
In zijn debuutroman Jaguar vertelt de Colombiaanse schrijver Santiago Wills de bloedige recente geschiedenis van zijn land aan de hand van het levensverhaal van de paramilitaire commandant Martín Pardo en zijn half tamme jaguar Ronco.
Griselda Blanco, de Zwarte Weduwe
Griselda Blanco (1943-2012) was een van de meest gewelddadige drugshandelaren in de Colombiaanse maffiageschiedenis. Ze had de naam een gewetenloze moordenaar te zijn en verschillende vendetta’s te hebben veroorzaakt, zowel in Colombia als in het Miami rond 1980, de jaren van Miami Vice. Ze werd omschreven als zeer bezitterig en extreem jaloers, op het randje van het abnormale. Ook zou ze honderden doden op haar geweten hebben, onder wie haar drie echtgenoten, vandaar haar bijnaam Zwarte Weduwe.
De vlaktes
De vlaktes van de Argentijnse schrijver Federico Falco (1977) behoorde in 2020 tot de finalisten voor de Spaanse Premio Herralde de Novela en is nu in het Nederlands vertaald. Een boek over rouw en verlies, die de verteller de stad doen ontvluchten en terugkeren naar het landschap van zijn jeugd, de uitgestrekte pampa. In de stilte kijkt hij terug op de breuk met zijn geliefde. De moestuin en zijn herinneringen helpen hem zich opnieuw te hechten, aan de eindeloze vlaktes om hem heen.
Blauwe Tomaten
In Blauwe Tomaten, een meeslepend werk van de Curaçaose schrijfster Elodie Heloise, keert de 28-jarige Dominique terug naar het eiland waar ze een deel van haar jeugd doorbracht. Terwijl ze samen met haar vriend Marlo onderdak vindt in zijn ouderlijk huis, is de terugkeer weinig idyllisch. Ze moet de confrontatie aangaan met onduidelijke, pijnlijke herinneringen, waarin haar moeder en zij leden onder het geweld van haar vader. De herontdekking van het eiland onthult verdrongen en verborgen trauma’s in Dominique’s geheugen, maar brengt ook verzoening met zich mee.
Veel Argentijnen hebben hoop gevestigd op Milei
Over de in december aangetreden nieuwe Argentijnse president Javier Milei wordt heel verschillend gedacht. In La Chispa is vooral gewezen op mogelijke negatieve gevolgen van zijn aangekondigde beleid. In onderstaand artikel betoogt de Nederlander Jan Stroeken, docent macro-economie aan de Universidad de Concepción del Uruguay in Santa Fe in Argentinië, dat van Milei’s beleid wel positieve effecten te verwachten zijn.
Koffie met Cochise: kroniek van een mislukt interview met de wereldkampioen
Mijn droom was om met Martin Emilio Cochise Rodríguez, de eerste Colombiaanse wereldkampioen wielrennen, een stukje op de wielerbaan te fietsen. Ik op mijn urban bike (zeg maar: opa-fiets) en hij, als 81-jarige fietsveteraan, op zijn racefiets. Dat plan ging in rook...
Het boek van Emma
Stel je voor: je groeit op in het centrum van Bogotá in totale armoede in een kamer zonder ramen, geen stromend water of toilet. Je bent bovendien in de steek gelaten door je moeder en belandt uiteindelijk in een klooster. Voor Emma Reyes (1919 – 2003) en haar twee jaar oudere zus Helena was dit werkelijkheid. Haar ervaringen legde ze als volwassen vrouw vast in Het boek van Emma.
Terug naar Montaillou
Een maand geleden stierf op 94-jarige leeftijd de Franse historicus Emmanuel Le Roy Ladurie, vooral bekend van het boek Montaillou, een ketters dorp in de Pyreneeën, voor het eerst gepubliceerd in 1975. Beschouwd als een baanbrekend boek, omdat het de manier van geschiedschrijving compleet veranderde.
De MANIAC van de Chileense schrijver Benjamín Labatut
De van oorsprong Hongaarse John von Neumann wordt wel de slimste mens van de twintigste eeuw genoemd. Als wiskundige promoveerde hij op de verzamelingenleer. Later was hij betrokken bij de ontwikkeling van de atoombom en de waterstofbom. Hij was de grondlegger van de speltheorie en ontwikkelde een van de eerste computers waarmee verder gewerkt kon worden aan vernietigingswapens in de Koude Oorlog. Benjamín Labatut schreef een boeiende roman over een angstaanjagende tijd.
Reis door Colombia
Ken je dat? Mensen die terugkomen van vakantie en daar enthousiast alles over willen delen? In die categorie valt het boekje Reis door Colombia van Marja Vos (1948). Nadat de Colombiaanse regering en guerrillabeweging FARC in 2016 de vrede tekenden, trok de reislustige Vos in 2017 de stoute schoenen aan en toog naar Colombia.
Pitou van Dijck biedt in De toekomst van het Amazonewoud hoop voor het voortbestaan van het bos
In zijn vorige boek beschreef Pitou van Dijck vooral de teloorgang van het Amazonewoud. In zijn nieuwste boek draagt hij oplossingen aan om het tij alsnog te keren. Een immense opgave, want de helft van het Amazonewoud is al verdwenen en houtkap gaat door. Het is om moedeloos te worden, maar dat wordt econoom Van Dijck niet.
De Tropische Trump – Brazilië onder president Jair Messias Bolsonaro door Hans Veltmeijer
In zijn boek De tropische Trump – Brazilië onder president Jair Messias Bolsonaro laat Hans Veltmeijer zien welke invloed de regeringsperiode van Jair Bolsonaro heeft gehad op de Braziliaanse maatschappij. Hij komt al vele jaren in Brazilië en onderhoudt een intensieve band met het land van Claudia, zijn echtgenote, en zijn grote schoonfamilie in Rio de Janeiro en omgeving. Ook die schoonfamilie is tot op het bot verdeeld over de waardering voor hun president.
De clan van Miraflores in Caracas: kat in het nauw of slimme machiavellisten?
De aanloop naar de presidentsverkiezingen in Venezuela volgend jaar vertoont veel overeenkomsten met een Venezolaanse soapserie. De ontwikkelingen zijn enigszins verrassend en volgen elkaar snel op, maar passen wel binnen een vast stramien. Nieuwste loot is het referendum over de regio Essequibo, die zowel door Venezuela als buurland Guyana wordt beschouwd als hun grondgebied.
De steenbakkers van El Chaco. Een onmogelijke liefdesgeschiedenis
Twee gewonde mannen liggen bij een kermis op de grond, stervende na een vechtpartij. Het is de openingsscène van De steenbakkers van El Chaco. Een onmogelijke liefdesgeschiedenis van Selva Almada (1973). Het verhaal speelt halverwege de twintigste eeuw in de Chacowoestijn in Argentinië, een enorm droog, dor gebied met een oppervlakte van 670.000 vierkante kilometer. Hoofdpersonen van deze roman zijn Pájaro Tamai en Marciano Miranda, twee twintigers. Vroeger waren ze beste vrienden, maar er is veel gebeurd.
Schrijven zoals een vos
In de verhalenbundel Mond vol vogels van Samanta Schweblin (1978) krijgt elk personage te maken met het onverwachte, zo lezen we op de omslag. In twintig verhalen schetst de Argentijnse schrijfster verschillende werelden waarin personages het leven proberen te vatten en te beleven, soms in alledaagse situaties, soms in absurdistische omstandigheden. Schweblin woont in Berlijn. La Chispa interviewde haar per e-mail.
Politiek & Maatschappij
Kunst & Cultuur
Vrije tijd & Toerisme
Economie & Ondernemen
Milieu en Natuur
Onderzoek & Wetenschap
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.