Archief

Uitgelicht

Landhervormingen springen eruit. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel II: vergelijking met de Mexicaanse Revolutie

jun 8, 2021 | , , , , ,

De Mexicaanse revolutie van 1910 en de Boliviaanse van 1952 waren de grootste Latijns-Amerikaanse niet-socialistische omwentelingen van de twintigste eeuw. Naast overeenkomsten in achtergronden en maatregelen vertoonden ze aanzienlijke verschillen. Het revolutionaire proces en de rol van een leidende partij waren opvallend anders. Bij de landhervormingen kregen nieuwe landeigenaren in Mexico wat meer zekerheid dan in Bolivia. De Verenigde Staten keerden zich niet scherp tegen deze revoluties, maar kregen wel meer greep op Bolivia dan op Mexico.

Lees meer

‘Goed leven’ in de praktijk van Bolivia – Een utopie en een debat in ontwikkeling

jun 7, 2021 | , , ,

Met regelmaat dook de term ‘buen vivir’, Spaans voor ‘goed leven’, op in toespraken van de toenmalige Boliviaanse president Evo Morales (2006-2019). Ook milieuactivisten verwezen regelmatig naar buen vivir als een manier van samenleven waarin mens en natuur gelijk zijn aan elkaar en waarin de natuur wordt gerespecteerd. Sinds de nadelige gevolgen van CO2-uitstoot toenemen en er wereldwijde klimaattops zijn om de uitputting van de aarde tegen te gaan, wint het idee van ‘goed leven’ aan betekenis. Wat houdt dit in en hoe werkt het in de praktijk van Bolivia?

Lees meer

Oogsten, koken en eten op grote hoogte

jun 6, 2021 | , , , ,

Bolivia en eten, dan denk je al snel aan de aardappel, wel duizenden verschillende soorten. Maar er wordt meer verbouwd in dit land met drie klimaatzones, waardoor de keuken kan beschikken over een grote diversiteit aan ingrediënten. Toch is Bolivia nog weinig internationaal bekend vanwege zijn keuken of topkoks. In 2013 opende restaurant Gustu z’n deuren in La Paz, opgericht door de culinair ondernemer van een van ´s werelds toprestaurants, Noma uit Denemarken. Heeft dit tot nieuwe ontwikkelingen geleid in de Boliviaanse keuken?

Lees meer

‘Land voor wie het bewerkt, mijnen aan de staat’. De Boliviaanse revolutie van 1952, deel I: de gebeurtenissen

jun 5, 2021 | , , ,

In Bolivia brak in 1952 de eerste Latijns-Amerikaanse revolutie uit sinds de Mexicaanse van 1910. Onder druk van opstanden van mijnwerkers en (inheemse) boeren nam de revolutionaire regering ingrijpende maatregelen: algemeen kiesrecht, nationalisatie van tinmijnen, verdeling van land onder arme boeren en verplicht gratis basisonderwijs. Economisch was de revolutie geen succes, maar de sociale en politieke doorbraken droegen, direct of indirect, bij aan de maatschappelijke en culturele emancipatiestrijd van de inheemse bevolking. Die emancipatie is overigens nog lang niet voltooid.

Lees meer

Oerbossen Bolivia branden in stilte weg

mei 30, 2021 | , ,

Internationaal is er diepe verontwaardiging over de bosbranden in het Braziliaanse Amazonewoud. De extreemrechtse president Bolsonaro krijgt bakken kritiek over zich heen. Maar in buurland Bolivia voltrekt zich een vergelijkbare, stille ramp. In 2019 brandde meer dan zes miljoen hectare aan bos af, een gebied ter grootte van Nederland, Luxemburg en Vlaanderen samen.

Lees meer

De chola als cultureel erfgoed?

mei 29, 2021 | , ,

Chola en cholo zijn namen waarmee de Boliviaanse Aymara en Quechuabevolking wordt aangeduid, meestal op denigrerende en discriminerende wijze. Met de opkomst van president Evo Morales, zelf met inheemse wortels, lijkt dit te veranderen. Vrouwen in traditionele kleding zijn minister, volksvertegenwoordiger, advocaat en journalist. Of worstelaar. De chola is cultureel erfgoed. Maar het racisme is er niet minder door geworden.

Lees meer

‘Vrijheid in gevangenschap’

mei 27, 2021 | , ,

Door effectief regeringsingrijpen en meewerkende inwoners bleef de coronacrisis in Uruguay een jaar lang beperkt. In maart 2021 stegen de besmettingen en sterfgevallen echter exponentieel. Momenteel is Uruguay zelfs een van de meest getroffen landen ter wereld. De Nederlandse Lara Droogleever Fortuyn, die al zeven jaar met haar gezin in Montevideo woont, doet verslag van haar ervaringen, gedachten en gevoelens bij de crisis. Met grote waardering voor Uruguay: ‘Ik prijs mezelf gelukkig dat ik in deze crisis in dit mooie land kan zijn.’

Lees meer

Twee gezichten van Bolivia

mei 25, 2021 | , ,

Bolivia probeert zich te wapenen tegen de nu al grote gevolgen van klimaatverandering. Door de bijzondere geografische en economische situatie zal klimaatverandering Bolivia bovengemiddeld hard raken, terwijl het arme land historisch maar weinig heeft bijgedragen aan de oorzaken ervan. Economische ontwikkeling door mijnbouw en andere vormen van extractivisme staat op gespannen voet met natuurbehoud. Veranderende weerpatronen dwingen de inwoners anders te leven. Daarbij putten ze uit eeuwenoude kennis en tradities.

Lees meer

“Ons vrijlaten om ons geloof te beleven op onze eigen wijze”

mei 22, 2021 | , ,

Landen als Bolivia, Peru en Ecuador lijken op het eerste gezicht heel katholiek, maar de oorspronkelijke bevolking heeft daarin veel inheemse geloofsuitingen opgenomen: religieus syncretisme. Al eeuwen bestaat subtiel verzet, van kunstenaars en anderen, tegen de door de Spanjaarden opgedrongen godsdienst. Vicenta Mamani Bernabé, een Boliviaanse protestantse Aymaravrouw die theologie heeft gestudeerd, zoekt de verbinding tussen inheemse spiritualiteit en christelijke godsdienst, met aandacht voor de positie van vrouwen.

Lees meer

Bolivia aan Zee

mei 20, 2021 | , ,

In de Boliviaanse grondwet staat het met zoveel woorden: het land zal nooit opgeven een uitgang naar zee op te eisen, “met soevereiniteit”. In de praktijk betekent dat dat het de provincie Litoral (‘kuststrook’) terug wil die het in 1884 verloor aan Chili na de zogenaamde ‘Salpeteroorlog’. Bolivia blijft aanspraak maken op het gebied, de huidige Chileense regio Antofagasta. Dit ondanks dat het land in 1992 een stukje kust van Peru cadeau kreeg.

Lees meer

Dertien jaar Evo Morales: opkomst en val van de eerste inheemse president van Bolivia

mei 19, 2021 | , , ,

De geschiedenis van Bolivia begon op 21 januari 2006 aan een nieuw hoofdstuk. Toen vond de inauguratie plaats van Evo Morales tot president. De inheemse leider van de Beweging naar het Socialisme beloofde dat vanaf nu het volk zou regeren. Hoe heeft dat tijdens zijn dertienjarige presidentschap vorm gekregen? Een verhaal over successen, desillusies, goede bedoelingen en machtshonger.

Lees meer

Verticale complementariteit

mei 18, 2021 | , ,

Al voor de komst van de Inca rond 1430 hadden Andesbewoners een succesvol ‘verticaal’ economisch systeem ontwikkeld. Daarbij maakten ze creatief gebruik van de mogelijkheden van de uiteenlopende hoogte- en klimaatzones. Op basis van wederkerigheid droegen bewoners van de verschillende zones bij aan een zelfvoorzienende economie met een gevarieerd voedselpakket. Grote voorraden konden in slechte tijden hongersnood voorkomen. Met de Spaanse kolonisatie kwam een einde aan dit unieke systeem.

Lees meer

Schooltuinen in Boliviaanse Amazonegebied: van idee tot praktische handleiding

mei 16, 2021 | , , , ,

‘Alle kleine beetjes helpen’, aan dit gezegde doet het project met schooltuinen in de Boliviaanse plaats Rurrenabaque sterk denken. Wat niets afdoet aan het belang ervan, want je zult maar pal naast het Amazonewoud wonen en toch niets afweten van wat dit regenwoud voor jou en de hele wereld betekent. Sinds een aantal jaren zijn meerdere basisscholen, met ondersteuning van de ngo Alerta Verde en de Nederlandse ngo Amzon Fund, actief met deze praktische vorm van natuureducatie. Het is een voorwaarde voor de ontwikkeling van milieubewustzijn en bescherming van het regenwoud.

Lees meer

Quién mató a Sara?/Who Killed Sara?

mei 16, 2021 | , ,

Achttien jaar geleden komt de achttienjarige Sara Guzmán (Ximena Lamadrid) om het leven tijdens een middagje parasailen. Het is zogenaamd een ongeluk, maar al snel weet de kijker dat er met de parachute is geknoeid. Haar broer Alex (Leo Deluglio als jonge versie; Manolo Cardono als volwassen versie) draait ten onrechte op voor de dood van zijn zus, dus als hij na achttien jaar vrij komt, is hij uit op wraak. Dit is in het kort het verhaal van de Netflixserie Quién mató a Sara?/Who Killed Sara?, uit Mexico.

Lees meer

Een uniek historisch proces

mei 9, 2021 | , ,

In een diepe politieke, sociaaleconomische en gezondheidscrisis met weinig vertrouwen in de instituties kiezen de Chilenen op 15 en 16 mei een Constitutionele Conventie. Dit gezelschap gaat een nieuwe grondwet ontwerpen. De Conventie zal meer vrouwen, inheemse bewoners, jongeren, niet-partijgebondenen en mensen zonder politieke ervaring tellen dan in de Chileense politiek gebruikelijk is. Een nieuwe grondwet kan een grondslag leggen voor een rechtvaardiger en democratischer Chili, maar dit unieke proces kan ook nog mislukken.

Lees meer

Bestiarium

mei 7, 2021 | , ,

De korte verhalen in Bestiarium van Juan José Arreola (1918-2001) dateren van meer dan zestig jaar geleden maar zouden bij wijze van spreken vandaag geschreven kunnen zijn. In deze bundel verwoordt de Mexicaanse schrijver op dichterlijke wijze zijn bijzondere kijk op het dierenrijk. Vaak met bombastische, soms met eenvoudige taal, maar altijd doeltreffend. Het boek wordt opgesierd met etsen van kunstenaar Héctor Xavier’.

Lees meer

Contradicties van de mijnbouworganisatie

apr 29, 2021 | , ,

Het gaat op en neer met de mijnbouw, een economische kernactiviteit van Bolivia. Even leken coöperaties een weg naar een betere toekomst. Maar ook zij maken zich schuldig aan uitbuiting en milieuvernietiging. In een wirwar van gemeenschappelijke én intern tegenstrijdige principes en belangen tussen de socialistische regering, coöperaties, het staatsmijnbedrijf, vakbonden, inheemse gemeenschappen, milieuorganisaties en ngo’s ontstond een mijnbouwwet met “dikke mist’’ rond omstreden kwesties. Bolivia kan maar moeizaam loskomen van de ‘vloek van de rijke natuurlijke hulpbronnen.’

Lees meer
agsdi-globe

Politiek & Maatschappij

agsdi-portrait

Kunst & Cultuur

agsdi-camera

Vrije tijd & Toerisme

agsdi-income

Economie & Ondernemen

agsdi-leaves

Milieu en Natuur

agsdi-learn

Onderzoek & Wetenschap

Zuid-Amerika
Midden-Amerika
Cariben

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Meer informatie

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.