In haar nieuwste roman schrijft Isabel Allende over actuele thema’s zoals de migratieproblematiek in de Verenigde Staten en het geweld in Midden-Amerika. Maar het fundament wordt gevormd door waarden die van alle tijden zijn: solidariteit en (naaste-)liefde en de onmogelijke keuzes die mensen moeten maken om te kunnen overleven. Of het nu de jaren dertig van de vorige eeuw zijn, of de jaren twintig van onze eigen tijd.
De Colombiaan Juan Gabriel Vásquez (Bogotá, 1973) is zonder twijfel een van de meest gelauwerde en succesvolle schrijvers van de hedendaagse Latijns-Amerikaanse literatuur. In zijn nieuwste boek De terugblik (Volver la vista atrás), geschreven tijdens de coronapandemie, vertelt hij over het leven van de cineast Sergio Cabrera (Medellín, 1950). Alles draait om de van oorsprong Spaanse familie Cabrera, die op een bijna ongelofelijk (in de letterlijke zin van het woord) manier wordt meegesleurd in de wilde wateren van de wereldgeschiedenis.
Wie heeft er als kind niet gedroomd over het ontdekken van een verborgen stad of land? Dat is voor weinigen weggelegd, de wereldkaart kent eigenlijk geen witte vlekken meer. In de groene vlekken op de kaart is echter nog voldoende te ontdekken, zo lezen we in De verdwenen stad. Een waargebeurde expeditie van de Amerikaan Douglas Preston.
Het is zo’n mooie openingszin die meteen nieuwsgierig maakt: “Het was haar idee om de non vast te binden.” ‘Haar’ is de vijftienjarige Talia, hoofdpersoon in de roman Een oneindig land van Patricia Engel. Talia ontsnapt uit een justitiële inrichting voor meisjes, die in de bergen ten noorden van Bogotá ligt, de hoofdstad van Colombia. Ze heeft haast want over een week moet ze in het vliegtuig naar de Verenigde Staten zitten.
We zijn inmiddels wel wat gewend van de veelbesproken Argentijnse schrijfster Mariana Enriquez, waarvan eerder onder andere Dingen die we verloren in het vuur en Ons deel van de nacht in het Nederlands verschenen. De verhalenbundel De gevaren van roken in bed, die verscheen in 2009 en onlangs werd vertaald voor het Nederlandssprekende publiek, brengt ons weer terug in de bekende sfeer van horror, angst, duisternis en het vreemde dat meestal kenmerkend is voor het werk van Enriquez.
In Argentinië is Norah Lange een begrip en wordt zij ook vijftig jaar na haar dood nog gelezen. Bevriend met onder andere Jorge Luis Borges, is zij buiten de grenzen van haar geboorteland weinig bekend. Misschien komt daar met de vertaling van haar jeugdherinneringen nu verandering in. Aantekeningen uit een kindertijd smaakt naar meer.
De linkse golf van het begin van deze eeuw was bijzonder en heeft belangrijke sociale verbeteringen opgeleverd, stellen drie socialistische wetenschappers in hun boek The Impasse of the Latin American Left. Maar het kapitalisme en de machtsverhoudingen zijn er niet door aangetast. Bovendien zijn die verbeteringen betaald door export van grondstoffen die het milieu vernietigen. De afhankelijkheid van imperialistische landen als de Verenigde Staten en China is toegenomen. De auteurs spreken van een ‘passieve revolutie’, waarbij ‘revolutionair’ verzet is ingekapseld.
Het cliché wil dat ouders niet hun eigen kind zouden hoeven te begraven. Precies hierover schrijft de Colombiaanse schrijver Tomás González (1950) in zijn roman Het broze licht. Hoofdpersoon is de 78-jarige Colombiaan David, een beeldend kunstenaar, schilder en schrijver. Het is 2018 en hij blikt terug op belangrijke gebeurtenissen uit zijn leven: het dramatische moment in 1998 toen zijn oudste zoon Jacobo er bewust voor koos om het leven te verlaten, en het verlies van zijn vrouw Sara, die twee jaar terug is overleden.
Vroeger toen ik klein was, spaarde ik van alles: luciferdoosjes, knikkers, postzegels, et cetera. De Mexicaanse auteur Jazmina Barrera (1988) ‘spaart’ vuurtorens. Het resultaat van die verzamelwoede tekent ze op in Vuurtorenberichten. In 2017 verscheen het onder de titel Cuaderno de faros, letterlijk vuurtorenschrift, waarin ze aantekeningen maakte en gedachten opschreef. Het is Barrera’s tweede boek, waarmee ze ook internationaal doorbrak.
‘Op reis om de weg naar jezelf te vinden’, als motto van een roman. Zweverig? Romantisch? Misschien, maar het valt reuze mee als je Ontrafeld. Een culturele roman van Saskia Tegels (1970) leest. Het is losjes gebaseerd op ervaringen uit haar eigen leven. Het is fictie over reizen, eenzaamheid overwinnen en doorgaan.
In Er is nog tijd. Herinneringen van een zoon aan Gabriel García Márquez schrijft Rodrigo García (1959) over het overlijden van zijn beroemde vader (1927-2014) en moeder Mercedes Barcha (1932-2020). Zijn pa is natuurlijk icoon van het magisch realisme, winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur (1982) en auteur van klassiekers als Honderd jaar eenzaamheid, Liefde in tijden van cholera en Kroniek van een aangekondigde dood.
Voetbal. Dat zijn toch twee keer elf miljonairs die achter een bal aan hollen? Verwende vedetten met kapsones? Misschien, maar de Nederlands-Uruguayaanse schrijfster Carolina Trujillo (1970) maakt mensen van vlees en bloed van hen in het boekje Messi en Suárez. De gelekte gesprekken.
“Voor het eerst in de geschiedenis… zullen we burgers van Jamaica zijn en geen burgers van het Verenigd Koninkrijk en kolonies zoals nu het geval is… Het motto van ons land is: OUT OF MANY, ONE PEOPLE”. Vol hoop richtte de regering van Jamaica zich bij de onafhankelijkheid in 1962 tot de bevolking, maar zo mooi werd het niet. In 2008 uitte de dichter en schrijver Kei Miller zijn verbazing over zijn “eigen liefde voor een plaats, een land dat af en toe vol is van onverdedigbare haat. En toch, groeit er uit dit alles iets bijzonders – deze mix van paradijselijke schoonheid en armoede, van passie en politiek”. Beide citaten komen uit de in 2021 verschenen The Jamaica Reader. History, Culture, Politics.
Rond de eeuwwisseling verschenen allerlei lijstjes. Op de lijst met de honderd beste Engelstalige romans van de twintigste eeuw staat op plaats 71 A high wind in Jamaica van de Britse schrijver Richard Hughes. Onze special over Jamaica is een mooie aanleiding om het boek te lezen en te beoordelen of deze notering terecht is.
In De nichtjes van de Argentijnse schrijfster Aurora Venturini (1922 – 2015) wordt de lezer warm onthaald in de nogal misdeelde familie van Yuna, in de voorstad van Buenos Aires, La Plata. Terwijl de twaalfjarige Yuna zichzelf een fout noemt – ze heeft onder andere een spraakgebrek – is haar oudere zus Betina “nog debieler”. Haar vader heeft de familie al langer geleden in de steek gelaten, waarschijnlijk om aan deze halvegaren te ontkomen. Niet mijn woorden overigens. Haar twee nichten, Carina en Petra, komen er niet veel beter vanaf. De een is met zes tenen aan elke voet geboren, de ander is een lilliputter. Yuna walgt van haar familie waarin niemand normaal is, mentaal noch fysiek.
De Argentijnse Claudia Piñeiro heeft inmiddels negen romans op haar naam staan en schrijft daarnaast ook toneelstukken en filmscripts. De roman Elena weet verscheen al in 2007 en is eerder in Nederland uitgebracht onder de titel Het kwaad van Elena. Dit voorjaar bereikte de Engelse vertaling van Elena weet, in het Spaans Elena sabe, de shortlist van de International Booker Prize 2022, meer dan voldoende reden om dit boek opnieuw onder de aandacht van de Nederlandse lezers te brengen.
Het boek Omwegen. Naar het einde van de wereld van Karin-Marijke Vis (1968) en Coen Wubbels (1969) gaat over reizen van een andere orde. Letterlijk jarenlang trekken ze Zuid-Amerika rond met hun twintig jaar oude Toyota Landcruiser. Het is de overtreffende trap van reizen, zonder veel planning, met een ongekende vrijheid van niet weten waar en hoe lang ze ergens zijn en wie ze tegen zullen komen.
De verhalenbundel Vergeten reis van Argentijnse Silvina Ocampo (1903 – 1993) is voor het eerst vertaald naar het Nederlands. Het boek verscheen in 1937 en is Ocampo’s literaire debuut. Door critici wordt het vaak gezien als een zeer belangrijk onderdeel van haar werk, waar de manier van schrijven die karakteristiek is voor haar oeuvre al goed in te zien is. Met beeldspraak, magisch realisme en een harde ondertoon vertelt Ocampo in 28 korte verhaaltjes over de gedachtewereld van jonge meisjes die opgroeien tot vrouwen.
In Broodkruim (originele titel Migas de pan, 2013) koppelt Azriel Bibliowicz (1949) de Colombiaanse ontvoeringsproblematiek in een unieke combinatie aan de Holocaust. De schrijver met deze toepasselijke en mooie achternaam heeft zelf een joods-Poolse achtergrond. Zijn grootouders van moederskant emigreerden naar Colombia in de jaren twintig van de vorige eeuw. In zijn roman staat de joodse familie centraal van Josué, Leah en hun volwassen zoon Samuel, die als patholoog in New York werkt. Hun leven staat op zijn kop, wanneer Josué ontvoerd wordt. Samuel laat alles uit zijn handen vallen en reist af naar Colombia om zijn vader vrij te krijgen.
Er zijn nogal wat DEA-agenten, informanten en undercover-agenten die in de frontlijn van de war on drugs hebben gestaan en daarover een boek hebben geschreven of hebben laten schrijven. Het is een interessant en spannend onderwerp en dergelijke verhalen kunnen meestal rekenen op flink wat aandacht en goede verkoopcijfers.
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.