Archief

Chili

(Geen) linkse golf in Latijns-Amerika

De laatste maanden duiken in de media regelmatig artikelen op met de kop: ‘Nieuwe linkse golf in Latijns-Amerika’. Zeker na de herverkiezing van Lula da Silva tot president van Brazilië is dit het geval. Nu hebben immers de zes grootste economieën van het continent een ‘linkse’ president. Naast Brazilië zijn dat Chili, Peru, Argentinië, Colombia en Mexico. In Midden-Amerika schaart Honduras zich ook in dit rijtje.

Lees meer

Komt er in 2023 toch nog een kleine revolutie?

Op tweede kerstdag zag ik in een bioscoop met slecht zeven bezoekers de indrukwekkende documentaire Mi país imaginario (Mijn denkbeeldige land) van de Chileen Patricio Guzmán. Deze regisseur had tijdens de Chileense weg naar het socialisme van president Salvador Allende (1970-1973) een – door militairen in bloed gesmoorde – revolutie meegemaakt. Hij had niet gedacht daar nog eens een revolutie te beleven, tot eind 2019 bij de ‘sociale uitbarsting’ diepe onvrede over ongelijkheid en perspectiefloosheid naar buiten kwam. Jongeren vochten met de politie terwijl anderen massaal – soms wel een miljoen – vreedzaam demonstreerden. Maar anders dan tijdens Allende zonder politieke partijen en duidelijke leiders. Guzmán legde dat vast en interviewde ook bij de acties betrokken vrouwen. Op 8 maart 2020, internationale vrouwendag, liep ik zelf mee in zo’n massale, kleurrijke, vrolijke en optimistische demonstratie, vlak voor de coronapandemie.

Lees meer

Omwegen. Naar het einde van de wereld

Het boek Omwegen. Naar het einde van de wereld van Karin-Marijke Vis (1968) en Coen Wubbels (1969) gaat over reizen van een andere orde. Letterlijk jarenlang trekken ze Zuid-Amerika rond met hun twintig jaar oude Toyota Landcruiser. Het is de overtreffende trap van reizen, zonder veel planning, met een ongekende vrijheid van niet weten waar en hoe lang ze ergens zijn en wie ze tegen zullen komen.

Lees meer

Chilenen wijzen massaal grondwetsvoorstel af

Op zondag 4 september hebben de Chilenen het voorstel voor een nieuwe grondwet afgewezen. Dat is voor veel voorstanders een harde klap en grote teleurstelling. Een van hen, een burgemeester van een deelgemeente van Santiago, verwachtte op de verkiezingsdag nog 60 procent voor het ‘Ja’. Het liep heel anders. Toen pas 6 procent van de stembureaus was geteld, was de uitslag al vrijwel zeker. De overwinning van ‘Nee’ was zelfs veel groter dan opiniepeilers hadden voorspeld: 62 tegen 38 procent van de stemmen.

Lees meer

Gaan Chilenen een prachtige grondwet afwijzen?

Op 4 september stemmen de Chilenen over een voorstel voor een nieuwe grondwet, die de huidige van generaal Pinochet kan vervangen. Het voorstel is bijzonder door de grote aandacht voor sociale rechten en vrijheden van burgers, klimaat, man-vrouwverhoudingen en inheemse volken. Ook is de tekst opmerkelijk democratisch tot stand gekomen. De volkstemming wordt de belangrijkste Chileense verkiezing sinds het referendum over het aanblijven van Pinochet als president in 1988. De kans is vrij groot dat de Chilenen deze prachtige nieuwe grondwet afwijzen.

Lees meer

Restauratie van in Amsterdam ontdekte Chileense muurschildering

In Amsterdam-West werd in oktober 2018 grote muurschildering ontdekt die door een Chileense politieke vluchtelingen in 1981 gemaakt is. De muurschildering wordt nu gerestaureerd door de toenmalige leider van de schildersbrigade Jorge Kata Nuñez, samen met een andere Chileense kunstenaar, Juan Heinsohn. Dit stukje politieke en culturele geschiedenis blijft zo voor Amsterdam behouden.

Lees meer

De Stenen Goden

Schipper Cor van Oostenbrugge vaart met zijn lange boomkorkotter op de deining van de zee, tot hij een vreemd voorwerp opvist. Het bleek om een authentiek beeldje uit Paaseiland te gaan. Hoe is het in Zeeland terechtgekomen, is de grote vraag?

Lees meer

Mijn documenten

“Mijn vader was een computer, mijn moeder een schrijfmachine. Ik was een leeg schrift en nu ben ik een boek.” Dit is een typerende zin uit Mijn documenten van de Chileense schrijver Alejandro Zambra (1975). In het verhaal heeft de vader van de verteller een kantoorbaan met elektrische typmachine, de moeder is creatief en houdt van zingen.

Lees meer

Weg met Pinochet!

Op 5 oktober 1988 spraken de Chilenen zich in een volksstemming uit tegen het aanblijven van generaal Pinochet als president. Daarmee eindigde de dictatuur, maar werd Chili nog geen volwaardige democratie. Chispa-redacteur Jan de Kievid maakte als internationaal waarnemer die spannende verkiezing mee. Nu binnenkort mogelijk weer een grote stap in democratische richting wordt gezet, vertelt hij zijn verhaal van de enerverende gebeurtenissen eind 1988.

Lees meer

Paaseilanders willen toeristen terug

Goede Vrijdag is voor veel Latijns-Amerikanen het begin van de Heilige Week, Semana Santa, een van de belangrijkste vrije weken van het jaar. Ook veel Chilenen maken zich op om de Paasdagen vrij te nemen en er op uit te trekken, zeker na twee jaar beperkingen vanwege de covid-pandemie. Op Paaseiland, Rapa Nui, valt echter nog niet zo veel te vieren. De afgevaardigde van het eiland in het Chileense parlement, Hotuiti Teao Drago, vroeg minister van Binnenlandse Zaken Izkia Siches eerder deze week om spoedige aandacht voor de situatie in zijn district.

Lees meer

Salvador Allende en Gabriel Boric

Een halve eeuw na Salvador Allende heeft Chili met Gabriel Boric weer een uitgesproken linkse president. Beiden gelden als bruggenbouwers. Allende’s parlementaire weg naar het socialisme begon tijdens de Koude Oorlog, een tijd van linkse bewondering voor Cuba en gewapende strijd. Dat alles speelt nu veel minder. Ook zijn politieke partijen nu minder dominant. Absoluut anders is de feministische en ecologische oriëntatie van Boric’s regering. Allende had geen parlementsmeerderheid en Boric heeft die evenmin. Pas na goedkeuring per referendum van een nieuwe grondwet kan Boric links beleid gaan voeren, met opnieuw sterke rechtse tegenstand.

Lees meer

De christus van Elqui

Er is een gezegde: ‘Klein dorp, grote hel’. Dat geldt zeker voor de gemeenschap in de roman De christus van Elqui van de Chileense schrijver Hernan Rivera Letelier (1950). Onderling geroddel en sociale controle houden – samen met de feodale machtsverhoudingen tussen bazen en arme mijnwerkers – de sociale verhoudingen in hun oneerlijke, ijzeren greep.

Lees meer

Een ecologische en feministische linkse regering in Chili

Op 11 maart is de radicaal-linkse Gabriel Boric aangetreden als de jongste president van Chili, een resultaat van de grote sociale protesten van afgelopen jaren. Boric leidt een ecologische en feministische regering, met voor Chili vrij weinig binding met partijen. Hij heeft ambitieuze plannen voor een socialer Chili, maar geen meerderheid in het parlement. Ook zijn er nare erfenissen van zijn rechtse voorganger Sebastián Piñera. Boric roept de Chilenen op om samen “de weg van de hoop te betreden”.

Lees meer

Moai-beeld keert terug naar Paaseiland

Tot grote vreugde van de inwoners van Paaseiland keert een Moai-beeld na 152 jaar terug naar het Chileense eiland. Het Chileense ministerie van Cultuur zorgde vorige week voor het transport van het Paaseilandbeeld Tau vanuit het Nationaal Natuurhistorisch museum in de hoofdstad Santiago de Chile naar Paaseiland.

Lees meer
agsdi-globe

Politiek & Maatschappij

agsdi-portrait

Kunst & Cultuur

agsdi-camera

Vrije tijd & Toerisme

agsdi-income

Economie & Ondernemen

agsdi-leaves

Milieu en Natuur

agsdi-learn

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.