In de jaren twintig van de vorige eeuw kwam er in Mexico een muralisten beweging opgang. Beroemde kunstenaars – zoals ‘los tres grandes’ – schilderden met behulp van overheidssubsidies de muren van overheidsgebouwen en publieke scholen in Mexico-Stad vol met indrukwekkende muurschilderingen die moesten bijdragen aan het verenigen van het door de revolutie verscheurde land. De muralisten beweging heeft een grote invloed gehad op moderne en activistische kunst wereldwijd die vandaag de dag nog altijd zichtbaar is.
Archief
Swingen met koffie als regen
Het is 1989 en de Dominicaanse Republiek gooit de heupen los op het ritmische en vrolijke Ojalá Que Llueva Café van de zanger Juan Luis Guerra (Santo Domingo, 1957). Met dit nummer zou Guerra de zomer van dat jaar voor zich winnen. Maar ook zou hij buiten de Dominicaanse Republiek terrein veroveren: dankzij dit nummer werd zijn muziek ook in het buitenland gedraaid, onder meer in Latijns-Amerika, de Verenigde Staten en Spanje.
Fiesta Macumba krijgt Nederlanders op de dansvloer
Nederlanders dansen op zwoele muziek en proberen Spaanstalige nummers mee te zingen. Op steeds meer feesten in Nederland is Latijns-Amerikaanse muziek te horen. Via Skype sprak ik met DJ Mickster, een van de organisatoren van dansfeest Fiesta Macumba, over de populariteit daarvan in Nederland. “Ik wil iedereen laten dansen. Van de meest witte Hollander tot en met Latino’s.” Vooral de combinatie van Latin met hiphop blijkt succesvol.
Latijns-Amerikaanse street art in Heerlen
Wie aan street art denkt, een van de culturele onderwerpen van de Chispa special dit najaar, denkt al gauw aan muurschilderingen buiten. Deze bestaan waarschijnlijk al zo lang als er buitenmuren zijn en Latijns-Amerikanen hebben een belangrijke rol gespeeld bij de wereldwijde verspreiding van de moderne, meer politieke variant. Ook in Nederland is op verschillende plekken Latijns-Amerikaanse street art te zien. Een wellicht onverwachte plek waar de gemeente muurschilderingen promoot, is het Limburgse Heerlen. Hier kan een rondleiding gevolgd worden langs werk van prominente straatkunstenaars waaronder verschillende Latijns-Amerikaanse street artists.
De Latin Explosie van 1999 – Spanish Hips Don’t Lie!
Aan het eind van het vorige decennium vindt een grote muzikale explosie plaats. In 1999 breekt de Latijns-Amerikaanse muziek definitief commercieel door in de hitlijsten. Aangevoerd door zanger Ricky Martin scoren Latijns-Amerikaanse artiesten hit na hit. De Spaanstalige zege duurt echter niet lang en pas in 2017 brengt het nummer ‘Despacito’ de aandacht voor Spaanstalige muziek terug. Maar betekent dit ook daadwerkelijk een keerpunt in de hitlijsten en is de eerste Latijnse muziekexplosie wel zo goed voor de artiesten? In dit gastblog duiken Nick en Martin van de podcast Muziekologie dieper in de ‘Latin Explosion’.
Street art als grote gelijkmaker?
Street art is in Brazilië niet weg te denken uit het straatbeeld: van de typische pixação (een lokale stijl van graffiti-tags) tot grote kleurrijke muurschilderingen. Ook in Rio de Janeiro bloeit deze kunstvorm, waar touroperators en de lokale overheid dankbaar gebruik van maken. Street art lijkt een verbindende factor, te zien in chique wijken én in favelas. Wie beter kijkt, ziet echter ook hier ongelijkheid en spanningen tussen arm en rijk.
Fiambre, een traditioneel Guatemalteeks gerecht
Traditiegetrouw gaan Guatemalteekse families op 1 november naar het kerkhof om hun overleden familieleden te gedenken en te eren. Tussen de graven wordt fiambre gegeten. Dit gerecht, wat over enkele dagen verspreid, in familieverband bereid wordt, symboliseert de band tussen de levenden en de overledenen. En het vertegenwoordigt het multiculturele karakter van Guatemala.
Bezoek aan het nieuwe molamuseum in Panama
Op 1 december 2019 opende in de Casco Viejo, het oude gedeelte van Panama Stad, het Mola-museum of MUMO (Museo de la Mola) de deuren. Camar Dapper, woonachtig in Panama, ging al snel op bezoek om kennis te maken met de textielkunst (molas) van een de meest bekende inheemse bevolkingsgroepen van Panama: de Guna (ook wel Kuna genaamd).
Waar is het meisje van Ipanema gebleven?
Muzikanten uit Latijns-Amerika en de Cariben hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de hedendaagse muziekcultuur wereldwijd. De smeltkroes van volkeren in sommige landen, de salade van culturen elders, hebben aansprekende nummers en aantrekkelijke stijlen opgeleverd. Toch komen artiesten uit de regio nauwelijks aan bod in de top 2000, sinds twee decennia een mooie afsluiting van het kalenderjaar en een indrukwekkend overzicht van moderne muziek. Tijd voor een herwaardering!
Diomedes Díaz: het opperhoofd van de vallenato
Het was bloedheet en mijn benen plakten aan de plastic kuipstoel, ergens aan de Caribische kust van Colombia. Ondanks het vroege tijdstip in de ochtend knalde de accordeonmuziek al maximaal uit de boxen. De stem die ik hoorde drong mijn hoofd maar vooral mijn hart binnen en zou me blijven vergezellen, iedere keer als ik terugkwam: Diomedes Díaz, hét exponent de vallenato.
Het jaarlijkse PAPJAZZ festival
Een jazzfestival in Haïti? De andere redactieleden reageerden verrast toen ik het noemde. En ja, een jaarlijks internationaal jazzfestival met sterren van mondiale allure is niet iets waarbij je direct aan Haïti denkt. En toch werd dit jaar in januari alweer de veertiende editie van het festival gehouden. Op internet is het programma voor komend jaar al bekend gemaakt, met onder andere een optreden van de Nederlandse jazzpianist Mike del Ferro.
Een andere kijk, een andere toon, een ander beeld
Hoe kijken we naar elkaar: Latijns-Amerikanen en Europeanen? Dat speelt altijd, en kan leiden tot verrassingen, confrontaties en misverstanden. Ook op cultureel gebied. Latijns Amerikanen én Europeanen moeten af en toe hun beelden bijstellen en anders leren kijken. Dat is leerzaam en creatief. In de Najaarsspecial 2020 van La Chispa over cultuur – toegespitst op film, muziek en street art – speciale aandacht voor dit soort kwesties, naast andere bijdragen.
Archeologen vinden woning Hernán Cortés in Mexico-Stad
Deze zomer maakten archeologen bekend dat ze in Mexico-stad de overblijfselen van de woning van de Spaanse conquistador Hernán Cortés hadden gevonden. Daaronder troffen ze de resten aan van het paleis van Moctezuma Xocoyotzin, leider van de Azteekse stad Tenochtitlán ten tijde van de Spaanse verovering. Deze vondst staat symbool voor de overwinning van de Spaanse conquistadores op de Azteken. Cortés, het gezicht van de Spaanse kroon, liet zijn woning bouwen op het paleis van de overwonnen Azteekse leider Moctezuma.
Literaire reus in het land van Kleinduimpje
De Salvadoraanse schrijver Roque Dalton leefde van 1935 tot 1975 en behoort tot de top van de Latijns-Amerikaanse literatuur. Hij was overtuigd van het marxisme. Zijn linkse sympathieën komen veelvuldig voor in zijn werk, maar hij voegde ook daad bij woord en sloot zich aan bij de guerrilla. Hij werd vermoord, niet door militairen maar door zijn eigen collega’s van de guerrilla.
Kleurrijke vliegers en krachtige woorden op 1 november
Ieder jaar op 1 november komen tienduizenden bezoekers naar het vliegerfestival in het dorpje Sumpango in Guatemala. Hier gaan honderden felgekleurde grote vliegers de lucht in. Zo wordt er contact gemaakt met overleden familieleden, maar het geeft ook een goed beeld van wat er zich op aarde afspeelt.
Het lijkt wel of iedereen hier kan schilderen!
Bij Haïti denken de meeste mensen aan armoede, corrupte politici en natuurgeweld. Maar het land heeft ook een heel andere kant: een sprankelende en veelzijdige cultuur, waar de kleurrijke schilderkunst de boventoon voert. Wie zijn die schilders? Hoe zien hun schilderijen eruit? La Chispa vertelt het verhaal, geïllustreerd met foto’s van schilderijen.
Brieven aan Evelina
Ironische beschouwingen op de Dominicaanse Republiek in de vorige eeuw “Maar ik moet u waarschuwen, mevrouw, dat in de grondwet is vastgelegd dat de Dominicanen blank zijn, en dit is de reden dat we deze Republiek gevormd hebben, die u niet moet verwarren met die van...
BIJTEN IN DE HAND DIE JE VOEDT
Pingpong Als ik de Guillotine geloof, begint het bijten van Luis Suárez even na 1500. Ik heb mijn geschiedenisleraar al sinds de middelbare school niet meer gezien, maar nog steeds is het zo dat hij om de hoek verschijnt elke keer als ik iets over Uruguay schrijf....
‘Stripboeken’ voor volwassenen
Latijns Amerika is een inspiratiebron voor graphic novels
Dit genre lijkt misschien op stripboeken, die vaak meer op kinderen gericht zijn. Ze worden gekenmerkt door kleur en zwartwitbeelden en het verhaal dat ze vertellen is vaak volwassener en soms aan de saaie kant voor kinderen. Saai zijn ze echter geenszins. Biografieën, politieke verhalen of avonturen worden prachtig vormgegeven en inzichtelijk gemaakt met een maximum aan beeld en hier en daar meer of minder tekst, Graphic novels worden tegenwoordig als een kunstvorm beschouwd en worden ook wel striproman of beeldroman genoemd.
Van slavin tot cultureel erfgoed: fruitverkoopsters in het Colombiaanse Cartagena
Ze horen tot de bekendste beelden van Colombia, in elke fotoreportage van de Caribische kust duiken ze op: de Palenqueras (van het Spaanse woord palenque, dat palissade of omheind terrein betekent). Deze kleurrijk geklede fruitverkoopsters zijn een icoon van...
Politiek & Maatschappij
Kunst & Cultuur
Vrije tijd & Toerisme
Economie & Ondernemen
Milieu en Natuur
Onderzoek & Wetenschap
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.