Coca en cocaïne. Voor sommigen, zoals de leden van de International Narcotics Control Board, is dit hetzelfde en moeten beide bestreden worden. Voor anderen, zoals de bevolking van Bolivia en Peru, is er een groot verschil en behoort het kauwen van cocabladeren onlosmakelijk tot de eigen cultuur. La Chispa dook in de geschiedenis en de rol van de Europeanen bij de ontwikkeling en productie van cocaïne.
Archief
Ekeko, Bolivia’s god van de welvaart
Rond het jaar 800 van onze jaartelling, tijdens de pre-Inca Tiwanakan-beschaving met haar hoofdstad nabij het Titicacameer, werd er veel belang gehecht aan materiële genoegens. Zo hadden de Tiwanakos hun eigen god van de overvloed, Ekhako of Eqaqo, later verbasterd tot Ekeko. Sinds 2011 is het Alasitas festival, waarbij Ekeko geëerd wordt, opgenomen op de immateriële werelderfgoedlijst van UNESCO.
Speurtocht naar vertaalde Boliviaanse literatuur
Een special over Bolivia vraagt ook om aandacht voor culturele aspecten, zoals de literatuur. Maar zijn er eigenlijk wel Boliviaanse auteurs vertaald in het Nederlands? La Chispa ging voor u op onderzoek uit en ontdekte dat een nieuwe generatie Bolivianen hard aan de weg timmert. Enkelen van hen zijn vertaald, maar er ligt nog voldoende werk voor geïnteresseerde uitgevers.
Oversteken in Bolivia: volg de ‘cebra’
Rond het jaar 2000 was het gemotoriseerde verkeer in de belangrijkste Boliviaanse stad La Paz dermate toegenomen dat het vooral stil stond. In de stad, gebouwd in een smalle vallei hoog in de Andes, was geen ruimte voor extra wegen. Gevolg: er werd bijna letterlijk gevochten om elke centimeter asfalt. Vooral voetgangers raakten in de verdrukking, te meer daar de meeste chauffeurs geen idee hadden waar zebrapaden voor dienden of dat voetgangers ook verkeersdeelnemers zijn.
Latijns Amerikaanse muziek buiten gehoorsafstand
De laatste weken van december 2020 luisterde Nederland weer massaal naar de jaarlijkse Top 2000 met de ‘mooiste nummers aller tijden’. Achteraf kunnen we alleen maar constateren dat liefhebbers van Latijns Amerikaanse of Caribische muziek niet in voldoende aantallen meegestemd hebben ondanks oproepen daartoe op La Chispa. Gelukkig was muziek met een link naar de regio niet helemaal verdwenen.
Herontwerp jezelf. De wereld volgens Diamantina Arcoiris
Midden in de corona-lockdown kreeg Diamantina Arcoiris (1981) het bericht dat ze met haar Fundación Rediseñandonos (Stichting Herontwerp jezelf) een Prins Claus Prijs heeft gewonnen. Sinds 2016 runt ze in de Colombiaanse hoofdstad Bogotá een mode-atelier met dakloze jongeren met een drugsverleden. Gesteund door hun verkopen en schenkingen van sympathisanten slaan ze zich door deze coronatijden heen.
Matías Bize: “De beste manier om mij te leren kennen, is door naar mijn films te kijken.”
Op het moment van dit interview was de Chileense cineast Matías Bize bezig met de postproductie van wat de film En tu piel zou worden. De film, een Dominicaanse productie, werd geboren als een remake van En la cama. “Ik kreeg een uitnodiging van twee Dominicaanse producers: Elsa Turull de Alma en Humberto “Che” Castellanos, die me aanboden om een remake van En la cama te maken en ik stelde voor om een nieuwe film te maken die door haar geïnspireerd was”, vertelt Bize. De cineast, die opviel door zijn intieme verhalen, ziet zichzelf als deel van een generatie Chileense filmmakers die zich onderscheidt door de verscheidenheid aan esthetiek.
Sting bezingt Chileense vrouwen in They dance alone
Sting staat al vanaf het allereerste begin, in 1999, in de Top 2000. En niet met maar één nummer, nee, altijd met vier of vijf songs, waarvan Fragile nu al twintig jaar zijn hoogst scorende lied is. They dance alone kwam nog niet bij de eerste 2000. Gaat dat met uw hulp dit jaar veranderen?
A Garota de Ipanema (The Girl from Ipanema)
Rio de Janeiro is een van mijn favoriete steden in de wereld. Zon, zee, legendarische stranden met de Cristo Redentor die boven alles uittorent en de Pão de Açúcar op de achtergrond. De vrolijke samba en de zwoele bossa nova zijn onlosmakelijk met de stad verbonden. En de schoonheid van de vrouwen is er ongeëvenaard. De aanbidding voor de bevallige carioca-dames is vereeuwigd in de evergreen A Garota de Ipanema (The Girl from Ipanema), een zwoel bossa nova nummer van componist Antônio Carlos Jobim.
Interview met Ricardo Bedoya over zijn pas verschenen boek ‘De Latijns-Amerikaanse film in de eenentwintigste eeuw’
In zijn boek onderzoekt Ricardo Bedoya enkele veranderingen die tot dusver in de 21e eeuw hebben plaatsgevonden in de stilistische aanpak van de Latijns-Amerikaanse cinema. “De doorbraak van het digitale tijdperk en de opkomst van jonge filmmakers vormen een vernieuwingsimpuls die niet alleen te zien is in de productie uit filmlanden als Argentinië, Brazilië en Mexico, maar ook uit landen die geen constante filmproductie kennen, zoals Bolivia, Peru en Uruguay”, meent Bedoya.
Precolumbiaanse muziekinstrumenten uit Latijns Amerika
Muziek is een belangrijke culturele uiting in Latijns Amerika. En dat was al het geval voor Columbus zijn eerste stappen in 1492 in dit werelddeel zette. Archeologisch onderzoek biedt een kijkje in de verschillende soorten precolumbiaanse muziekinstrumenten. Met welke instrumenten swingde en danste men in het verleden?
Mi Tierra, nostalgie naar Cuba
Gloria Estefan vluchtte met haar ouders uit Cuba vanwege de Cubaanse revolutie. In haar liedje Mi Tierra zingt ze over haar verdriet en nostalgie door het gedwongen vertrek. Maar ook eert ze haar wortels. Ze is nooit meer teruggekeerd naar Cuba.
God is een mens
Robert Nesta (Bob) Marley (1945 – 1981) hoort zonder enige twijfel tot de groten in de muziek. Geboren in de Britse kolonie Jamaica werd hij voor velen over de hele wereld een voorbeeld van emancipatie en trots op je afkomst in de jaren van dekolonisatie en daarna. Get Up, Stand Up uit 1973 is daar een goed voorbeeld van.
Shakira’s heupen liegen niet
Het is alweer een aantal jaren geleden dat de Colombiaanse zangeres Shakira in de Top 2000 stond. De laatste maal was in 2013 met de hit “Hips don’t lie”. Maar Shakira én dit vrolijke dansnummer verdienen een terugkeer.
Chan Chan, een Cubaans liefdeslied
Ry Cooder reisde in 1997 naar Cuba. Hij bracht daar muzikanten bij elkaar die sinds 1959, de nadagen van de Buena Vista Social Club in Havana, niet meer samen hadden gespeeld. Het album dat ze in zes dagen tijd opnamen was meteen een wereldsucces.
Raoul Peck, Arnold Antonin en Guetty Felin
Schrijven over film in een land waar bioscopen verdwenen zijn. Op het eerste gezicht lijkt het weinig zinvol. Maar schijn bedriegt. Bioscopen mogen dan gesloten zijn, dit betekent niet dat Haïti geen (goede!) filmmakers voortbrengt. Noch dat de Haïtianen niet van film houden. La Chispa kan slechts een paar regisseurs in de schijnwerper zetten; er zijn er meer!
‘Geboren uit symbolische liefdesrelatie van Violeta Parra en Jimi Hendrikx’
De Chileense muziekgroep Los Jaivas, opgericht in 1963, wordt wel de Pink Floyd van Latijns Amerika genoemd. Twee van de oprichters en nieuwe leden treden op met een heel een eigen stijl: een bijzondere combinatie van progressieve rock met inheemse folklore en andere invloeden. Het zijn vrijheidslievende musici met een moeizame relatie met politiek links in Chili. En nog altijd een groep met toekomst.
In Latijns Amerika spreken de muren
Tijdens de protesten in Latijns Amerika het afgelopen jaar stonden de muren in de steden weer vol met teksten en schilderijen. Street art kent in Latijns Amerika een lange geschiedenis. Als middel om zich te verzetten tegen de dictatuur, om kritiek te uiten op de overheid of maatschappelijke thema’s aan te kaarten. Nog steeds is het een belangrijke vorm van massacommunicatie in Latijns Amerika die diep geworteld is in de cultuur van de regio.
De genezende werking van twee films
Aan de hand van twee films, Monos uit Colombia en La Llorona uit Guatemala, laat de auteur zien dat cinema veel meer is dan vermaak. Kunst, dus ook films, kan een genezende werking hebben. Films documenteren verhalen die het collectieve geheugen het liefst vergeet. Door het publiek hiermee te confronteren en het te dwingen tot onthouden, kunnen de films een bijna therapeutische werking hebben.
Een sympathieke Surinamer in de top 2000
Het overgrote deel van de nummers in de top 2000 is Engelstalig: elk jaar zo tegen de 90 procent. Toch zijn er ook anderstalige nummers die soms hoog scoren: Nederlands is de tweede taal in de top 2000 en inderdaad, Nederlands is dankzij Suriname ook een van de officiële talen van de Amerika’s. In 2015 was de Surinaamse Nederlander Kenny B. met Parijs een sympathieke nieuwkomer op nummer 733.
Politiek & Maatschappij
Kunst & Cultuur
Vrije tijd & Toerisme
Economie & Ondernemen
Milieu en Natuur
Onderzoek & Wetenschap
Blijf op de hoogte
Adverteren op onze website?
Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.
Ontvang onze nieuwsbrief
Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.
Volg ons op social media
Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.