Strijdster voor vrijheid van meningsuiting en tegen huidige dictatuur
Gioconda Belli is een wereldberoemde Nicaraguaanse schrijfster en politiek activiste. Op 17 januari van dit jaar won ze de Oxfam Novib/PEN award voor vrijheid van meningsuiting. Deze prijs wordt uitgereikt aan schrijvers die ondanks gevaar voor eigen leven een bijdrage leveren aan vrijheid van meningsuiting. Twee dagen later was Belli te gast op het Writers Unlimited Internationaal Winternachten Literatuurfestival in Den Haag.
In Nicaragua zijn sinds vorig jaar april meer dan driehonderd mensen gedood tijdens vredige protesten tegen de regering van Daniel Ortega. Ruim zeshonderd mensen zijn in de gevangenis beland als politiek gevangenen of verdwenen nadat de regering een controversiële anti-terrorismewet aannam in augustus 2018. Gioconda Belli, de schrijfster van boeken zoals La mujer habitada (De bewoonde vrouw) en El País de las mujeres (Land van de vrouwen) is in Nicaragua beschuldigd van terroristische activiteiten. Ze was lang actief lid van de Sandinistische partij, het FSLN, maar heeft daar in 1993 afstand van genomen. Op het Winternachten Literatuurfestival ging gastheer Chris Keulemans, essayist en reiziger, met Belli in gesprek over haar boek Land van de vrouwen.
Mysterieuze gassen
In Belli’s verhaal worden alle bestuurlijke posities door vrouwen bezet. In het bijzijn van mannen gedragen vrouwen zich immers anders, omdat ze daar moeten concurreren voor spreektijd, zichtbaarheid en macht. In de fictieve wereld die Belli beschrijft is bij alle mannen het testosteron verdwenen door mysterieuze gassen die zijn vrijgekomen na een vulkaanuitbarsting. De mannen worden allemaal naar huis gestuurd om voor de kinderen te zorgen en het huishouden te doen. Vrouwen aan de macht, dat is wat de wereld nodig heeft, laat Belli zien. We leven in een mannenwereld waarin de vrouw nog steeds, geheel onterecht, ondergeschikt is aan de man. Fantaseren over een wereld waarin het vrouwelijke een belangrijkere rol krijgt in onze samenleving is zeer aangenaam.
Dictatuur
Natuurlijk komt ook de huidige situatie in Nicaragua ter sprake. Volgens Belli gaat deze dictatuur het niet lang volhouden. Ze heeft vertrouwen in de toekomst. Zodra de oppositie zich over interne tegenstrijdigheden en belemmeringen heen zet en één gezicht krijgt, kunnen er stappen worden gezet. De UNAB (Unidad Nacional Azul y Blanco) is het overkoepelende platform van de oppositie, die bestaat uit 43 maatschappelijke organisaties. Belli stelt dat de internationale gemeenschap van Nicaraguanen een rol kan spelen in het versnellen van dit proces. Bijvoorbeeld door een brief op te stellen aan de UNAB, waarin ze eist dat er vanuit de oppositie een goed georganiseerde politieke partij of transitieregering tot stand komt die herstel van democratische waarden, vrijheid en gerechtigheid in het land kan bewerkstelligen.
Marina Palacios is lid van de Steungroep Nederland-Nicaragua/Grupo de apoyo Holanda-Nicaragua